Macron, Çin, Rusya ve ABD’ye karşı ‘Avrupa ordusu’ istiyor
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa kıtasını Rusya, Çin ve hatta ABD’ye karşı savunmak için “gerçek bir Avrupa ordusu” kurulması çağrısında bulundu. Bazı uzmanlarsa, çağrının ilgi çekici olduğunu ama gerçekleştirmenin neredeyse imkânsız olduğunu ifade ediyor.
Henry Samuel
Geçen yılki seçimlerden beridir ortak bir AB askeri gücü konusunda ısrar eden Macron, Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin yüzüncü yılında, kuzey Fransa’da bir çağrı yayınladı.
Macron, Fransa’daki en kanlı savaşın gerçekleştiği Verdun’de yaptığı bir söyleşide, “Gerçek bir Avrupa ordusuna sahip olma kararı almadıkça Avrupalıları koruyamayız” dedi.
Macron’un çağrısı, ABD Başkanı Donald Trump, İngiltere Başbakanı Theresa May ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de dahil olmak üzere, diğer dünya liderlerini bu hafta sonu ateşkesin yüzüncü yılını anmak için Fransa’ya davet ettiği esnada gerçekleşti.
ABD’NİN TAVRI ETKİLİ OLDU
Başkan Macron, ABD’nin Soğuk Savaş döneminde imzalanan nükleer anlaşmadan çekilme yönündeki son kararını gerekçe göstererek, kıtanın artık Amerikan korumasına bel bağlayamayacağını ve hatta eski müttefiklerinin potansiyel bir tehdit oluşturduğunu ifade etti.
Macron, iktidara gelişinden bu yana bir ilk olan radyo söyleşisinde, Avrupa 1 kanalına verdiği demeçte, “Kendimizi Çin, Rusya ve hatta Amerika Birleşik Devletleri’ne karşı saygı sınırları içerisinde korumamız gerekiyor” dedi.
“Başkan Trump, 1980’lerde Avrupa’yı vuran füze krizinden sonra şekillendirilen büyük silahsızlanma anlaşmasından çekildiğinde, bunun en büyük kurbanı kim olacak? Avrupa ve kıtanın güvenliği” diye konuştu.
“AB’yle sınır komşusu olan ve bir tehdit olabileceğini ortaya koyan bir Rusya” ile karşı karşıya olduklarını ifade eden Macron, sözlerine şöyle devam etti: “Yalnızca Amerika Birleşik Devletleri’ne bağlı olmadan kendini daha iyi savunan bir Avrupa’ya ihtiyacımız var.”
MACRON İÇİN NATO ARTIK YETERLİ DEĞİL
Başkan Trump, bir süre önce, NATO’nun yıllık savunma harcamalarına katkıda bulunma taahhüdünü yerine getiremiyorsa, Avrupa devletlerinin Amerika’nın korumasını da bekleyemeyeceğini söylemiş ve geçtiğimiz ay Macron’un bir açıklamada bulunmasını istediğini ifade etmişti: “Avrupa bundan sonra sadece ABD’nin korumasına güvenemez.”
Macron, Trump’la sahip olduğu iyi ilişkilerin tadını çıkarırken, ABD Başkanı’nın “Önce Amerika” minvalindeki içe kapanmacı tavrını “endişe verici” diye nitelendirdi. Geçtiğimiz ay, New York’ta gerçekleşen BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, Başkan Trump’ın İran, Arap-İsrail barışı, iklim değişikliği ve göç politikalarına dair görüşlerini ifade etmişti.
Macron, genel kurulda şunları söyledi: “Milliyetçilik daima yenilgiye götürür. Ana ilkelerin savunulması konusunda yeterli cesaret yoksa uluslararası düzen kırılganlaşır ve bu da daha önce iki defa şahit olduğumuz üzere küresel savaşlara neden olabilir.”
Avrupa Birliği (AB), geçen yıl, Avrupa’nın askeri kapasitesini geliştirmek amacıyla birkaç milyar Euro’luk bir savunma fonu oluşturulacağını açıkladı. Fransa bunun dışında, Brexit (İngiltere’nin AB’den ayrılma kararı) sonrasında AB çerçevesi dışında politikalara yürüten Britanya dahil olmak üzere, dokuz ülkenin askerlerinden oluşan bir kriz gücünün yaratılmasına da liderlik etti. Avrupa Müdahale İnisiyatifi (EII) ilk toplantısını hafta başında Paris’te gerçekleştirdi. Ne var ki, Britanya bir Avrupa ordusunun NATO’ya rakip olması düşüncesini asla kabul etmiyor.
Gerçekleşen toplantıda, savunma uzmanları bir ‘Avrupa ordusu’ kavramına ilişkin şüphelerini dile getirdiler. Paris’te bulunan Savaş Okulu’nda öğretim görevlisi olan Bruno Alomar ise bir “ortak stratejik kültür” yaratma düşüncesinin ilgi çekici olduğunu ifade etti.
Alomar AFP’ye verdiği demeçte, “Fakat Emmanuel Macron’un Avrupa’yı savunma hayalleri ve Avrupalı ortaklarının savunma konusunda sahip olduğu büyük anlaşmazlıkların somut gerçekliği arasında devasa bir boşluk mevcut” dedi.
Yazının aslı The Sydney Morning Herald'da yayınlanmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)