Laboratuvar ortamında gezegen oluşturuldu

DUVAR - Bilim insanları, uzaydaki bir maddenin yer çekiminin etkisiyle gök cisminin kütlesel yığılmasını laboratuvar ortamında canlandırdı.

Sputnik'in aktardığına göre, sonuçları Science Advances dergisinde yayınlanan araştırma, yığılmayla üzerinde yapılan çalışma, kütle ve enerji değişimi ile ‘toplayıcı’ obje ve bunun çevresi arasındaki karşılıklı konumlanma hakkında bilgi veriyor. Bu süreç sayesinde yıldızların çevresindeki gezegen sistemleri oluşuyor. Bu durum genellikle genç yıldızların oluştuğu sırada ve madde alıcısı rolünün kara delikte olduğu ve nötron yıldızının sıklıkla ‘verici’ olduğu ikili sistemlerde de gerçekleşiyor.

Çevreleyen madde (e-plazma, ayrı iyonların ve elektronlardan oluşan bir "gaz") ve genç yıldız, plazmadaki parçacıkları onların yörüngelerini değiştirerek ve onları süpersonik hızlarda yıldıza göndererek etkileyen manyetik alanın hatlarıyla birbirine bağlanıyor. Şok, genç yıldız etrafındaki fiziksel ve kimyasal yapıları değiştirebilen bir yığılma sütunu olarak anılan aşırı UV ve X-ışını emisyonları üretmek için maddeyi birkaç milyon dereceye kadar ısıtıyor.

KABUK OLUŞUMUNA DAİR İLK KANIT

MİFİ uzmanlarının katıldığı araştırmada, yeni laboratuvar yaklaşımıyla elde edilen bulgular ve yeni bir platformun kullanılması sonucunda madde akışının merkezi alanını saran iyonize edilmiş plazmada yoğun bir kabuk oluşumuna ilişkin ilk doğrudan kanıt elde edildi.

Araştırmacılar, objelerin çarpışması sonucu oluşan maddenin, dışarı atılabileceğini ve gelen akım tarafındaki manyetik alana odaklanabileceğini ortaya koydu. Bastırılmış çekirdeği saran bir plazma kabuğunun oluşması, X-ışını emisyonlarında bir azalmaya neden olabilir. Bu buluş, optik ve x-ışını gözlemi vasıtasıyla elde edilen ölçümler arasındaki çelişkinin muhtemel açıklaması olabilir.