Omicron: Pandemi servisleri doldu, yoğun bakımlar ’acil durum’ noktasında değil
Covid-19'un Omicron varyantıyla vaka sayıları rekor seviyede. Yoğun bakımlarda henüz 'acil durum' olmadığını söyleyen uzmanlara göre aşısız ve ek hastalığı olan kişilerde hastalık ağır seyredebilir.
ANKARA- Korona virüsü salgınında tüm dünyada etkisini artırmaya başlayan Omicron varyantı, Türkiye’de de ilk görüldüğü günden bu yana geçen bir aylık süreçte vaka sayılarında ciddi artışlara yol açtı.
İlk Omicron varyantının açıklandığı 11 Aralık 2021 tarihinde 19 bin 255 olan vaka sayısı, 11 Ocak itibarıyla günlük rekorunu kırdı. Salgının başından bu yana 74 bin 266 ile en yüksek günlük vaka sayısına ulaşılırken, bir aylık süreçte vaka oranlarında yaklaşık yüzde 400 artış gerçekleşti.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Omicron varyantının yüksek derecede bulaşıcı olduğunun kanıtlandığını açıklayarak, vaka artışları bu hızda gittiği takdirde Avrupa nüfusunun yarıdan fazlasının Omicron’a yakalanacağı uyarısında bulundu.
Dünyada ve Türkiye’de yüksek oranda artan vaka sayıları endişeyle karşılanırken, bu artışın hastane ve yoğun bakım yatış oranlarına ne derece yansıdığı da merak konusu oldu.
TÜRKİYE GENELİNDE HASTANEYE YATIŞLARDA YÜZDE 6,2 ARTIŞ
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaptığı son açıklamada, Omicron kaynaklı vakalarındaki artışın merkezinde İstanbul olduğunu belirterek, son üç hafta içinde Türkiye genelinde hastaneye yatışlarda yüzde 6,2 artış olduğunu kaydetti. Bu artışın yoğun bakım ve entübasyona belirgin düzeyde yansımadığına dikkat çeken Koca, Covid-19’a bağlı ölümlerin büyük kısmının 60 yaş üzerindeki kişilerde ve kronik hastalığı olanlarda yaşandığını aktardı.
Koca, vaka sayılarındaki belirgin artışı da işaret ederek, bunun henüz vefat sayılarına yansımadığını ancak Omicron kaynaklı vakalar ağırlık kazandıkça risk grubundaki hastalarda ölümlerin yaşanabileceğini aktardı.
Uzmanlara göre, vaka sayılarında son dönemde belirgin bir artış yaşansa da hastaneye yatışlar ve doluluk oranları önlem gerektirecek seviyeye henüz ulaşılmadı.
’İSTANBUL’DA YOĞUN BAKIMLAR DOLDU, ANADOLU’YA HENÜZ YANSIMADI’
Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Oktay Demirkıran, vaka artışlarına bağlı olarak şu anda İstanbul genelindeki yoğun bakımlarda doluluk oranının fazla olduğunu, ancak bu durumun henüz Anadolu’ya yansımadığını söyledi.
Demirkıran, salgın tablosunun ağırlaşmasıyla birlikte yakın zamanda Anadolu’da da yoğun bakıma yatış oranlarının artabileceği uyarısında bulundu.
İlerleyen zamanlarda vaka sayılarında daha büyük artışlar yaşanabileceğini öngördüklerini söyleyen Prof. Demirkıran “Bu da yoğun bakımlarda ek yataklara ihtiyaç duyulabileceğini gösteriyor. Aynı zamanda sağlık çalışanlarının da hızla enfekte olduğunu düşünürsek hizmet verecek sağlık çalışanı sayısı da azalıyor” dedi.
’OMİCRON İLE BİRLİKTE YOĞUN BAKIM YATIŞLARINDA YAŞ ORTALAMASI YENİDEN YÜKSELDİ’
Omicron varyantının ağır hasta yapmadığına yönelik araştırmalara atıfta bulunarak, ileri yaştaki kişiler ve bağışıklık sistemi baskılanmış hastalarda riskin var olduğunu ifade eden Oktay Demirkıran şunları söyledi: “Bu varyantla birlikte yoğun bakım yatışlarında yaş ortalaması yeniden yükseldi. Omicron’da kişinin hastalığı hafif atlattığına yönelik bazı araştırmalar olsa da yoğun bakımlara yatan hastalar özelinde ağır geçirenler de mevcut. Özellikle kronik hastalığı bulunan kişilerde risk devam ediyor. Diğer yandan yoğun bakımlara yapılan yatışlara baktığımızda daha çok aşısız ve eksik aşılı olanların varlığını görebiliyoruz.”
’HASTA OLDUĞU HALDE PCR TESTİ POZİTİF ÇIKMAYANLARIN ORANI OMİCRON’DA FAZLA’
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necmettin Ünal da özellikle Ankara’da yoğun bakımlarda henüz bir yoğunluğun oluşmadığını ifade etti.
Omicron varyantının hastalık yapma potansiyeli, aşılanma ve hastalığı geçiren topluluk bakımından ağır seyretmediğine vurgu yapan Ünal, bu durumun da kesin bir kanı olmadığı görüşünde. Vaka sayılarının şubat ayına kadar daha da artması durumunda hastaneye yatışların da yoğunluk kazanabileceğini belirten Ünal, “Omicron, Delta varyantına göre daha hafif seyrediyor. Ancak vaka sayılarının açıklanandan çok daha fazla olduğunu düşünüyorum. Çünkü bu süreçte PCR testi yaptırmayan kişi sayısı da çok yüksek gibi duruyor. Hasta olduğu halde PCR testi pozitif çıkmayanların oranının Omicron varyantında biraz daha fazla olduğu konusunda da görüşler var. Hastalığın hafif ilerlemesinde aşılanmanın, toplumsal bağışıklığın da etkisi olabilir. Bekleyip görmek gerekiyor” şeklinde konuştu.
’OMİCRON’UN EN BÜYÜK TEHDİDİ HASTANELERİ ZORLAYABİLECEĞİDİR’
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz ise vaka sayısında yaşanan artışa rağmen hastanelerde ve yoğun bakım servislerinde yoğunluk yaşanmamasını şöyle değerlendirdi: “Daha önceki dönemlerde de vaka artışları belli bir süre sonra yoğun bakımlara yansıyabilmişti. Önümüzdeki haftaları bekleyip değerlendirme yapmak daha doğru olur. Şu anda Omicron’un nasıl seyrettiği konusundaki kesin veriler olmamakla beraber, ilk veriler hastalığın bir miktar daha hafif geçirildiğini işaret ediyor. Omicron varyantının en büyük tehlikesi bulaşıcılığının fazla olmasından kaynaklanan vaka artışlarının bir şekilde hastaneleri zorlayabileceğidir.”
’HAFTALIK VAKA SAYISI 100 BİNDE 557 OLDU, ZİRVE AŞILDI’
Sağlık Bakanlığı’nın güncel verileri paylaşmadığını, 10 gün önceki tabloyu duyurduğunu ifade eden Yavuz, “Benim önümde 25–31 Aralık tablosu var. Erişkin yoğun bakım doluluk oranımız aralık ayı sonunda yüzde 70,8 imiş. Bu da düşük bir oran değil. 11 Ocak’ta açıklanan 74 bin vaka sayısı ile biz zirveyi aştık. Haftalık veriler de onu gösteriyor. Son bir haftalık vaka sayısı 100 binde 557 oldu ve 14–20 Nisan zirvesi aşıldı. Omicron varyantının etkisi önümüzdeki haftalarda çok daha yoğun hissedilecek” ifadelerini kullandı.
’PANDEMİ SERVİSLERİ DOLDU, YOĞUN BAKIMLAR ’ACİL DURUM’ NOKTASINDA DEĞİL’
Türk Yoğun Bakım Hemşireleri Derneği Başkanı Ebru Kıraner de yoğun bakımların giderek dolmaya başladığına dikkat çekti, “Şu an tamamen doldu, ek yataklara ihtiyaç var noktasına henüz gelinmedi. Dolayısıyla da henüz ’acil durum’ noktasında değil yoğun bakımlar. Ancak Omicron ile birlikte önce pandemi servislerinde yoğun bakımlara oranla artış yaşandı. Hatta çoğu yerde bu servisleri bir miktar büyütmek zorunda kaldılar. Şu anda her an yoğun bakımlarda doluluk artacak şekilde hazırlıklar yapılıyor” dedi.
’AŞISIZLAR VE EK HASTALIĞI OLANLAR AĞIR GEÇİRİYOR’
Yoğun bakımlara yatan hasta popülasyonuna dikkat çeken Kıraner, “Baktığımız zaman ya aşısız ya eksik aşılı ya da altta yatan başka hastalıkları olanlar yatışta şu anda. Omicron varyantının bu kişilerde ağır hastalığa neden olduğunu gözlemliyoruz. Bu yüzden de özellikle immün sistemi baskılayıcı tedavi görenler, kanser hastaları, diyabeti ve kardiyak sorunları olanlar dikkat etmeli” ifadelerini kullandı.