(27 Şubat - 5 Mart 2023 haftası)

PAZARTESİ

* Dominik Cumhuriyeti, Haiti’den bağımsızlığını kazanmasının 179'uncu yılını kutladı.

* Ekvador Cumhuriyeti’nde, Haziran 2022 döneminde hükümet karşıtı protestolarda yer alan Confederación de Nacionalidades Indígenas del Ecuador (CONAIE) - [Ekvador Yerli Uluslar Konfederasyonu] Uluslararası İlişkiler Sorumlusu Eduardo Mendúa, uğradığı suikast sonucu hayatını kaybetti.

* Peru’da, bağımsız bir araştırma şirketinin yaptığı ankete göre, halkın yüzde 77’si iktidardaki Dina Boluarte hükümetini istemiyor.

* Brezilya, ABD’nin yoğun baskısına rağmen, iki İran savaş gemisinin Río de Janeiro kıyılarına yanaşmasına izin verdi.

* Bolivya hükümeti, yanlış bilgilerle dolar spekülasyonunu teşvik edenlere yaptırım uygulanacağını açıkladı.

* Arjantin Futbol Federasyonu; Arjantin’i, Katar 2022 Dünya Kupası’na taşıyan teknik direktör Lionel Scaloni’nin 2026 Dünya Kupası’na kadar görevde kalacağını açıkladı.

* Paraguaylı müzisyen Catalina Pereira “Catunga” Aranda, 81 yaşında hayatını kaybetti. Aranda, yaptığı müziklerin yanı sıra; 15 Ağustos 1954 - 3 Şubat 1989 arasında ülkeyi yöneten askeri diktatör Alfredo Strossner “Stronato” Matiauda döneminde, sadece kadınlardan kurulu “Estrellas Femeninas del Jazz” (“Cazın Kadın Yıldızları”) adlı grupla, müzik üzerinden diktatörlüğe muhalefet eyleminin içinde yer almasıyla da biliniyor.

SALI

* Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador, Tesla fabrikasının Monterrey kentinde kurulacağını açıkladı.

* Ekvador Cumhuriyeti’nde bulunan Cotopaxi yanardağı, 6 Ocak’ta 1 kilometre yüksekliğe ulaşan kül sütunları püskürtmeye başlamış, bir süre sonra da aktivitesi durmuştu. Bugün yanardağ tekrar faaliyete geçti.

* Venezuela Dışişleri Bakanı Yván Gil, İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen BM İnsan Hakları Konseyi’nin 52'nci Olağan Oturumu’nda, BM’nin insan hakları konusunda tarafsızlığını yitirdiği eleştirisinde bulundu.

* Meksika Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü, Yucatán eyaletinde bulunan Ek Balam arkeoloji kazısında, 19 Şubat’ta Maya Kralı Ukit Kan Lek Tok dönemine ait M.S. 8'inci yüzyıla tarihlenen heykeller, hiyeroglif metinler, duvar resimleri ve vazolar keşfetmişti. Enstitü, aynı yerde bu kez de bir savaşçıya boyun eğdiren bir kadın heykelinin bulunduğunu açıkladı.

* ABD’nin sömürge ülkesi Porto Riko’da, önlenemeyen bakımsızlık nedeniyle, ülkedeki son hayvanat bahçesi de kapandı.

* Guatemala açıklarında 5,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.

ÇARŞAMBA

* Meksika Silahlı Kuvvetleri askerleri, Nuevo Laredo kentinde yedi gence ateş açtı ve gençlerden beşi öldü. Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador, sorumlular hakkında soruşturma başlatılacağını açıkladı.

* Haiti’de yaşanan siyasal ve ekonomik kriz haline çözüm bulmak için Comunidad del Caribe (CARICOM) - [Karayipler Topluluğu] üyesi ülkeler bir araya geldi.

* Ekvador Cumhuriyeti Devlet Başkanı Guillermo Lasso, ikili ticaret anlaşması imzalamak için Kosta Rika’ya gitti.

* Ekvador Cumhuriyeti Parlamentosu’na bağlı Hakikat, Adalet ve Yolsuzlukla Mücadele İhtisas Komisyonu, Devlet Başkanı Guillermo Lasso’ya karşı dava açılmasını tavsiye eden bir raporu onayladı.

* Peru Kamu Bakanlığı, Çalışma ve İstihdamı Teşvik Bakanı Alfonzo Adrianzén Ojeda hakkında “uyumsuz müzakere ve pozisyonunu uygunsuz kullanma suçu”ndan soruşturma başlattı.

* Küba ve Venezuela Dışişleri Bakanları Cenevre’de bir araya gelip iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirmek üzere görüş alışverişinde bulundu.

* Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro ile Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Nikolai Patrushev, başkent Caracas’ta bir araya geldi.

PERŞEMBE

* Kolombiya hükümeti, Meksika’nın dördüncü büyük Karteli olan Clan del Golfo’nun ikinci lideri Wilmar Giraldo “Siopas” Quiroz’un, Kartel içi bir çatışmada öldürüldüğünü duyurdu.

* Peru Kamu Bakanlığı, Çalışma ve İstihdamı Teşvik Bakanı Alfonzo Adrianzén Ojeda hakkında “uyumsuz müzakere ve pozisyonunu uygunsuz kullanma suçu”ndan dün soruşturma başlatmıştı. Bugün de, Peru Ulusal Adalet Kurulu, Savcı Patricia Benavides hakkında yolsuzluk soruşturması başlattı.

* Bolivya vatandaşı Jonathan Acosta, 25 Ocak’ta, Bolivya Amazon Yağmur Ormanları yakınında arkadaşlarıyla çıktığı avda kaybolmuştu. Acosta, bölgede yaşayan yerel halk tarafından yaşar halde ve 17 kilo vermiş halde bulundu.

* Brezilya Devlet Başkanı Luiz Lula da Silva ile Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador, ikili ekonomik konularda daha fazla işbirliği için bir telekonferans görüşmesi gerçekleştirdi.

* Brezilya, kozmetik endüstrisinde omurgalı hayvanlar üzerinde test yapılmasını yasakladı.

* Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro ile Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Nikolai Patrushev, dün başkent Caracas’ta bir araya gelmişti. Patrushev, bugün de Küba’nın başkenti Havana’ya geçti.

* Arjantinli tiyatro, sinema ve TV oyuncusu María Jose Onetto, 56 yaşında hayatını kaybetti.

CUMA

* Kolombiya’da, Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia (FARC) -  [Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri]’nin sönümlenmiş kanadının üyelerinden olan Eduardo Marlon Mejía Vargas, Tame kentinde uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü. Vargas, hükümetle yapılan 24 Kasım 2016 Barış Anlaşması’ndan bu yana öldürülen 350'nci eski FARC üyesi oldu.

* Kolombiya’nın Los Pozos bölgesinde faaliyet gösteren Çinli Esmerald Energy şirketinin, bölgeye verdiği zararı protesto için köylüler, şirkete baskın yapıp ele geçirip, olaya müdahale etmek isteyen polislerden 79’unu da rehin aldılar. Hükümet, köylülerle anlaşma görüşmelerine başladı.

* Arjantinli futbolcu Lionel Messi’nin eşi Antonella Rocuzzo’nun, Rosario kentindeki akrabalarına ait ev ve işyerine, Narkokriminal örgütler tarafından ardı ardına silahlı saldırılar düzenlendi. Örgüt üyeleri, bir süpermarketin kapısına astıkları “Messi te está esperando. El alcalde Pablo Javkin tampoco puede salvarte. Porque él también es un traficante de drogas” (“Messi seni bekliyoruz. Belediye Başkanı Pablo Javkin de seni kurtaramaz. Çünkü o da bir uyuşturucu kaçakçısı”) yazılı pankartın ardından, Arjantin Güvenlik Bakanı Anibal Fernández, basına yaptığı açıklamada “Bunlarla 20 yıla yakındır mücadele yürütüyoruz ama sadece yılın başından bu yana 58 kişiyi öldürdüler. Ve görüldü ki; bu son mesajlarıyla beraber, onlar kazandı” dedi.

* Venezuela hükümeti, kendilerini “olağandışı ve olağanüstü bir tehdit” ilan eden ABD kararnamesinin uzatılmasını protesto ve reddettiklerini açıkladı.

* Brezilya’da yaşanan deli dana hastalığı nedeniyle geçen hafta Perşembe günü et ihracatı geçici olarak askıya alınmıştı. Bugün, söz konusu hastalığın “atipik” olduğu açıklandı ve ihracata kısa sürede başlanacağı duyuruldu.

* Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce, Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador’un Latin Amerika için önerdiği enflasyonla mücadele ve karşılıklı yardım planı önerisine katıldığını açıkladı.

* Meksika Silahlı Kuvvetleri askerleri, çarşamba günü Nuevo Laredo kentinde yedi gence ateş açmış ve gençlerden beşi ölmüştü. Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador ise, sorumlular hakkında soruşturma başlatılacağını açıklamıştı. Bugün savcılık, olayla ilgili dört askerin sorumlu olduğunu açıkladı.

* Meksika’nın Jalisco eyaletinde bir kadın, tasma takıp gezdirdiği bir jaguar yavrusuyla görülünce, yetkililer, olaya müdahale etti. Kadının elinden alınan yavru jaguar, hayvan bakımevine teslim edildi.

CUMARTESİ

* Kolombiya’nın Los Pozos bölgesinde faaliyet gösteren Çinli Esmerald Energy şirketinin, bölgeye verdiği zararı protesto için köylüler, dün şirkete baskın yapıp ele geçirmiş, olaya müdahale etmek isteyen polislerden 79’unu da rehin almışlardı. Hükümet ise, aynı gün içinde köylülerle anlaşma görüşmelerine başlamıştı. Bugün yapılan açıklamada, köylülerle anlaşmanın sağlandığı, polislerin serbest bırakıldığı ve şirketin boşaltıldığı duyuruldu.

* Şili Yüksek Mahkemesi, 1973-1990 arası ülkeyi askeri diktatörlükle yöneten General Augusto Pinochet döneminin gizli polisinde görev yapan 59 kişiye 541 gün ile 15 yıl arası değişen cezalar verdi.

* Meksika’nın Tamaulipas eyaletine bağlı Matamoros kentinde, henüz hangileri olduğu bilinmeyen iki rakip Kartel arasında ağır silahlarla ve uzun süreli çatışma çıktı. Tamaulipas Kamu Güvenliği Bakanı, halka, evlerinden çıkmama çağrısı yaptı.

* Ekvador Devlet Başkanı Guillermo Lasso, Narkokriminal suçlardaki artış nedeniyle, Esmeralda eyaletinde OHAL ilan ettiğini açıkladı.

* ABD vatandaşı Patricia Kopta, 1992 yılında ortadan kaybolmuş ve bir daha bulunamamıştı. Kopta, bugün Panama’da, 1998’den beri yaşadığı huzurevinde bulundu. Kim olduğunu bugüne dek sır gibi saklayan kadının gerçek kimliği, demansının başlayıp da kendisiyle ilgili konuşmaya başlayınca ortaya çıktı.

* Uruguaylı mimar Rafael Viñoly Beceiro, 79 yaşında hayatını kaybetti. Becerio’nun mimarlık alanında ulusal ve uluslararası toplam sekiz ödülü bulunuyordu.

PAZAR

* Bolivya’nın Devlet eski Başkanı Evo Morales, Ukrayna’da yaşananları “Batı’nın sadece ölüm kültürünü garanti ettiğinin bir göstergesi” olarak yorumladı.

* Honduras’ın Comayaguela kentindeki bir otele, silahlarla giren bir grup, yedi kişiyi öldürerek olay yerinden kaçtı.

* Küba Devlet Başkanı Manuel Díaz Canel, Rus petrol şirketi Rosneft’in direktörü Igor Sechin ile verimli bir görüşme yaptıklarını açıkladı.

* Brezilya Ulusal Biyogüvenlik Komisyonu, küresel gıda arzı ve bölgesel kuru iklimle bağlantılı sorunlar nedeniyle; kuraklığa dayanıklı genetiği değiştirilmiş bir tür olan HB4 buğdayının yetiştirilmesini, üretilmesini ve pazarlanmasını onayladı. Brezilya, Arjantin’den sonra HB4’e onay veren ikinci ülke oldu.

* Arjantin’de, 9 ve 11 yaşında iki çocuk, Mar del Plata’daki San Carlos sahilinde gömülü bir Gliptodon fosili buldular. Soyu tükenmiş bir dev armadillo cinsi olan Gliptodon’un beş milyon yıllık olduğu kaydedildi.

* Brezilyalı şarkıcı, besteci ve söz yazarı Sueli Correa Costa, 80 yaşında hayatını kaybetti. Costa, Samba’dan türetilen ve büyük oranda Caz’dan esinlenen “Bossa Nova” tarzının en iyi temsilcileri arasında sayılıyordu.

Vik Muniz’in hikayesi:

1961’de Brezilya’da, São Paulo’da doğdu Vik. Çocukluğu ve ilk gençliği Brezilya’nın tarihi gibi sancılı geçer. Önce reklamcı olur Vik. Projeleriyle ödüller alır. Bir ödül töreni çıkışında smokinli iki adamın birbiriyle kıyasıya kavga ettiğine şahit olur. Ayırmaya çalışır onları ama adamlardan biri silahını çeker ve vurur Vik’i. Yaralanır Vik, onu vuran adam özür üstüne özür diler Vik’ten. Adam fazlasıyla varsıldır ve hemen tüm varsıllar gibi korkaktır. Çünkü onların kaybedecek çok şeyleri vardır. Vik bu fırsatı değerlendirir ve adamdan, onu şikayet edip dava açmama karşılığında yüklüce bir para alır ve o parayla 1983 yılında önce New York’a gider, ardından Chicago’ya geçer. Birkaç yıl sonra Vik, artık bir heykeltıraştır. Yaratımlarında, epey becerikli olduğu sözcük oyunlarından fazlasıyla yararlanır. Sözcük oyunları kullanmasını, çocukluk ve gençlik yıllarını, 1964’ten 1985’e dek süren 21 yıllık askeri diktatörlüğün 19 yılını bizzat yaşamış olmasına bağlayan Vik, o dönemde konuşmak için mecazi ifadelere ihtiyaç duyduklarını, bu yüzden de hemen her Brezilyalı muhalif gibi, kendisinin de bu konuda yetenek kazandığını söyler. Bu arada heykeltıraşlığın yanı sıra, önce fotoğrafçılık ardından ressamlığa el atar Vik. En bilinen eserlerinden olan “Palyaço Kafatası” için “çok önceleri Brezilya’da yaşayan insanlardı” der. Kim bilir, belki de o insanlar, bir zamanlar Brezilya Amazon Yağmur Ormanları’nda yaşayan Nambikwara’lardı… 1990 yılında ilk sergisini açar Vik. Bu sergide, okuduğu ama daha sonra kaybettiği bir kitapta gördüklerini, hatırladığı kadarıyla önce tuvale yansıtır, ardından bunların fotoğraflarını çeker. 1993, 1994 ve 1995 yıllarında açtığı sergilerin ardından Vik, çoğu kimse tarafından “sanat dışı nesne” olarak tariflenen pamuk, tel gibi malzemeler kullanmaya başlar eserlerinde. “Bulutlar istediğiniz her anlama gelebilir. Ben bunları pamuklarla yapmak istedim” der ve geleneksel ya da daha doğrusu onay-resmiyet kazanmış olanın dışında görülen malzemelerle çalışmaya devam eder. Telleri kullanarak iki boyutlu basit çizimlere, yeni bir madde ile fiziksel bir boyut ekler. İpliklerle manzara resimleri yapar. Ama tüm bunların yanında başka, bambaşka bir şey daha yapar Vik. Hiç unutmadığı ülkesi ve orada yaşadıklarına dair bir şeyler yapmak ister ve sonunda, Río de Janeiro’da “Catadoras” yani geri dönüşümcü çöp toplayıcılarıyla ilgili, çekimi üç yıl sürecek olan son derece ilginç ve özgün bir belgesel çeker. Bugün, Brezilya nüfusunun yüzde 10’u yani yaklaşık 22 milyon insan favela’larda (gecekondu) yaşar. Catadoras’ların ise yüzde 100’ü favela’lıdır. Ve bu üç yıllık belgesel çekimi süreci boyunca onlarla beraber favela’larda yaşar Vik. Sonra alır o çöplerin bir kısmını ve onlardan çeşit çeşit sanat eserleri çıkartır. Satılan eserlerin tüm gelirini de Catadoras’lara pay eder. Vik Muniz, yaşamaya ve insanlar için yaratmaya devam ediyor.