New York Valisi'nden Trump'a isyan: Sen kral değilsin
ABD Başkanı Donald Trump, eyaletlerde alınan korona tedbirlerini kaldırma konusunda 'mutlak yetki'nin kendisinde olduğunu savununca New York Valisi Andrew Cuomo'dan hukuk dersi geldi. "Halk sağlığını tehlikeye atacak şekilde yeniden açılma emrine uymam" diyen Cuomo, Trump'ın anayasaya göre eyaletlere talimat veremeyeceğini de ekledi: "Bizim bir kralımız yok. Seçilmiş bir başkanımız var."
DUVAR - Korona virüsü salgını karşısında ekonomiyi insan sağlığının önüne koymak ve uzmanların tavsiyelerini dikkate almamakla eleştirilen ABD Başkanı Donald Trump üzerindeki kamuoyu baskısı artıyor. Trump dün düzenlediği basın toplantısında politikalarını sorgulayan gazetecilerle kavgaya tutuşmakla kalmayıp, karantina önlemlerini savunan eyalet valilerinin yetki alanını ihlal edebileceğinin sinyalini verdi.
Salgından en çok etkilenen New York eyaletinin Valisi Andrew Cuomo ise Trump'a, "Bizim bir kralımız yok. Seçilmiş bir başkanımız var" diye isyan etti. Cuomo, Trump'ın ekonomik gerekçelerle eyalette hayatın normale dönmesi emrini vermesi halinde buna uymayacağını da açıkladı.
TRUMP: ABD BAŞKANI'NIN YETKİSİ MUTLAKTIR
Trump, ABD'deki federal hükümet/eyalet yönetimi dengelerini hiçe sayarak anayasayla çelişen açıklamasını dün Beyaz Saray'daki basın toplantısında yaptı. ABD Başkanı, Amerikan ekonomisini yeniden açma planına son şeklini verdiklerini söyleyince, gazetecilerin "Eyaletlerin kendi aldıkları evde kalma kararlarını kaldırma yetkiniz var mı?" sorusuyla karşılaştı.
Trump bu soruyu, "Birisi ABD Başkanı olduğunda, yetkisi mutlaktır. Mutlaktır. Valiler bunu bilir" diye yanıtladı. Ardından da, ekonominin 'açılması' konusunda eyaletlerle birlikte çalışacaklarını ekledi.
CUOMO: HALKIMIN SAĞLIĞINI TEHLİKEYE ATACAK BİR EMRE UYMAM
Trump'ın bu sözleri Amerikan basınında, ülkedeki eyalet sisteminin başkanlara getirdiği yetki sınırlamalarını hiçe saymak olarak yorumlandı. New York Valisi Cuomo da, Trump'ı yaylım ateşine tuttu. Cuomo hem böyle bir emre uymayacağını ilan etti, hem de Trump'ın böyle bir yetkisi olmadığını vurguladı.
CNN International'a konuşan Vali Cuomo, "Eğer bana, eyaletimin halkının sağlığını tehlikeye atacak bir şekilde yeniden açılma emri verirse, buna uymam" dedi.
'SİYASETİ UZAK TUTUN'
Böyle bir emrin eyaletlerle federal hükümet arasında mahkemede sonuçlanacak bir anayasal krize yol açacağını söyleyen Cuomo, sözlerine şöyle devam etti: "Ve kendisinin şu an yapabileceği en kötü şey, diktatoryal, partizan ve bölücü bir şekilde davranmak olur. Siyaseti bu işten uzak tutun."
'KURUCU BABALAR KRAL İSTEMEDİ'
Vali Cuomo, ülkenin kurucu babalarının bir kral istemediklerine yıllar önce karar verdiklerini belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Biz bu tartışmayı yaptık bitirdik. Çok uzun zaman önce yapıldı. İsimleri Hamilton, Jefferson, Madison ve Washington olan kişiler tarafından yapıldı. Ve bir sonuca vardılar; adı Birleşik Devletler Anayasası olan bir metin hazırladılar. Bu metin, federal hükümetin mutlak gücü olamadığını söylüyor. Başkanın dediğinin tam tersini söylüyor. Bunu yapanın kral olacağını söylüyor...
Bizim bir kralımız yok. Seçilmiş bir başkanımız var. Anayasa, federal hükümetin hanesine yazılmamış yetkilerin eyaletlerde olduğunu açıkça ortaya koyuyor ve federal ile eyalet yetkileri arasındaki sınırlar Anayasa'nın merkezinde yer alıyor; bu en iyi iktidar dengelerinden biri. Kurucu Babalar bir kral istemedi. Yoksa şu an Washington'da bir Kral George olurdu."
AMERİKAN ANAYASASI NE DİYOR?
Amerikan anayasasında, eyaletlerin kamu sağlığını ilgilendiren önlemlerini kaldırma yetkisini açıkça başkana veren bir ibare yok. CNN International, ülkede birçok eyalet ve bölgede okul ve iş yerlerini kapatma kararlarını yerel yetkililerin aldığını ve bu önlemleri kaldırma yetkisinin de yine yerel yetkililerde olduğunu belirtiyor. Dahası, Trump'ın kendisi de geçtiğimiz hafta, 'korona virüsü önlemleri konusunda Anayasa nedeniyle valilerin kendi kararlarını almasına izin verdiğini' söylemişti.
Bununla birlikte, federal yönetim, Washington'dan verilen talimatlara eyalet valilerince uyulmaması halinde mahkemeye gidebilir. Amerikan basınına konuşan anayasa hukukçuları ise böyle bir durumda Trump'ın kaybetme ihtimalinin yüksek olduğunu söyledi. (DIŞ HABERLER)