LGBTİ'lere hep aynı yanıt: Biz sizi ararız!

DUVAR - Kaos GL'nin "Türkiye'de Özel Sektör Çalışanları LGBTİ'lerin Durumu" adlı araştırmasında, özel sektör çalışanı her 3 LGBTİ çalışanından 1'nin ayrımcılığa maruz kaldığı belirtildi.

Özgürlük için Friedrich Naumann Vakfı’nın ve İsveç Uluslararası Kalkınma ve İşbirliği Ajansı’nın (SIDA) desteği ile Prof. Dr. Melek Göregenli ve Tanju Serdengeçti’nin hazırladığı, Murat Köylü’nün editörlüğünü üstlendiği araştırma, özel sektör çalışanı LGBTİ’lerin (Lezbiyen, Gay, Biseksüel, Trans, İnterseks) sorunlarını gözler önüne serdi.

Kaos GL'den Murat Köylü, iş yerlerindeki şirket yetkilileri ve insan kaynakları uzmanlarının genel ön yargı beslediklerini, homofobik ve transfobik yargıların taşıyıcısı olduklarını söyledi.

'ŞİRKETLERDE KORKU İKLİMİ YAŞANILIYOR'

Köylü, özel sektörde çalışan LGBTİ bireyleri ile doğrudan iletişime geçtikleri dile aktardı. LGBTİ'lerin 8, 10 yıllık hayat arkadaşlarını işyerlerinde "arkadaşım" diye tanıştırmak zorunda kaldıklarını anlatan Köylü, işyerlerinde şirket yetkililerinin ve insan kaynaklarının en büyük etkiye sahip olduklarını belirtti. Köylü şunları söyledi:

“LGBTİ'ler işyerlerinde 10 yıllık hayat arkadaşlarını arkadaşım diye tanıtıyor. Bu sadece işyerleri için geçerli bir durum değil aynı zamanda sosyal medyada, işyeri etkinliklerinde de aynı durum geçerli. İşyerlerinde, şirket yetkilileri ve insan kaynakları uzmanları toplumdaki genel ön yargıların veya genel ön yargıların içinde bu grubu en çok etkileyen homofobik ve transfobik ön yargıların bizzat taşıyıcısı konumunda. Özel sektör yetkilileri, çalışma yerlerinde LGBTİ olmayan ve LGBTİ bireylerin anlaşma konusunda sıkıntı yaşayacakları düşüncesine sahip. Şirketlerde böyle bir korku iklimi yaşanılıyor.”

'ŞİRKETLER İLK ADIMI HÜKÜMETTEN BEKLİYOR'

Şirketlerin LGBTİ bireyleri çalıştırmaktan korktuğunu dile getiren Köylü, toplumdaki ön yargıların şirketlerde de var olduğunu belirtti. Şirketlerin LGBTİ bireyleri çalıştırma konusunda eksiklikleri olduğunu belirten Köylü, ilk adımın hükümetten beklediğine dikkat çekti.

Murat Köylü, “Şirketler kendileri bir adım atarsa hükümetten bir baskı görme veya hükümet medyası tarafından bir baskı görme gibi ciddi korkular içinde davranıyorlar. Bu ön yargılarla birlikte şirketler aynı zamanda işyeri barışından da korkuyorlar. Bunların dışında heterosexül kişilerin veya çiftlerin yararlandığı sosyal desteklerden, aile yardımlarından LGBTİ'ler yararlanamıyor. Heterosexül bir ailenin çocuğunun doğması sonucunda sevinme olgusu bu durumun bir kutlamaya dönüşmesi heterosexül olmayan bir çiftin asla çocuk yapamıyor olması gibi birçok sembolik anlamı da olan ayrımcılıklar yaşanılıyor” dedi.

SORUNLAR NASIL GİDERİLİR ?

85 kişiyle yaptıkları araştırma sonuçlarının çalışma hayatında yaşanan ayrımcılığını gözler önüne serdiğini belirterek Murat Köylü, sorunların giderilmesi için şu önerileri getirdi:

“Özel sektör çalışma hayatında ayrımcılıkla mücadele etmek için aktif bir sosyal içerme politikasını hayata geçirebilir. Kamusal tartışmalarda LGBTİ haklarını savunabilir. Sivil toplum ile işbirliği yapabilir.”

3 SENEDEN FAZLA AYNI İŞYERİNDE ÇALIŞAN SAYISI AZ

Araştırma sonucunda, aynı işyerinde 3 seneden fazla çalışan LGBTİ bireylerin çok az olduğu açıklandı. LGBTİ'lerin terfi edememe, huzursuzluk, mobbing, taciz, tehdit gibi nedenlerle aynı işyerinde uzun süre çalışamadıkları belirtildi.

Öte yandan LGBTİ çalışanlar, çalıştıkları işlere büyük çoğunlukla internetteki kariyer siteleri veya tanıdık tavsiyesi ile giriyorlar. Bu mecraları, sosyal medya izliyor. İŞKUR’un ve özel istihdam bürolarının tercih edilme sayısının az olduğuna dikkat çekildi.

İŞ BAŞVURUSUNDA AÇIK DAVRANAMIYORLAR

Araştırmaya göre 5 çalışandan yalnızca 1’i iş başvurusu esnasında cinsel kimliğine ilişkin tamamen açık ve özgür davranabiliyor. İşe başvuru esnasında açık olmamanın nedeni olarak işe kabul edilmeme, dışlanma, nefrete maruz kalma, ifşa edilme, daha sonra terfi edememe riski gibi öngörüler etkili oluyor. Bu düşünceler nedeniyle LGBTİ'ler kimi zaman rol yapmak zorunda kaldıklarını ifade ederek, kendileri ile çatışma halinde ve günlük yaşamda sürekli tedirgin bir ruh hali içinde bulundukları belirtiliyorlar.

3 ÇALIŞANDAN 1'İ AYRIMCILIĞA UĞRUYOR

Araştırmada çalışan her 3 LGBTİ bireyden 1’inin cinsel kimliği nedeniyle işyerinde ayrımcılığa maruz kaldığını kaydedildi. Bu rakamlara, ayrımcılığa maruz kalmamak için cinsel kimliğini tamamen gizlediğini ifade eden 28 kişi (yüzde 33) dahil değil.

85 katılımcı iş yerinde bizzat maruz kalınan ayrımcılık deneyimlerini ise şöyle cevapladı:

- Evet karşılaştım: 28

- Hayır karşılamadım çünkü cinsel kimliğimi gizliyorum:28

- Hayır karşılamadım:26

- Hayır tersine korunuyorum:3

EN FAZLA İSTİHDAM BİLİŞİM SEKTÖRÜNDE

Araştırmaya dahil olan 85 kişi arasında en yüksek istidam 11 kişiyle bilişim sektöründe. İkinci sırada medya ve yayıncılık sektörü yer alırken, son sırada ise 2 kişinin çalıştığı telekomünikasyon, reklam, hukuk ve enerji sektörleri geliyor.

ŞİRKETLER LGBTİ BİREYLERİ NEDEN ÇALIŞTIRMIYOR?

Şirketlerin LGBTİ bireyleri neden işe almadığı sorulan 85 kişiden 44'ü bilgisizlik, ön yargılar ve nefret cevabını verdi. 32 kişi toplum baskısı nedeniyle müşteri ve imaj kaybı endişesi şeklinde cevap verirken, 9 kişi diğer çalışanların tepkisi, 8 kişi politik baskı, hükümet baskısı, 3 kişi medyadan çekinme ve yine 3 kişi sorumluluktan kaçma gibi yanıtlarını dile getirdi.