Meclis İnsan Hakları Komisyonu: Denetimli serbestlik hak değil fırsat
Diyarbakır Milletvekili Adalet Kaya’nın Meclis İnsan Hakları Komisyonu’na sunduğu dilekçeye gelen cevapta hükümlülerin denetimli serbestlikten yararlanmasının bir hak değil fırsat olduğu kaydedildi.
ANKARA - DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Adalet Kaya, cezaevlerindeki tahliye erteleme/ ‘infaz yakma’ uygulamasını ve tahliyesi iki kez ertelenen hasta hükümlü Sudan Güven’in durumunu Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanlığı'na sordu.
‘TAHLİYE TARİHLERİNE KADAR İYİ HALLİ, TAHLİYE TARİHİNDEN HEMEN ÖNCE ‘İYİ HALLİ DEĞİL’
Komisyona sunduğu dilekçede cezaevlerinde oluşturulan İdare ve Gözlem Kurullarını hatırlatan Kaya, bu kurulların 6 aylık periyotlarda cezasını tamamlayan hükümlülerin iyi halli olup olmadığını değerlendirdiğini ifade etti. İdare ve Gözlem kurullarının kendilerini mahkeme yerine koyduğunu belirten Kaya, “Çoğu mahpus hakkında, tahliye tarihlerine kadar iyi halli iken tahliye tarihinden hemen önce yapılan değerlendirmede ‘iyi halli değildir’ şeklinde karar verilerek, kişi özgürlüğü ve güvenliğini doğrudan etkileyen ‘iyi halli’ kavramı bu haliyle hapishane yetkililerinin keyfi kararlarına bırakılmış durumdadır” ifadelerini kullandı.
‘KURUL ÜYELERİNE HUZUR HAKKI ÖDENDİĞİ İÇİN Mİ?’
Cezasını tamamlayan hükümlülerin ve avukatlarının bu kararlara yaptıkları itirazların da sonuç vermediğini kaydeden Kaya, bu kararlar sebebiyle tahliyelerin çok uzun zamana yayıldığını belirterek “İdare ve Gözlem Kurullarında görev alanlara, yönetmelik gereği her toplantıda ‘huzur hakkı’ ödendiği için, yönetmelik değişikliğiyle beraber özellikle siyasi mahpusların tahliyelerinin aylarca hatta yıllarca önlenmesinin nedenlerinden birinin de ‘ekonomik fayda’ olduğu şüphesi uyandırmaktadır” dedi.,
‘1 YIL ÖNCE TAHLİYE EDİLMESİ GEREKEN SUDAN GÜVEN’İN DURUMU İNCELENSİN’
Kaya, dilekçesinde tahliyesi yakılan Alanya L Tipi Cezaevi’ndeki Sudan Güven’in durumuna da dilekçesinde yer verdi. Barış ve Demokrasi Partisi’ndeki faaliyetleri nedeniyle 15 yıl 3 ay hapis cezası alan Sudan Güven’in 11 yıl 5 ay 23 günlük infaz süresinin 4 Mayıs 2023’te dolduğunu belirten Kaya, Güven’in tahliyesinin İdare ve Gözlem Kurulu’nun ‘iyi halli olmadığı’ gerekçesiyle iki kez 6 ay olmak üzere 1 yıl ertelendiğini ifade etti. Kaya, İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’nun Alanya T Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutuklu bulunan Sudan Güven’in infazının neden yakıldığına ilişkin inceleme yapmasını istedi.
'DENETİMLİ SERBESTLİK VE TAHLİYE HÜKÜMLÜYE VERİLEN BİR HAK DEĞİL FIRSAT'
Kaya’nın dilekçesine cevap yazan Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu infaz mevzuatına göre tahliye ya da denetimli serbestliğin bir hak değil, hükümlüye sunulan bir fırsat olduğunu kaydetti. Cevapta “Hükümlünün kendisine sunulan bu fırsatı değerlendirmesi ve hakkında iyi halli olduğu yönünde bir karar verilmesi durumunda bu fırsattan yararlanabileceği” ifade edildi.
‘‘İYİ HÂLLİ OLMADIĞI’ YÖNÜNDEKİ KARARLAR HAK İHLÂLİ OLARAK DEĞERLENDİRİLEMEZ’
Hükümlülerin infaz sürecinde gösterdiği gelişimin, yönetim, eğitim ve öğretim, psiko-sosyal yardım ile güvenlik ve gözetim servisleri tarafından hazırlanan gelişim değerlendirme raporları ile puanlandığını ve objektif olarak raporlandığını belirten Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu cevabında, “İdare ve Gözlem Kurullarının, yasaların kendilerine yüklediği görev ve sorumluluklar doğrultusunda ve yasalar ile belirlenen usul ve esaslara göre görev yaparak kararlar aldığı, bu itibarla; keyfi bir karar alınması ve hükümlüler hakkında verilen ‘iyi hâlli olmadığı’ yönündeki kararların bir hak ihlâli olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı” kaydedildi.
Kaya’nın aralık 2023’te yazdığı dilekçeye haziran 2024’te gelen cevap yazısında hükümlü Sudan Güven’in ocak 2024’te tahliye edildiği bilgisi de yer aldı.