'Öğrenciler proje okullara mülakatla alınabilir'
Türkiye'nin köklü okullarının ortadan kaldırıldığı eleştirilerinin odağındaki "Proje Okullar Yönetmeliği", okul derneklerinin düzenlediği bir panelde tartışıldı. Eğitimciler projeye karşı çıkarken, "bu okulların sembol olduğu" için hedef seçildiğini belirttiler.
DUVAR - Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürürlüğe konmak istenen "Proje Okullar Yönetmeliği" ile Türkiye’nin köklü okullarında yaşanacak değişikliklere, bu okulların öğrencileri ve velileri karşı çıktı.Öğrenciler, öğretmenlerinin başka okullara gönderilmesine tepki gösterirken, veliler aralarında İstanbul Erkek, Kabataş, Vefa, Pertevniyal gibi liselerin de bulunduğu okulların eğitim kalitesinin düşeceği endişesi ile yönetmeliğe karşı çıkıyorlar.
Proje okullar uygulaması hakkında Vefa Lisesi, Kadıköy Anadolu Lisesi, İstanbul Erkek Lisesi ve Bornova Anadolu Lisesi mezun derneklerinin bir araya gelmesiyle oluşturulan platform, Şişli Cemil Candaş Kültür Merkezi'nde bir panel düzenledi. Platform bu tartışmalar sonucunda ortaya çıkan sonuçları Milli Eğitim Bakanlığı'na sunmayı amaçlıyor.
Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul'da 54 okulu, proje okullar kapsamına almış durumda. Bu okullar arasında İstanbul’un en köklü 11 okulunun olması tartışma yarattı. Panelin konuşmacıları arasında bulunan Şehremini Lisesi, Pertevniyal Lisesi, Sarıyer Behçet Kemal Çağlar Lisesi, Vefa Lisesi’nde müdürlük yapan son olarak İstanbul Erkek Lisesi müdürüyken 2012 yılında emekli olan Sakin Öner, bu okullardaki öğretmenlerin başka okullara gönderilmesinin yarattığı tahribatı aktardı.
'ÖĞRETMENLERİN YÜZDE 60'INDAN FAZLASI GÖNDERİLDİ'
Öner, aralarında Osmanlı’dan bugüne intikal eden 100 yıllık okulların olduğu bu liselerin dokusunun nasıl bozulduğunu rakamlarla açıkladı. Öner, özellikle bakanlığın verdiği rakamların yanıltıcı olduğunu söylerken şu örnekleri verdi:
"Bakanlık başka okullara aktarılan öğretmen sayısını yüzde 20 olarak veriyor. Bu kesinlikle yanıltıcı. Örneğin İstanbul Erkek Lisesi'nin yarısı Alman öğretmendir. Geriye kalan 36 Türk öğretmenin 20'si yani yüzde 57’si gönderilmiştir. Vefa Lisesi'nin 46 öğretmeninin 28’i gitti yani yüzde 56 eder. Pertevniyal Lisesi’nin 56 öğretmeninden 30'u, Kabataş Lisesi’nde 67 öğretmenden 30’u gitti, Kadıköy Anadolu Lisesi’nin 84 öğretmeninden 62'si gitti. Ankara Atatürk Anadolu Lisesi’nin 106 öğretmeninden 68'i başka okula gönderilmiş. Avni Akyol Güzel Sanatlar Lisesi’nde 39 öğretmenin 28’i gönderildi. Yüzde 72. İzmir Fen Lisesi’nin 31 öğretmeninden 16'sı gönderildi. Gördüğünüz gibi okulları değiştirilen öğretmenlere baktığınız zaman yüzde 40 ile 72 arasında olduğu görülüyor. Ortalama yüzde 60'ın üzerinde.”
Sakin Öner, bu oranda büyük bir müdahalenin, velilerde okulların kültürünün yok olacağı endişesi yarattığını ve üniversiteye girme oranlarında yakaladıkları yüksek oranların gerçekleşmeyeceği korkusu doğurduğunu belirtti.
'BUNLAR SEMBOL OKULLAR, SEMBOLE SALDIRILARAK MESAJ VERİLİYOR'
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öğretmenleri başka okullara gönderilen, idarecileri değiştirilen, yeni okul müdürlerinin “bu okullar imam hatip gibi olacak” söylemleri basına yansıyan bu okulların sayısının azlığı önemsiz gibi gözükebilir.
Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Öğretim Üyesi Meral Apak, bu okullara yönelik uygulamanın çok büyük ideolojik mesajlarının olduğunu iddia ediyor. Bu okulların bir sembol olduğunu belirten Apak, "Totaliter rejimlerde sembole saldırı esastır. Cumhuriyet gazetesini kaç kişi okuyor. Tirajı tavana çıkmış bir gazete değil. Ama o bir sembol ve ona yaptığınız taarruzun bir anlamı var. Bu okullar Türkiye’nin öğrenci nüfusunun büyük bir kısmını barındırıyor değil. Kendisi bakış açısıyla, yetiştirdiği insanların dünyaya bakışıyla bir sembol. Sembole saldırıyı bir örnekle vereyim. Bir ülkeyi fethettiğinizde onun bayrağını aşağı indirirsiniz. Bu da bir sembol. Ve şu anda bu sembolün üzerinde tepişiliyor. Sembolün varlığı totaliter aklı çok rahatsız eder. Semboller azdır, küçüktür ama üzerine atfedilen değer çekiciliği büyüktür. Bu az miktardaki sembolün bir değeri var. Totaliter bakışlar bu değerlerden alerji kaparlar. Sayı az olsa bile taşıdığınız değerin etkisi büyük” şeklinde konuştu.
'NESİL YETİŞTİRMEK KİMSENİN HADDİ DEĞİL'
Bugün gelinen noktanın bir sonuç olduğunu söyleyen Meral Apak, bu değişimin 1980 ile başladığını belirtti. Apak, "1980 darbesi sonrasında Türk-İslam sentezi modeliyle aslında din temelli, inanç temelli eğitim politikaları bir şekilde eğitim sistemimize girdi. Ama her yere homojen olarak girdi. Din bilgisi, ahlak bilgisi derslerle... Son dönemde “milli” kavramı etrafında eğitime özel bir saldırı görüyoruz" dedi.
Her totaliter rejimin kendi neslini yetiştirme projesini dayattığını dile getiren Apak, ancak bunun gerçekleşmeyeceği savunuyor: “Nesil yetiştirmek kimsenin haddi değildir. Nesil yetiştirmek bir aklın projesini diğerlerinin aklı yokmuş gibi bir özne değilmişçesine aşağıya dayatmaktır. İsterseniz sosyalist nesiller yetiştireceğiz deyin. Bu totaliterdir”
'MÜLAKATLA ÖĞRENCİ ALINABİLİR'
Panelin diğer konuşmacısı avukat Argun Eğmir, proje okullar yönetmeliği ile ilgili açılmış bir çok dava olduğunu söyledi. Eğmir bu davalardan birisinin anayasa mahkemesine götürüldüğünü ancak dava tarihinin henüz belli olmadığını aktardı. Avukat Argun Eğmir, proje okullar yönetmeliğinde henüz uygulanmayan ancak ileride uygulanabilecek bir ayrıntıya dikkat çekti:
“Yönetmelikte bu okulların bünyesinde ortaokul açıp mülakatla öğrenci almak, öğretmen ve yönetici atamalarında değişik standartlar uygulamak gibi bölümlerde var. Artık bakanlıkta görev yapan kişilerde bu okullara müdür olarak atanabilecek”