Okmeydanı’nda tehditle kentsel dönüşüm: ‘Mezardan Einstein’ı çıkarsalar çözemez'

DUVAR - Gerçek değerininin çok altında bir ücret ödenerek evlerinin yıkılmasına ve yeni yapılacak evler için 240 ay vadeyle borçlandırılmaya karşı çıkan Fetihtepe Mahallesi sakinleri, “Hakkımızı almadan çıkmayacağız” diyor.

42 bin metrekarelik bir alanda yaklaşık 17 bin kişinin yaşadığı Fetihtepe Mahallesi’nde, 2020 yılının sonunda kentsel dönüşümün başlaması planlanıyordu. Ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından gerçekleştirilmesi hedeflenen projede, anlaşma sağlanamadı. 

Öğle saatlerinde ulaştığım Fetihtepe Mahallesi, Okmeydanı Metrobüs durağının yanı başında yer alıyor. Şişli’ye, Haliç’e ve D-100 karayoluna yakın konumuyla İstanbul’un merkezi noktalarından biri olan bu mahallede, evlerin çok büyük bir bölümü 1999 depreminden önce yapılmış. Hafta sonu yaşanan ve silahlı tehdide kadar varan gerginliğin izleri hala taze. Mahalle sakinlerinin en çok hissettiği iki şey, endişe ve öfke. Konuşmalarımız sırasında yeni bir saldırı ihtimaline karşı sık sık etrafı kontrol ettiklerine şahit oluyorum.

Bu tedirginliğin sebebi 18 Nisan Pazar gününe dayanıyor. Kendilerini belediye meclisi üyesi olarak tanıtan kişilerin, mahalledeki evlerin kentsel dönüşüm kapsamında boşaltılmasını istemesi üzerine mahalle sakinleri ve grup arasında çıkan tartışma silahlı tehdide dönüştü.Yazılı bir açıklama yapan Beyoğlu Belediyesi, mahalleliyi tehdit eden silahlı grubun belediye meclisinden olmadığını söyledi. “Elimizde fotoğraflar, videolar var” diyen Fetihtepeliler iddialarında ısrarlı: “Bizi silahla tehdit eden kişiler, Beyoğlu Belediye Başkan Yardımcısı Rüstem Dindarol'un adamları. Eğer öyle değilse neden sürekli beraber geziyorlar?”

Gazete Duvar’ın edindiği bilgiye göre bu, kendilerini belediye meclisi üyeleri olarak tanıtan kişilerin ilk ziyareti değil. İkna çabaları 2-3 aydır sürüyor. Özellikle hafta sonları ev ev gezen ikna ekipleri, ev sahiplerine muvaffakatname imzalatmaya çalışıyor. Bu duruma direnenler ise “Elektriğinizi, doğalgazınızı keseriz” sözleriyle tehdit ediliyor. Yaşananları “yıldırma politikası” olarak tanımlayan Fetihtepeliler, haklarını almadan evlerinden çıkmamakta kararlı.

‘HAKKIMIZI VERSİNLER BUGÜN GELİP YIKSINLAR’

70 yaşındaki Emine Teyze ile Camii Sokak’ta karşılaşıyoruz. İstanbul’a Samsun’dan göç etmiş, 55 yıldır bu mahallede yaşıyor. “Ben İstanbul’a geldiğim zaman yavrum, buralar yoktu. Kasımpaşa’dan Şişli’ye kadar bomboştu.” Evveliyatını bildiği mahalleden zorla çıkarılmaya çalışmak gücüne gidiyor Emine Teyze’nin: “55 yıldır öldünüz mü kaldınız mı diye bir Allah’ın kulu arayıp sormadı ama 2-3 aydır gelen gidenden geçilmiyor. Hakkınızı versinler, bizden para istemesinler bugün gelsinler yıksınlar.” 

Belediyenin kendisine sunduğu 240 ay vadeli ödeme planına ise tüm gücüyle karşı çıkıyor: “Beyim rahmetlik oldu, kızım, oğlum rahmetlik oldu. Ortanca oğlum ağır hasta. Yaşım 70’i geçmiş? Nasıl ödeyeceğim ben bunu soruyorum sana? Değil 20 yıl isterse bir yıl, bir ay bile ödeyemem. İş yok, güç yok hastalık var. Herkes aç susuz. Uzun lafın kısası budur.”

‘BELEDİYEDEKİLER KESER GİBİ HEP KENDİNE YONTUYOR’

Yaklaşık 20 yıl önce Fetihtepe Mahallesi’nden bir ev satın alan Bekir Çek, kentsel dönüşümün mahallede 10-15 yıllık bir geçmişi olduğunu söylüyor. Bekir Bey’in evine biçilen değer 108 bin lira. Ya bu ücreti alıp evinden çıkması ya da belediyeyle anlaşarak aynı muhitte ev sahibi olmak için 240 ay taksitle 250 bin lira daha ödemesi isteniyor. Vadelerin her 6 ayda bir memur maaşlarıyla aynı oranda zamlanacağını belirtiyor: “Ben şimdi çalışmıyorum, işim yok, emekli de değilim. Dertleri şu: Ben ödeyemeyeceğim onlar ihaleyle başkasına satacak. Biz de bir tabir vardır. Derler ki ‘Keser hep kendine yontar’ işte belediyedeki insanlar da keser gibi kendilerine yontmak için uğraşıyorlar.”

“Şimdi burada dolaşıyorlar milletin kafasını yıkıyorlar. Onların dertleri bayrama kadar milleti burada birbirine düşürüp bir kargaşa çıkarmak. Geçen gün burada tuttular silah çektiler. Diyor ki bizim adamlarımız değil. Bize silah çeken adamlar Rüstem Bey’in fedaileri. Başka kimseler değil, kendi adamları.”

Bekir Çek, gelinen süreçte kentsel dönüşümün tek seçenek olarak dayatıldığını savunuyor. “Tek yolu kentsel dönüşüm mü? Burayı imara açın müteahhite verin. Gerekirse kat sayısını artırarak maliyeti azaltın. Kentsel dönüşüme kimse karşı değil. Ama sen bugün kendi kafana göre benim yerime cüzi bir rakam biçiyorsun, sonra da beni borçlandırıyorsun. İnsanları kandırıp ekmeğine, malına, mülküne el koymasınlar. Bu dünyanın üstü varsa altı da var.”

‘BENİ 62 YAŞINDAN SONRA TELEVİZYONA ÇIKARDILAR’

Yaşar Aşkın’ın babası 1964 yılında yerleşmiş Fetihtepe Mahallesi’ne. Yaşar Hanım da evlenene kadar bu mahallede yaşamış. Şu anda Bademlik’te oturmasına rağmen hemen her gün Fetihtepe’ye geliyor. Hissettiği huzursuzluğu, “Beni 62 yaşından sonra televizyonlara çıkardılar. Yani benim şu anda yapacağım iş değildi bu. Ama hakkım için çocuklarım için buradayım” ifadeleriyle anlatıyor.

“Yaklaşık 400 metrekare yerimiz var. Zamanında müteahhite verdik, 9 daire verdiler. Ancak daireleri yapmaya ömrü yetmedi müteahhitin, vefat etti. Sonra başka müteahhitler geldi, ancak bu sefer de imar vermediler. Bize şu anda 400 metrekare yer için biçilen değer 3 odalı bir daire. Ücret olarak da 1 milyon 530 bin lira teklif ediyorlar. Müteahhitlere sordum, bu alanın değeri 15-16 milyon lira. Emekli maaşıyla geçiniyorum, kirada oturuyorum. Ben bu şartlarda neden vereyim?”

‘MEZARDAN EINSTEIN'I ÇIKARSALAR BU HESAPLARIN NEYE GÖRE YAPILDIĞINI ÇÖZEMEZ’

Mahalle sakinleri, kendilerine yöneltilen “Arkanızda siyasi parti var, AK Parti yaptığı için karşı çıkıyorsunuz” iddialarına tepkili. Hak sahiplerinden Oya Albayrak, “Bizim arkamızdan bir siyasi güç ya da herhangi bir güç yok. Biz kendi irademizle haklarımızı savunmaya çalışıyoruz” diyor.

Albayrak, hak sahiplerine verilmesi öngörülen bedellerin neye göre hesaplandığını çözemediklerini belirtiyor: “Bizi 60 yıl önce köyünden gelen annelerimizle, babalarımızla karıştırmasınlar. Biz İstanbul’un eğitimini aldık ailelerimiz onun için geldiler zaten buraya. Hepimiz meslek sahibi, hesaptan kitaptan anlayan insanlarız. Mezardan Einstein’ı çıkarsalar bizim önümüze konan bu hesapların neye göre yapıldığını çözemez. Bu hesaplamayı yapanın matematik dersine beden eğitimi hocası girdi herhalde? Çünkü 386 metrekarelik yere bir tane daire veriyor, 255 metrekarelik bir yere de bir tane daire veriyor.”

‘DOĞALGAZINIZI ELEKTRİĞİNİZİ KESERİZ DİYE TEHDİT EDİYORLAR’

Hak sahiplerinden Necla Türkeli, kentsel dönüşüm sürecinin tehditlerle işlemesine tepkili. “Biz imar hakkı istiyoruz ama imar hakkı verilmiyor. Bizi, belediyeden tehdit ediyorlar ‘İmar hakkı verirsem üç katla sınırlarım hepiniz daha mağdur olursunuz’ diye. Ben yaparsam 10 kat siz yaparsanız 3 kat, öyle bir sistem mi var?”

“Özellikle de kiracılarımıza ne yapıp edip çıkacaksınız diyorlar. Doğalgazı ve elektriği kesmekle tehdit ediyorlar. Çıkacaksınız, yoksa ben çıkarmasını bilirim. Bu ne eşkıya mısınız siz? Ben 59 yaşındayım hayatımda ilk kez Twitter kullandım. Hakkım için Ankara’ya bile giderim. Benim babamın malını kimse gelip kendi babasının malı gibi peşkeş çekemez.”

‘PARTİ İŞİ DEĞİL, BABA TOPRAĞI’

Kardeşlerini yalnız bırakmamak için Bostancı’dan Okmeydanı’na gelen Semra Ertürk, belediyenin önerdiği ücret için “Resmen bize hediye edin gidin diyorlar. Çekirdek parası veriyorlar, çekirdek parası... İşi partiye dökmeye çalışıyorlar. Burası parti işi değil, burası baba toprağı. Bizim ranta verecek hiçbir şeyimiz yok.”

‘YAPTIĞINIZ TOPLANTI YASA DIŞI’

Mahalle sakinleri son durumu konuşmak için salı günü bir toplantı düzenledi. Toplantının bir bölümüne Beyoğlu Belediye Başkan Yardımcısı Rüstem Dindarol da katıldı. Mahallede ikamet etmeyen bir şehir plancısının projeyle ilgili bilgi verdiğini gören Dindarol, "Burada yaptığınız yasadışı toplantıdır, toplantılar kentsel dönüşüm bürosunda yapılır" diyerek alandan ayrıldı.

Komşularıyla bir araya gelmek için sokak meclisleri kuran mahalleli, mevcut şartlar altında Fetihtepe’den çıkmayacaklarını belirtiyor. Talepleri ise belediyenin hak sahipleri ile görüşerek proje şartlarını revize etmesi.