Kuşadası'nı salgından sonra cezalar vurdu

Pelin Akdemir

AYDIN - Kuşadası, korona virüsü salgını nedeniyle zor günler geçiriyor. Otel işletmecileri, acenteler, esnaf salgın döneminde hayatta kalma mücadelesi veriyor. 1 Haziran’da başlayan normalleşme süreciyle ilçede ancak otellerin yarısı açılabildi. Açılan otellerin işletmecileri de kesilen cezalardan şikâyet ediyor.

Türkiye’de ilk turizm merkezlerinden, ilk kruvaziyer gemi turizminin başladığı Kuşadası ilçesi hem İzmir ve Aydın’a birer saat, Pamukkale’ye üç saat uzaklıkta olmasıyla hem de Efes, Didim, Meryem Ana, Şirince, Güzel Çamlı Milli Parkı gibi yerlere yakınlığıyla tercih edilen turizm rotalarından. Doktorların KOAH ve astım hastalarına tavsiye ettiği bölgeler arasında yer alan Kuşadası, 25 mavi bayraklı plaja sahip olması ve uygun fiyatlarıyla da yerli ve yabancı turistlerin uğrak noktası.

Her sene binlerce turisti ağırlayan Kuşadası’nda turizm sektörü, dünyayı etkisi altına alan korona virüsü nedeniyle önünü göremiyor. 1 Haziran’da başlayan normalleşme süreciyle Kuşadası’nda otellerin yarısı, yarı kapasiteyle ya da en fazla yüzde 70 kapasiteyle açıldı. ‘Güvenli Turizm Sertifikası’ alarak açılan oteller, Turizm Bakanlığı tarafından her ay denetleniyor. 20 günde bir yapılan denetimlerde cezaların kesilmesinden şikayet eden otel işletmecileri, devletten hibe desteği bekliyor.

'TURİZMDE YÜZDE 65 CİVARINDA CİRO KAYBI YAŞANACAK'

Konuya ilişkin konuştuğumuz Kuşadası Ticaret Odası Başkanı Serdar Akdoğan, “Pandemi süreci henüz bitmiş değil, devam ediyor. Bu süreçte Kuşadası’nda otellerin yarısı açıldı, yarısı açılmadı. Açabilen oteller kısmen iş yaptı. Tüm Türkiye’de turizm sektöründe salgından dolayı yüzde 65 civarında ciro kaybı yaşanacak. Yani turizm piyasası geçen seneye göre yüzde 65 civarında daha düşük iş yapacak” dedi.

1 Haziran’da normalleşme sürecinin başlamasını değerlendiren Akdoğan, “En azından yüzde 35-40 da olsa turizme katkısı oldu. Bir sıfırdan iyidir misali. Belarus, Rusya, İngiltere gibi seyahat izni veren ülkelerden gelen turistler var. Son dönemde Bulgaristan’dan gelen turistler var ama son dakika rezervasyonları. Fiyatlar olduğundan daha düşük. Bu sene yüzde 65 yerli turist, yüzde 35 yabancı turist ağırladık” bilgisini verdi.

'BAKANLIK OTELCİLERİN BEKLENTİSİNİ KARŞILAYAMADI'

Otellerin, Turizm Bakanlığı’nın açıkladığı şirketlerden ‘Güvenli Turizm Sertifikası’ aldığını vurgulayan Akdoğan, mevcut duruma ilişkin şunları aktardı:

“Bakanlığın ayda bir yaptığı denetimler var. Sertifikayı veren şirket otellerde devamlı denetim yapıyor. Salgın döneminde oteller kurallara uyma konusunda en başarılı işletmeler. Fakat Turizm Bakanlığı böyle zor bir süreçte otel işletmecilerinin beklentisini karşılayamadı. Bu süreçte otellere acımasız cezalar kesildi. Turizm, kuralları uygulama konusunda elinden geleni yapan bir sektör. Bakanlığın bu süreçte cezalar kesmesi yanlış oldu. Kuşadası salgın dönemini en temiz geçiren ilçelerden biri.”

Kruvaziyer gemilerinin yaz aylarında uğrak yeri olan Kuşadası’nda bu sene mart ayından önce birkaç geminin geldiğini, salgının Türkiye’de yayılmaya başlamasıyla yaz döneminde hiç kruvaziyer gemisinin uğramadığını ifade eden Akdoğan, “Gemilerin gelmesine bel bağlayan özellikle çarşı esnafımız zor günler geçiriyor. Esnaf bu sene iş yapamadı” diye konuştu.

'CİRO BAZ ALINARAK HİBE DESTEĞİ VERİLMELİ'

Gelecek sene için bir öngörüde bulunamadıklarını ifade eden Akdoğan, risk ortadan kalktığı zaman normalleşmenin yaşanacağını, turizm sektörünün de o zaman düzeleceğini belirterek, şunları söyledi:

“İşletmeler kapalıyken çalışanların ödemelerinin kısa dönem çalışma ödenekleri ile yapılması işletmecilere çok faydalı oldu. Devletin otel işletmecilerine kredi desteği oldu ama sıfır geliri olan bir işletmeye kredi verdiğiniz zaman o krediyi geri ödemek zorundasınız. Borçlusunuz. Sıfır iş yapan işletmeler için kredi desteği çözüm değil. Turizm sektörüne devlet tarafından hibe desteği gerekir. Otellerin geçen seneki cirolarının en az yüzde 30'u civarında bir hibe desteği olursa o zaman sektör çok rahatlar. Büyük işletmelere de küçük işletmelere de kredi desteği, çalışma ödeneği eşit oranda verildi. Ciro baz alınarak bir destek paketinin hazırlanması lazım.”

'DEVLET DESTEĞİ OLMAZSA DAHA BÜYÜK SIKINTILAR OLUR'

Kuşadası Ticaret Odası Meclis Başkanı ve Kuşadası Turizm ve Tanıtma Derneği Başkanı Bülent İlbahar ise turizm sektörünün Türkiye’nin döviz girdisinin yüzde 33’ünü karşıladığına vurgu yaptı. Salgın döneminde kazanç elde edemediklerini, ellerinde olanı harcadıklarını, otellerde denetimler sırasında kesilen cezaların da işletmecileri olumsuz etkilediğini ifade eden İlbahar, şöyle konuştu:

“Çok büyük döviz kaybımız oldu. Geçen seneden erken rezervasyonların, garanti odaların eritilmesi için otellerin bir kısmı mecburen açıldı. Yazın beş ay iş yapıyoruz, kışı zaten boş geçiriyoruz. Salgın döneminde oteli açmayınca hiç kazanamıyorsun. İşletmelerin sabit giderleri var, bakımı, tadilatları var. Pandemiden dolayı otellerin uyması gereken çok sayıda tedbir var. Otellerin belli bir maliyeti olan ‘Güvenli Turizm Sertifikası’ almaları zorunlu. Devlet altı ay sonra ödemesi başlatılan kredi desteği veriyor. Altı ay çok çabuk geçiyor. Yine öteliyorsunuz. Böyle devam ederse daha büyük sıkıntılar olacak. Devletin turizm sektörüne yardımı yeterli değil. Devletin işletmenin cirosuna, çalışanına göre hibe vermesi lazım.”

Antalya’nın turizmin salgın dönemini daha iyi geçirdiğini ifade eden İlbahar, “Antalya’da sezon biraz daha uzun sürüyor. Bu sene Rusya, Ukrayna, Moldova’dan gelen turistler oldu. Geçen senelerde İran’dan gelen çok sayıda turist oluyordu. Bu sene olmadı” dedi.

'ESNAF DA OTEL İŞLETMECİLERİ DE MUTLU DEĞİL'

Kuşadası’nda korona virüsü vakasına az sayıda rastlanıldığını belirten İlbahar, “Bir iki otelde korona virüse rastlandı. Değerler pozitif çıkınca hemen müdahale edildi, karantinaya alındı. Kuşadası pandemi dönemini iyi geçiriyor” diye konuştu.

Ülkeye döviz girdisinin sağlanması, turizmin açılması için 1 Haziran’da başlatılan normalleşme sürecini de değerlendiren İlbahar, “Turizm Bakanı da kendi otelleri iş yapsın diye çabalıyor. 1 Haziran’da oteller hemen açılmadı. Bayramla birlikte talep edilmeye başlanmasıyla Kuşadası’nda otellerin yaklaşık yüzde 45’i açıldı. Fakat yerli turistle, çok daha düşük fiyatlarla oteller açıldı. Maalesef bu sene esnaf da otel işletmecileri de mutlu değil. Aşı bulunduğu zaman Türkiye turizmde çok güzel işler yapar” yorumunda bulundu.