Gazeteciliğe 90’ların ortalarında başladığımda cep telefonları henüz çok yeniydi. Teknoloji sektöründe bilgisayar üreticileri söz sahibiydi. İnternet de henüz çok kısıtlı bir kitle tarafından kullanılabiliyordu. Haliyle şimdiki gibi siteler, platformlar, servisler, uygulamalar yoktu. O yıllarda kurumsal ve bireysel donanım/yazılım geliştiren şirketlerin çetin bir rekabeti söz konusuydu. Fakat pazarın şimdiki durumuyla kıyaslanamaz bile. Zira günümüzde rekabet çok daha acımasız ve kimin ne olacağı hakkında kesin konuşmak imkânsız.
Bilgisayar pazarında çok büyük değişiklikler yaşanmıyor uzun zamandır. Asıl hareketlilik telefon pazarında dönüyor. Aynı şirketler tablet ürünleriyle de kıyasıya çarpışıyor. Benim kişisel öngörüm, içinde bulunduğumuz altı ay ila bir yıllık dönemde yılında, özellikle akıllı telefon pazarında oyuncu sayısında değişiklik olacağı yönünde.
GİRİŞ VE ORTA SEGMENT GÜÇLENECEK
Yayınlar ve kullanıcıların büyük bölümünün diline üst segmentteki akıllı telefon modelleri dolanmış durumda. Kârlılık tüketici elektroniği şirketleri için her şeyden önemli. Üst segmentteki yıkıcı rekabette yer almak bazı üreticiler için ciddi konsantrasyon ve pazar kaybı anlamına gelebiliyor. Örneğin Sony, HTC, Huawei, LG… Gerçi bu saydıklarım arasında LG ve Huawei’nin tuzu biraz daha kuru.
MICROSOFT'UN MAKUS KADERİ
Telefon pazarını bir zamanlar tek başına domine eden Nokia efsanesinden eser yok şimdi. Lumia markasıyla mobil pazarda güç göstermeyi uman Microsoft evdeki hesap çarşıya uymadı. Rakamlar ikinci çeyrekte daha da düştü. Kısa süre önce de Microsoft'un Lumia markasına veda edeceği konululdu. Hemen ardından Microsoft'tan "Nokia" markalı bir model geldi. Giriş segmentindeki telefon, Microsoft'un Lumia ile giriştiği stratejiyi korur nitelikte. Pazarın bu bölümünde önemli bir fırsatı değerlendiremeyen Microsoft, görünen o ki Çinli markalara pazarı kaptırmış durumda. Zira Çinli, Koreli ve Tayvanlı telefon üreticileri giriş ve orta segmentte çok önemli satışlar elde etmeye başladı ve bu alandaki büyüme birkaç şirketin kellesini alabilir.
SONY'NİN DÖNÜŞÜ MUHTEŞEM OLACAK MI?
Akıllı telefon öncesi dönemin efsane markalarından Ericsson ile 2001’de büyük umutlarla ortaklık kuran Sony, geçen zaman içinde beklediği etkiyi göremeyip 2012 yılında, Xperia serisiyle yoluna tek başına devam etme kararı aldıktan sonra da o beklenen patlamayı bir türlü gerçekleştiremedi. Xperia Z serisiyle kullanıcılardan ilgi gören Sony; su geçirmezlik, kaliteli malzeme ve iyi tasarıma sonraki modellerde yenilikçilik ekleyemedi. Z serisinin devam modellerini yan yana koyduğumuzda, tasarlayan kişinin bile ayırt etmekte zorlanacağını iddia etmek abartı olmaz. Pek çok ürün grubunda efsane modelleriyle tanıdığımız Sony’nin yıllardır güç kaybediyor. Ne yazık ki, akıllı telefon pazarında da rekabet avantajını bir türlü ele geçiremediği için, sert koşullar karşısında ne kadar dayanacak bilemiyorum. Geçtiğimiz Mart ayındaki Mobile World'de, Z serisine geliştirdiği X serisini tanıtan Sony için 2017 bir hayli çetin geçecek gibi görünüyor.
ASYALILARIN KEYFİ YERİNDE
2016'nın ikinci çeyrek rakamları da doğruladı ki Asyalı telefon markaları için endişeye mahal yok. Satışlar yükseliyor, giriş ve orta segment modellerinde kâr marjları bir hayli yüksek. Çoğunun kendi fabrikalarına sahip olması da bir başka önemli etken. Görünen o ki, 2017 Asyalıların yılı olacak. HTC, Asus, Huawei, LG ve Lenovo’nun yanına, Note 7 fiyaskosu sebebiyle muhtemelen pazar kaybedecek olan Samsung'u da eklersek, dünya pazarında söz sahibi Asyalı markalar listesini oluşturmuş oluyoruz. 2016 son çeyrek rakamlarında dört ve beşinci sırada bulunan Çinli, üreticiler Oppo ve Xiaomi, pazarın yükselen yıldızları.
Az önce de belirttiğim gibi, 2017 muhtemelen mobil pazarda Asyalıların, özellikle de Çinlilerin yılı olacak. Tüm üretimlerini Çin'de yaptıran Apple'ın haricinde, Batılı bir markadan söz edemediğimizi de hatırlayalım. Önemli Amerikan markalarından Motorola'nın cep telefonu kolunu satın alan Çinli Lenovo'nun marka olarak Moto'yla yoluna devam edeceğini de bir süre önce öğrendik. iPhone 7'yle yüzlerin Amerika'ya dönük olduğu şu günlerde, Çinlilerin yükselişini de görmek gerekiyor.