Merkez Bankası'nın 193 aydır ulaşamadığı enflasyon hedefi
Merkez Bankası yılın ikinci toplantısında da yüzde 5 enflasyon hedefini korudu. AK Parti iktidarı döneminde ilk olarak 2006 yılı için bu hedef ilan edildi, ancak hiç ulaşılamadı.
DUVAR - Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun bugün açıkladığı karar metninde, beklentiler doğrultusunda politika faizi yüzde 14'de sabit tutulurken, enflasyon konusunda da umutvar bir tablo çizildi. 'Enflasyonda yakın dönemde gözlenen yükselişte, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumları'nın etkili olduğu savunulan açıklamada, orta vadeli yüzde 5 enflasyon hedefine vurgu yapıldı. Kurul ayrıca 'enflasyonda baz etkilerinin de ortadan kalkmasıyla dezenflasyonist (düşüş) sürecin başlayacağı' öngörüsünde bulundu.
Peki yüzde 5 enflasyon hedefi ilk olarak ne zaman ortaya konuldu? Bu rakam ilk olarak, Merkez Bankası'nın 5 Aralık 2005 tarihinde yayımlanan politika metninde telaffuz edildi ve 2006 yıl sonu için enflasyon hedefi yüzde 5 olarak ilan edildi. Ancak aradan geçen 16 yılı aşkın (193 ay) zamana rağmen halen bu hedefe ulaşılmış değil.
HEDEF HAYAL OLARAK KALMAYA DEVAM EDİYOR
Yüzde 5 hedefinin ilk ilan edildiği yıl olan 2006'da enflasyon yüzde 9,7 olurken, bir sonraki yıl hedef yüzde 4'e düşürüldü ancak sonuç yüzde 8,4 olarak gerçekleşti. Küresel ekonomik krizin etkili olduğu 2009'da enflasyon hedefi yüzde 7,5'e çıkartıldı, devamındaki iki yıl ise sırasıyla yüzde 6,5 ve yüzde 5,5 olarak belirlendikten sonra 2012'de yeniden yüzde 5'e çekildi ve o tarihten bu yana bu hedef değiştirilmeden korundu.
Yüzde 5 hedefinin konulduğu 2006 yılından bu yana enflasyon en düşük seviyeyi yüzde 6,2 ile 2012'de görürken, en yüksek seviye ise yüzde 36,8'le 2021'de kaydedildi.
ENFLASYONDA KULAĞIN ÜZERİNE YATILAN UNSURLAR
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın bugünkü konuşmasında söylediği "Ülkemizin ayağına vurulan her pranga gibi faiz, döviz kuru, enflasyon prangasını da parçalayıp atacağız" ifadesine paralel olarak, enflasyonda düşüş sürecinin başlayacağı ve cari dengenin fazla vereceği ifadeleri Merkez Bankası açıklamasında da işlendi. Ancak karar metninde küresel piyasalarda artan enerji fiyatlarına değinilmekle birlikte, özellikle Rusya-Ukrayna gerilimiyle artan petrol ve elektrik fiyatları ile ABD Merkez Bankası'nın mart ayından itibaren yıl içinde en az 4 kez faiz artırımına gideceği beklentisinin döviz kurları ve enflasyona yapacağı doğrudan etki görmezden gelindi. Keza yüksek emtia ve gıda fiyatları da öyle...
Merkez Bankası 27 Ocak'ta yaptığı açıklamayla, yıl sonu enflasyon hedefini yüzde 11,8'den yüzde 23,2'ye yükseltmişti. Ekonomistlere göre bu rakam da çok iyimser. Şimdi yılsonu enflasyon hedefinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği ya da yeni bir revizyona gidilip gidilmeyeceği merak konusu.