Mısırı ilk kim patlattı?

DUVAR - Mısır Amerika’dan Avrupa’ya, oradan da Asya’ya getirilen bir bitkiydi... İspanya, Güney Fransa, İtalya’dan mısır Doğu Akdeniz’e yayıldı; 1520-30’larda Suriye, Lübnan ve Mısır’da mısır ekimi başlamıştı. 1540’da ansiklopedi yazarı Ruellus, “Mısır Fransa’ya atalarımız tarafından İran’dan getirildi” diye yazıyordu. Bir Alman seyyaha göre de Fırat ovaları mısır tarlalarıyla kaplıydı.

Sonraki yüzyılda Balkanlar’a yayıldı ve Romanya’ya 1650’de Şerban Kantakuzin tarafından getirildi. İspanya’dan Toulouse’a girmesi de 1639’u bulmuştu. Fransa’da yaygınlaşması 1700’lerde, Avrupa’da tanınması 1800’lerde oldu.

PEKİ İLK MISIR NE ZAMAN PATLATILDI?

Patlamış mısırın tarihi Amerikan yerlilerine kadar uzanıyor. Kızılderililer patlamış mısır yiyor ve kötülükleri uzaklaştırdığına, hastalıkları iyileştirdiğine inandıkları 'amulet' denen bir takı olarak olarak boyunlarına takıyorlardı. Amerika’nın keşfinden itibaren patlamış mısır beyazlara da geçti.

New Mexico’daki bir yarasa mağarasında 4 bin yıllık patlamış mısır fosilleri görüldü.

NASIL BU KADAR 'POPÜLER' OLDU?

İlk mısır patlatma aletleri 1880’lerde yapıldı. 1907’de elektriklisi üretildi. Patlamış mısır önce sinemalarda, 1950’lerden sonra televizyonun yaygınlaşmasıyla evlerde çok popüler bir atıştırmalık oldu. 1952’de tarım mühendisleri patlama oranı yüksek ve patlayınca daha çok açılan melez bir tür geliştirince patlamış mısır sektöründe bu tür egemen oldu.

ANADOLU'DA MISIR

Anadolu’da mısır yakın döneme kadar buğdayın yerine geçtiği Doğu Karadeniz’den başlayarak Doğu Anadolu’da lazut, Osmanlıcada Doğu Avrupa ve Balkanlardaki gibi kokoroz adını aldı.

Türkiye’de patlamış mısıra halk ağızlarında birçok ad verilmektedir. Yalnız Trabzon örnekleri aktarılırsa, Beşikdüzü’nde paspanika, İskenderli’de kastanbura, Maçka’da tavuk ve çadu, Arsin’de çırçıt mısır, Of’da spanukas denir. (Kaynak: ilkkimbuldu.com)