Orhanlı'da JES ısrarı sürüyor: Bakanlığın onayına karşı dava açılacak

İZMİR – İzmir'in Seferihisar ilçesindeki Orhanlı köyünde bölge halkının tepkileriyle gündeme gelen Jeotermal Enerji Santrali (JES) projesine karşı İzmir Büyükşehir Belediyesi, İZSU Genel Müdürlüğü ve Orhanlı Köyü Derneği tarafından açılan dava sürüyor. Hukuki süreç devam ederken proje başvuru dosyasında değişikliğe giden şirket, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu'ndan (İDK) nihai ÇED onayını aldı. Bölge halkı bakanlığın onay kararına karşı dava açma hazırlığında. 

30 gün içerisinde itiraz edilebileceğini belirten bakanlık, kararında şu ifadelere yer verdi;

“İzmir ili Cumaovası(Menderes), Seferihisar ilçesi Orhanlı ve Yeniköy Mahalleleri mevkiindeki Küçük Menderes Enerji Petrol Jeotermal Maden Elektrik Üretim Mühendislik ve İnşaat A.Ş. tarafından yapılması planlanan 37,5 MWe Jeotermal Enerji Santrali ve Yardımcı Kaynak (GES+RES) Tesisleri projesi ile ilgili olarak Bakanlığımıza sunulan ÇED Raporu İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Proje ile ilgili olarak ÇED Yönetmeliğinin 14. maddesi gereğince Komisyon çalışmaları ve halkın görüşleri dikkate alınarak Bakanlığımızca 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu' Kararı verilmiş olup; İzmir Valiliği(Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü) tarafından kararın halka duyurulması gerekmektedir. Ayrıca, söz konusu projeye ait Nihai ÇED Raporu ve eklerinde belirtilen hususlar ile 2872 sayılı Çevre Kanununa istinaden yürürlüğe giren yönetmeliklerin ilgili hükümlerine uyulması, mer'i mevzuat uyarınca ilgili kurum/kuruluşlardan gerekli izinlerin alınması gerekmektedir. İlgililere ve kamuoyuna duyurulur”

23 JEOTERMAL KAYNAK ARAMA KUYUSU AÇILACAK

Yaklaşık bir yıl önce söz konusu proje için Orhanlı'da yapılmak istenen ÇED toplantısı halkın protestoları sonucu iptal edildi. Toplantıyı zeybek gösterisi ile protesto eden halka çevre avukatları ve çeşitli sivil toplum kuruluşları da destek verdi.

Yaşananlardan bir yıl sonra bakanlık tarafından onaylanan projenin ÇED başvurusunda, 51 dönümlük alanda toplam 23 adet jeotermal kaynak arama (sondaj) faaliyeti planlandığı ve bunlardan 12 adedinin üretim kuyusu amaçlı, 10 adedinin ise reenjeksiyon amaçlı kullanılacağı ifade edildi. Bir adet de arama kuyusunun açılması hedeflendiği belirtilen ÇED dosyasında, yardımcı kaynak olarak JES'in planlandığı parsellerin hemen komşu parselinde Güneş Enerji Santrali (GES) kurulacağı kaydedildi. Bir adet de RES kurulması planlanan projenin 490 Milyon TL'ye mal olacağı ifade edildi.

BÖLGE HALKI BAKANLIĞIN ONAYINA KARŞI DAVA AÇACAK

Bakanlığın onayı tepkileri de beraberinde getirdi. Gazeteduvar'a konuşan Orhanlı Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Yönetim Kurulu Üyesi Galip Ener, dava hazırlıklarına başladıklarının altını çizerek, “Orhanlı halkı olarak iki yıldır sürecin içerisindeyiz. Ne yazık ki bir yandan ruhsat iptal davası devam eden alanda 23 adet JES kuyusu bir adet GES bir adet de RES yapılmak isteniyor. Bununla ilgili ne yazık ki İDK onayı verdi. Bizler bu onay kararına karşı dava açma hazırlıklarımızı başlattık. Orhanlı'daki 99 köylü ve kurumlarla birlikte hep birlikte dava açacağız” dedi.

'TARIMSAL FAALİYETLERİ OLUMSUZ ETKİLEYECEK'

Orhanlı'nın kadim üretim havzası olduğunu vurgulayan Ener, Burada üretilen zeytin yağlarının dünyanın bir çok yerine ihraç edildiğine dikkat çekti.  Yapılacak proje ile zeytinciliğin ve tarımın bitirileceğini ifade eden Ener, şunları kaydetti;

“Bizim bulunduğumuz bölge olarak Orhanlı Vadisi İzmir'de zeytinliklerin en fazla olduğu alan. Vadimizin doğu kısmında da kızılçam ormanları var. Bir çok kızılçam ormanı son yıllarda yanıyor. Bu projeler yapıldığında zeytinliklerin altında yaşayan canlılar etkilenecek. Çünkü birbiri ile bağlantılı 23 tane sondaj kuyusu demek vadinin her tarafında bu kuyuların ve boruların varlığı demek. Bu borulardan mutlaka sızıntılar olacak. Deşarj sularının derelere bırakılması durumu sa söz konusu olacak. Bunlar daha önceden de yaşadığımız sorunlar. Bu durumda da bölge halkı hem tarımsal faaliyetlerini sürdüremeyecek hem de göç etmek zorunda kalacak. Buradaki ekosistem bütünüyle etkilenecek diyebiliriz. Bu projenin burada kesinlikle yapılmaması gerekiyor”

DOĞA DERNEĞİ: BİNLERCE CANLI YOK OLACAK

Orhanlı'da faaliyet yürüten Doğa Derneği de karara ilişkin açıklama yaptı. Açıklamada, binlerce canlının yok olacağını vurgulayan dernek, “İki yıldır jeotermal projeleri tüm vadiyi tehdit ediyor. Vadi içerisinde yer alan 2 jeotermal ruhsat alanı ve jeotermal sondaj kuyularına karşı açtığımız davaları kazanmamıza rağmen şirketler yeni ÇED dosyalarıyla yeniden ÇED onay süreçlerine başvuruda bulunuyor.  Çevre ve Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı, Küçük Menderes Enerji A.Ş tarafından yapılmak istenen 23 jeotermal sondaj kuyusu, RES- GES- JES entegre tesis projesine ÇED olumlu kararı verdi. Bu karar masa başında alınarak vadimizde yaşayan binlerce canlının yok olmasına sebep olacak bir karardır. Doğayı yok edecek bu kararlara ve projelere karşı mücadelemizi Orhanlı Köyü halkı ile birlikte sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı.

JES projesine karşı direnen bölge halkına en başından beri destek veren İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ise “Her mağlubiyette vazgeçip gitseydik bugün burada olmazdık. Direnmeye, hakkımızı istemeye devam edeceğiz, doğamızı korumaya devam edeceğiz. O nedenle vazgeçmeyeceğiz” ifadelerini kullandı. Soyer, projeden vazgeçilene kadar mücadeleyi sürdüreceklerini vurguladı.