Kuzey Kıbrıs'ta ‘AKSA yasası’na karşı protestolar: Elektrik kesintilerinde 'sabotaj' iddiası

DUVAR - Kuzey Kıbrıs'ın bazı bölgelerine saatlerdir elektrik verilemiyor. Kuzey Kıbrıs'ın elektrik tedarik sistemini Güney Kıbrıs'ın elektrik altyapısına bağlayan sistemde yaşanan sorunlar nedeniyle acil elektrik tedarikinde gecikmeler yaşanırken, Kuzey Kıbrıs'ın elektrik üretim sistemindeki sorunlar da sürüyor. 

Kuzey Kıbrıs Elektrik Kurumu (KIB-TEK) yönetimi, uzun süreli elektrik kesintilerinin elektrik tedarik sistemine yapılan sabotajlardan kaynaklandığı yönünde bir açıklamada bulundu. Kurum çalışanlarını temsil eden EL-SEN sendikası ise bu iddiaya, kesintilerin yatırım eksikliği nedeniyle meydana geldiği yanıtını verdi.

'KESİNTİLER MUHTEMELEN DIŞ MÜDAHALELERDEN KAYNAKLANIYOR'

Yaşanan kesintiye tepki gösteren Kıbrıslılar, tepkilerini sosyal medya üzerinden dile getirirken, Kuzey Kıbrıs'ın Yeni Düzen gazetesi, konuya ilişkin haberinde, 'dün geceden beri Kuzey Kıbrıs'taki dokuz bölgeye elektrik verilmediğini' belirtti. Gazetenin haberine göre, uzun süreli elektrik kesintisi sorunu genel anlamda çözülmemiş olsa da Kuzey Kıbrıs'ın bazı bölgelerinde elektrik arzı sabah saatlerinde yeniden başladı.

Yeni Düzen'e konuşan KIB-TEK Başkanı Hüseyin Paşa, kesintilerin 'muhtemelen dış müdahaleden kaynaklandığını' iddia etti. Dün gece hastane dahil olmak üzere birçok yerde aynı anda elektriğin kesildiğini belirten Paşa, yetkili kadroların soruna müdahale ettiğini belirtti. KIB-TEK Başkanı, 'bu konuda doğrudan sendikayı suçlamadığını ve başkalarının da trafoları veya elektrik kablolarını sabote edebileceğini' sözlerine ekledi.

'SENDİKA SİVİL İTAATSİZLİK EYLEMLERİ YAPIYOR'

KIB-TEK yönetim kurulunu toplantıya çağırdığını belirten Hüseyin Paşa, EL-SEN'in şu anda sivil itaatsizlik tipi eylemler yürüttüğünü ve sendika yönetimiyle görüşmeler de dahil olmak üzere birçok konuyu gündeme getireceğini kaydetti.

Kıbrıs Postası ise konuya ilişkin haberinde, kurumdan yapılan açıklamada, "Trafo odalarına yerleştirilen cihazlarda yapılmaması gereken topraklama işlemi sistemin kapanmasına neden oldu. (Akabinde) teknik personelin arızayı onarma ve enerji sağlama çabaları sonuçsuz kalmıştır" denildiğine dikkat çekti. Gazetenin haberine göre, EL-SEN sendikası, ekiplerinin hasarın onarılması çabalarına katkıda bulunduğunu açıkladı.

YASA DEĞİŞİKLİĞİNDE 'AKSA' DETAYI VE GREV YASAĞI

Kuzey Kıbrıs'ta genel elektrik kesintisi yaşanmadan önce EL-SEN kamu ihalelerinde değişiklik yapılmasını öngören yasa tasarısını protesto etmek için başkent Lefkoşa'da eylem başlatmıştı. Parlamento binası önünde eylem yapan EL-SEN'e, diğer sendikalar da destek vermişti. Kıbrıslı Türk sendikacılar, tasarının Ankara'ya yakın AKSA şirketi ile yeni, kârlı anlaşmaların önünü açacağını iddia ederek yeni yasa tasarısını protesto etmişti.

Tasarının geçmesi halinde KIB-TEK'in AKSA'ya devredileceğini ve faturaların 3 kat artacağını iddia eden sendikacılar, geçtiğimiz hafta genel greve gitme kararı almış, ancak grev üçlü koalisyon hükümeti tarafından 60 gün süreyle yasaklanmıştı.

PARLAMENTO ÖNÜNDE PROTESTOLAR

EL-SEN, bu gelişmenin ardından eylemlerini parlamento önüne taşıdı. Eyleme kamu sektöründe örgütlü birçok sendika da destek verdi. KTAMS ve KAMU-İŞ, yasa tasarısının görüşüldüğü meclis genel kurul toplantısında stenografları bir günlük greve çağırdı. Stenograflara ek mesai yapmama çağrısında da bulunuldu.

Bu şekilde dün (3 Nisan) saat 16.00'da meclis oturumu önce kesintiye uğradı, ardından stenografların oturumu terk etmesiyle sona erdi. Böylece, yeni yasa yürürlüğe girmemiş oldu.

MUHALEFETTEN DESTEK: 'YASA TASARISININ ESAS ADI AKSA YASASI'

Kuzey Kıbrıs basınına yansıyan bilgilere göre, hükümetinin önümüzdeki günlerde yeni yasayı yeniden gündeme getirmesi beklenirken, Başbakan Ünal Üstel bir açıklama yaparak, 'uzun zamandır yatırım yapılmadığı için ülkede elektrikle ilgili bir sorun olduğunu, bu nedenle şu anda AKSA'dan elektrik alındığını' söyledi. Açıklamasının devamında protestolara da değinen Üstel, "Protestolar olsun ama sabotaj olursa karşılarında hükümeti bulurlar" dedi.

EL-SEN sendikasının eylemleri, Kıbrıs Türk muhalefetinde de destek buldu. Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili Erkut Şahali, 'Meclis genel kurulunda görüşülen Kamu İhale (Değişiklik) Yasa Tasarısı'nın esas adının "AKSA yasası" olduğunu' belirtti. 'AKSA'nın ülkeye Ulusal Birlik Partisi (UBP) hükümetleri döneminde geldiğini ve 20 megavatla başlayan serüvenin 140 megavatla devam ettiğini' belirten Şahali, "Siz AKSA’ya bu ihalesiz hediyeyi verirken, iki nedeniniz olabilir. Ya AKSA’dan sağlam yiyeceksiniz ya da zılgıtı yediniz, mecburen AKSA’ya bu 15 yılı hediye edeceksiniz" dedi.

Muhalefet ve sendikaların elektrik konusundaki tutumlarını destekleyen Bağımsızlık Yolu Partisi (IDP) Genel Sekreter Yardımcısı Münür Rahvancıoğlu ise 'AKSA ile mevcut sözleşmenin iptal edilmesinden ve Kalecik (Gastria) elektrik santralinin kamulaştırılmasından yana olduğunu' açıkladı.