Nusaybin'de yerinden edilenler ortada kaldı

DUVAR - 'Hendek operasyonları'yla sokağa çıkma yasaklarının uygulandığı 2015-2016 döneminde Mardin'in Nusaybin ilçesinde yerinden edilen ailelere tapuları karşılığı verileceği söylenen konutların hala teslim edilmediği, bu ailelere kira yardımının da 6 aydır ödenmediği belirtildi. Ayrıca teslim edileceği söylenen TOKİ evlerinin dış cephelerinin döküldüğü, binalarda çatlaklar olduğu görüldü.

HDP Milletvekili Tuma Çelik konuyu Meclis’in gündemine taşıyarak soru önergesi verdi. 2019 Ocak ayı itibariyle devletin kira yardımlarını kestiğini ancak verileceği söylenen evlerin tapularının bekletildiğini anlatan HDP'li Çelik, “Bakanlığınız zorla yerinden edilenler için yaptığını iddia ettiği evleri 6 aydır bitmiş olmasına rağmen hem hak sahiplerine teslim etmemekte hem de kira yardımı yapmamakta. Çatışma sürecinin üzerinden geçen 4 yılın sonunda bölge halkının mağduriyetleri hala giderilememiştir” dedi.

'100-200 TL AİDAT BÖLGE İÇİN ÇOK'

Yıkılan evlerin yerine yapılan TOKİ konutlarının sorunlarla dolu olduğuna da dikkat çeken Çelik, şunları anlattı: “TOKİ evlerinde uygulanan asansör, kazan dairesi ve güvenlik masrafları için aylık ödeme planı bölge halkını düşündürüyor. Çünkü ortalama kira bedelinin 500 TL olduğu bir bölge için ailelerden talep edilen evlerin metrekarelerine göre 100 TL ile 200 TL arası aidat Nusaybin halkının ekonomik şartlarının üstünde bir tutar. Bölgede ailelerin kalabalık ve çocuk nüfusunun yüksek olduğu düşünüldüğü zaman evi geçindiren yetişkin sayısının azlığı ve işsizlik sebebiyle çok düşük gelirle hayatını idame ettirmeye çalışan halk için aylık kira gideri gibi olan bu miktar büyük bir yük.”

'DIŞ DUVARLARIN TAŞLARI DÖKÜLÜYOR'

Henüz oturumun başlamadığı yapılar tehlikeli bazı unsurlar içeriyor. Örneğin dış duvarlarda kullanılan yapıştırma taşların döküldüğü ilk gözlenen tehlikelerden biridir. Dökülen taşlarda sadece yapıştırma tekniğinin kullanılmış olması can güvenliğini tehlikeye atıyor, alana aileler yerleşmeye başladığı zaman bu tehlikelerin ağır sonuçlar yarabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

Sadece birinci kat için yapıştırma taş kullanımı mümkünken ikinci kat ve üzeri için mekanik montaj yapılmalı ya da file kullanılmalıdır çünkü ortalama 3 metre yükseklik ve üzerinden düşen taş ölümcül sonuçlar doğurabilir. Ayrıca apartmanların çevresine alt dolgu yapılmadan, sıkıştırılmadan tretuvar betonu döküldüğü gözle görülmektedir. Gro beton dökülmeden direk toprak zemin üzerine beton dökülerek elde edilen kaldırımda, henüz yerleşim başlamadan toprağın zemine oturmasıyla çatlaklar ve boşluklar oluşmaya başlamıştır. Sadece gözleme dayalı bu araştırma bile yapıların kalitesi ile ilgili şüpheler uyandırmaktadır.”

HDP’li Tuma Çelik'in Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a yönelttiği sorular şöyle:

• Operasyon sürecinde Nusaybin’de toplam kaç konut zarar gördü ve zarar gören konutların kaçı ağır, orta ve az hasarlıydı?
• Yeni konut üretim/inşaat alanı kaç metrekaredir?
• Operasyon sonrası evi yıkılan aileler ile izlenen anlaşma yöntemleri nelerdi?
• TOKİ dairelerini kabul etmeyen evsiz kalan aileler ile Bakanlığınız arasında nasıl bir anlaşmaya varıldı?
• TOKİ tarafından üretilen daire sayısı nedir?
• Bu güne kadar kaç aileye anahtar teslimi yapıldı?
• Ailelere evleri teslim edilene kadar kira yardımı yapılacağına dair sözleşmeye rağmen kira yardımları anahtar tesliminden önce kesilmiş midir? Kesildiyse eğer kesilme sebebi nedir? 6 aydır kira yardımı yapılmıyor olmasının sebebi Nusaybin halkına ve kamuoyuna Bakanlığınız tarafından açıklanacak mıdır?
• Ailelerin mağduriyetlerini gidermek amacıyla Bakanlığınız tarafından geriye dönük kira yardımı yapılacak mı?
• Bakanlığınız tarafından zorla yerinden edilenler için yapıldığı iddia ettiği evler neden teslim edilmemektedir?
• TOKİ evlerinin güvenlik için çalışanları kim nasıl seçmiş, ihale ile mi yoksa kaymakam/valinin tasarrufunda mı, çalışanlar bölgeden mi yoksa dışarıdan mı getirilmiş, ihale ise hangi şirket tarafından alınmıştır?
• Nusaybin halkının tapuları karşılığı hakkı olan dairelerin anahtar teslimi için neden depozito istiyorsunuz? Depozito miktarı neye göre belirlenmiştir.
• Depozito miktarı için önce 800tl olarak belirlenip sonra ‘sizin için 500tl yapalım’ diyerek gayri resmî bir anlaşma yoluna gidilmiş midir?
• Henüz teslim edilmeyen dairelerde meydan gelen tahribat Bakanlığınız tarafından karşılanacak mı?
• Yapıştırma taşların düşme tehlikesini kaldırmak için montaj ya da file kullanılmak gibi yöntemleri tercih etmeyi düşünüyor musunuz? Bu durumun insan yaşamını tehlikeye atmakta olduğu Bakanlığınızın mühendisleri tarafından tespit edildi mi? Önlem almayı düşünüyor musunuz?

  500 BİN KİŞİ ZORUNLU GÖÇ ETTİ

  TİHV Dokümantasyon Merkezi verilerine göre, sadece 16 Ağustos 2015 ile 20 Nisan 2016 tarihleri arasında; Diyarbakır, Şırnak ve Mardin başta olmak üzere 7 ilin en az 22 ilçesinde, resmi olarak tespit edilebilen en az 65 süresiz ve gün boyu sokağa çıkma yasağı uygulandı. Bu yasaklar nedeniyle 2014 nüfus sayımına göre ilgili ilçelerde yaşadığı bilinen en az 1 milyon 642 bin kişinin en temel yaşam ve sağlık hakları ihlâl edildi. Net bir bilgi edinilememekle beraber Sağlık Bakanı’nın 27 Şubat 2016 tarihli açıklamasına göre en az 355 bin kişi yaşadıkları il ve ilçeleri terk ederek zorunlu olarak yerlerinden edildi. İlçenin dokuz mahallesinde (Gırnavas, İpekyolu, Barış, Devrim, 8 Mart, Selahattin Eyyubi, Yeni Turan, Yeşilkent ve Mor Yakup) insanlar yerinden edildi. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Belediyeler Birliği Nusaybin Belediyesi’nin 25 Ağustos 2016 tarihinde yayınladığı rapora göre; sokağa çıkma yasakları sonucunda 500 bini aşkın kişi zorunlu göçe maruz kaldı. Nusaybin’de ilk olarak 1 Ekim 2015’te uygulanan sokağa çıkma yasaklarında 25 Ağustos 2016’ya kadar 2’si çocuk, 7’si kadın olmak üzere 25 sivil hayatını kaybetti. (HABER MERKEZİ)

  Uydu görüntüleri, Nusaybin'deki yıkımı ortaya koyuyor.