Okulu kıran çocuklar iklim eyleminde

DUVAR - Avustralya'nın muhtelif şehirleri alışılmadık bir eylem ve aktivist kitlesine şahitlik edecekti. 30 Kasım Cuma günü yaşları 5 ila 17 arasında değişen binlerce çocuk, okulu gitmeyip iklim değişikliğine karşı harekete geçmeyen hükümeti protesto etmek için bir araya geldi. Polis 30 eylemden haberdardı. Ama, apolitikliğiyle bilinen Avustralya'da böyle bir eylemin kitleselleşeceğini tahmin edemediklerinden polis yolları kapama ihtiyacı bile duymamışlardı.

Gösterilere 200'den fazla okuldan eylemci katıldı. Orman yangınları, aşırı sıcaklar nedeniyle ünlü Mercan Kayalıkları'nın matlaşmaya başlaması, Mercan Kayalıkları'na çok yakın bir bölgede Hindistan menşeli Adani firmasının ülkenin en büyük kömür madenlerinden birini kurmaya hazırlanması ülkede tepkilere sebep oluyordu. Hesaba katılmayan şey seslerini yükseltenlerin çocuklar olmasıydı. Adani tarafından inşa edilecek olan madenin yılda 60 milyon ton kömür üretmesi öngörülüyor.

Cuma günü Ballarat, Newcastle, Townsville, Hobart ve Cairns gibi şehirlerin yer aldığı 20'den fazla bölgede eylemler başladı. Sydney'de binden fazla ilk ve orta öğretim öğrencisi yürüdü. Melbourne'de öğrenciler, trafiği tıkanmasına sebep oldu. Protestolarda dikkat çekici döviz ve pankartlar arasında "Bir B gezegeni yok", "Parlamentolar okul bahçesi olmuşsa okullar parlamento olmalıdır","Dünyayı tekrar büyük yapın" (Trump'ın "ABD'yi tekrar büyük yapın" sloganına atfen) ve "Bu iş biz büyüyene kadar bekleyemez" gibi sloganlar yer alıyor.

'İKLİM DEVAMSIZLIKTAN DAHA ÖNEMLİ'

Küçük protestocular Adani Carmichael projesi de dahil bütün kömür projelerinin engellenmesini ve kapatılmasını, 2030 yılına kadar da yenilenebilir enerjiye geçilmesini istiyorlar. 11 yaşındaki Lucie Atkin-Bolton, Avustralya'nın enerjisinin tamamını Güneş'ten karşılayabileceğini, bunun neden hâlâ yapılmadığını anlayamadığını söylüyor.

14 yaşındaki Vivienne Paduch ise "Şimdi harekete geçmezsek her şey daha kötü olacak. Benim gözümde iklim için eylem yapmak okulda bir gün daha devamsızlık yapmış olmaktan daha önemli" diyor.

Başbakan Scott Morrison, öğrencilere daha az aktivist olmalarını öğütledikten sonra beliren dövizlerden birinde şöyle yazıyor: "Sen daha az b.ktan olduğunda biz de daha az aktivist oluruz". 10 yaşındaki Aisheeya Huq, akranlarının meramını şöyle anlatıyor: "Bu siyasetçiler çekip gittiğinde iklim değişikliğinin sonuçlarıyla biz karşı karşıya kalacağız."

Eylemlerin ilham kaynağı ise 14 yaşındaki İsveçli bir kız çocuk olan Greta Thunberg. Greta Thunberg, 9 Eylül'deki seçimlerin öncesinde 3 hafta boyunca cuma günleri "okul grevi" yaptı. Annesi İsveç'in ünlü opera sanatçıları arasında sayılan Malena Ernman, babası da aktör olan Svante Thunberg. Greta Thunberg her seferinde okul saati olan 8.30'dan 15.30'a kadarki zaman diliminde "İklim için okul grevi" yazan dövizi ve ders kitaplarının olduğu okul çantasıyla parlamento binasına giderek merdivenlere oturdu. Thunberg'in iklim aktivisti kimliğiyle de tanınan annesi okula gitmemesine karşıydı ama Greta 9 Eylül'e kadar sadece 3 hafta ders kaçıracağını söyleyerek "Kitaplarım yanımda, sınıf arkadaşlarım arada uğruyor ve onlara ayak uyduruyorum." diyordu.

Greta, grevine başlarken tek kişilik bir plan yapmıştı ama sonradan "Kendi başıma oturacağımı sanıyordum ama ikinci gün 35, sonraki gün 10 kişi katıldı. Katılım sayısı her gün değişti ama yalnız kalmadım" demişti.

Öğretmeninden destek almış olan Greta, "Bugün sınıftan biri daha bana katıldı, küçük çocuklarını yanında getirmiş bir kadın vardı. Dün de öğretmenim geldi, başka öğretmenler de bana destek verdi" ifadelerini kullanmıştı.

Seçim öncesi Greta'nın siyasetçiler de misafir oldu. İsveç Sol Parti Başkanı başkanı Jonas Sjöstedt, Sosyal İlişkiler Bakanı Annika Strandhäll da ziyaretçileri arasında yer aldı.

Greta Thunberg, Guardian için kaleme aldığı makalede neden böyle bir direniş başlatmaya karar verdiğini şöyle açıklıyor:

"İklim değişikliği konusunu ilk kez sekiz yaşındayken duydum. Sonradan bunun insanlar tarafından yaratılmış bir şey olduğunu öğrendim. İsveç’te yetişmiş olan ailem çevre bilincine sahipti. Bana enerjiden tasarruf etmemi, kaynakları korumak için kâğıdı geri dönüştürmemi söylediler. Yeryüzünün ve onu evimiz yapan ince atmosfer tabakasının bütün çehresini değiştirebiliyor olmamızın kadar tuhaf bir şey olduğunu düşündüğümü hatırlıyorum."

'FOSİL YAKITLAR BİZİ TEHLİKEYE ATIYORDUYSA NEDEN YAKMAYA DEVAM EDİYORDUK'

"Tuhaftı çünkü madem biz bunu yapabiliyorduk, neden her yerde bundan bahsedilmiyordu? Televizyonu açtığın anda neden ilk duyduğun şey iklim krizi değildi? Manşetlerde, radyo programlarında başka hiçbir şey duymuyor olmalıydık –bir dünya savaşı devam ediyormuş gibi. Gelin görün ki, liderlerimiz bundan asla söz etmiyorlardı. Eğer fosil yakıtlar tüm varlığımızı tehdit altına sokuyorduysa nasıl oluyordu da onları yakmaya devam ediyorduk ki biz? Neden hiçbir kısıtlama yoktu? Fosil yakıt tüketmek neden yasalara aykırı değildi? Halihazırda içine hapsolduğumuz iklim değişikliğinden neden kimse söz etmiyordu? Ya, her Allah'ın günü 200 türün soyunun tükenmesine ne demeli?

Bende Asperger sendromu var, o yüzden pek çok şey benim için ya aktır ya kara. İktidarı elinde tutanlara bakıyorum ve her şeyi nasıl bu kadar karman çorman hale getirdiklerine şaşıp kalıyorum. İklim değişikliğinin varoluşumuza bir tehdit oluşturduğunu söyleyen insanları işitiyorum, ne var ki insanların sanki hiçbir şey olmuyormuşçasına gündelik hayatlarını sürdürdüklerini şaşkınlıkla seyrediyorum. Yüz yaşıma kadar yaşarsam, 2103 yılında da hayatta olacağım. Erişkinler genellikle 2050’den ötesini düşünmüyor."

Başta ABD olmak üzere şu anda dünya liderleri kaç yıl ilerisini düşünüyorlar orası çok belli değil. Ama şu ortada ki sadece Asperger sendromu olanlar için değil, genel olarak çocuklar için dünya ak ve karadır zaten. Ve, evet, doğru iklim değişikliğinin sonuçlarına ve etkilerine esas onlar maruz kalacaklar. Belki de bu yüzden en çok tepkiyi onların göstermesi veya gösterecek olması da gayet doğal.