Ortalama ömrü 55,9 yıl olan polise isteğe bağlı düzenleme: 'Mezarda emekli olmak ister misin?'

İZMİR – Emniyet teşkilatı içindeki baskı, mobbing ve yoğun çalışma koşulları nedeniyle polis intiharları gündemdeki yerini korurken, bu kez de bir başka konu tartışmaya neden oldu: Emeklilik.

TBMM'deki İçişleri Bakanlığı’nın bütçe görüşmelerinde eski Kocaeli Emniyet Müdürü ve AK Parti Kocaeli Milletvekili Veysel Tipioğlu, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'ya “55 yaşında emekli olan polislerimizin gerek gününüzün şartları gerekse yaşam süresinin uzaması sebebiyle diğer kamu görevlileri gibi emeklilik yaş hadlerinin 60'a, benzer şekilde birinci sınıf emniyet müdürlerinin de 65'e çıkarılması hususunda bir çalışmanız var mı?” sorusunu yöneltti. 

ORTALAMA ÖMRÜ 55.9 YIL

Bu soruya cevap veren Yerlikaya konuya ilişkin detaylı bir çalışma yaptıklarını ve önümüzdeki günlerde Torba Kanun Teklifi olarak TBMM gündemine geleceğini belirtti. Söz konusu torba yasanın içeriği ise belli oldu. Polislerin emeklilik yaşının isteğe bağlı olarak arttırılabileceği açıklandı. Bu açıklamanın ardından hala devam eden polislerin emeklilik yaşı tartışmaları, 2004 yılında yapılan bir akademik çalışmayı akıllara getirdi. Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından 2004 yılında başlatılan ve 2010 yılında tamamlanan akademik araştırmaya göre mesai saatleri nedeniyle bir polisin ortalama yaşam süresinin 55.9 yıl olduğu belirlendi. Aynı çalışmada polisin diğer mesleklerde çalışanlardan 17.2 yıl az yaşadığı görüldü. Peki aradan geçen sürede polislerin çalışma şartları nasıl değişti, yaşam süreleri uzadı mı yoksa geriledi mi?

'YIPRANMAYI ELİMİZDEN ALMIŞ OLUYORSUN'

Emniyet Sen Başkanı Faruk Sezer, konuya ilişkin “Emniyet teşkilatında genç ölümün çok fazla olduğunu belirtmek isterim. Görevdeki şehadetler ya da kalp krizleri, intiharlar, trafik kazaları gibi. 2004-2010 yılları arasında emekli de olsa fiilen görevde de olsa bu ortalama alındığında yaş 55,9 çıkıyor” dedi. “Mezarda emelilik” meselesine değinen Sezer, şöyle devam etti; “Mezarda emelilik derken anlatmak istediğimiz konu şudur; şu an Türkiye'de emeklilik yaşı 60'tır. Mesai sonrası görevde olmayan, resmi tatillerde, hafta sonlarında evinde olan memurla bu günlerde daha da fazla çalışan memurun aynı yaşta emekli olması mantıksız. Yaş ortalamasının yükseldiğini söylüyorlar, evet bu doğru. Fakat 25 yaşında mesleğe giren bir maliyeci, nüfus memuru, öğretmen ile aynı yaşta mesleğe başlayan polisin aynı şartlarda yıpranmadığı gerçeği var. Hem yıpranma payı veriyorsun hem de emeklilik yaşını 60 yapacağım diyorsun. 60 yaş yapıldığında yıpranmayı elimizden almış oluyorsun. Bu da daha erken ölüme yani 55,9 olan ortalamayı daha da öne çekmiş oluyor. Çünkü kalp krizi artacak. Çünkü 12 saat gece araç kullanan polisin dikkati azalacak, trafik kazaları artacak”

'60 YAŞINDA BİR POLİSİN 'İSTEĞE BAĞLI' HIRSIZ KOVALADIĞINI KİMSE DÜŞÜNEMEZ'

Benzer bir olayın kendisinin de görevde olduğu dönemde 2008 yılında yaşandığını hatırlatan Sezer şöyle devam etti: “2008'de emeklilik 52 yaşından 55 yaşa çıkarıldığında da 'isteğe bağlı' demişlerdi. Üç ay sonra bir baktık ki emekliliği hak etme tarihi ile yaş haddinin tarihleri aynıydı. Yani emekliliği zorunu olarak 55 yaşa bağladılar. Bugün de kimsenin hiçbirşeyi sorgulamadığı bir dönemde 55 yaş emekliliği 60 yaşa çıkarma durumu, 'isteğe bağlı' değil de bir süre sonra zorunlu olabilir.

60 yaşta emeklilik meselesi, müdürlerin sürelerini de uzatma meselesidir. Polise 60, komisere 62, müdüre 65 gibi bir yaş haddi planlıyorlar. 45 yaşında 1'inci sınıf emniyet müdürü olan bir kişinin 20 yıl masa başında bu görevi sürdürmesi anlamına geliyor. Devletin tüm imkanları ile.... Onlara bu imkanı verebilmek için memurun da yaş haddini yukarı çekiyorlar. Saltanatlarını sürdürmek istiyorlar. Bunun da bilincindeyiz.”

EMEKLİLER GEÇİNEMİYOR

“60 yaşa kadar çalışmasını gerektirecek şartları değil, emekli olunca çalışmalarına gerek kalmayacak şartların sağlanması için mücadele ediyoruz” diyen Emniyet Sen Başkanı Sezer, sadece polis değil bir çok emeklinin de geçinemediğine dikkat çekti: 'Geçinemiyoruz o zaman ölene kadar çalışalım' durumunu kabul etmemiz mümkün değil. Biz emeklinin hak ettiği paranın verilmesini istiyoruz. 'Madem geçinemiyorsun seni 60 yaşına kadar çalıştırayım' dersen bu insanları ölüme sürüklersin. 60 yaşında bir polisin sokakta hırsız kovaladığını kimse düşünemez”

'SADECE MÜDÜRLERİ DÜŞÜNEN DÜZENLEME'

Tartışmaya siyasilerden de tepkiler gecikmedi. CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan yasa teklifine ilişkin bir başka detaya dikkat çekti. Bir çok polisin emekli maaşı ile geçinemediğini ifade eden Bakan, şu ifadeleri kullandı: “Polisin ortalama yaşam süresi 60 yılı bile geçmiyorken, aile birliğini derinden etkileyen ikinci şark, fazla mesai ücreti ödenmemesi, 12/36 çalışma/istirahat sisteminin uygulanamaması, resmi ve dini bayramlarda ücretsiz çalışılan mesai, sendika hakkının verilmemesi, emeklilikte yarıya düşen maaşlar, liyakatsız atamalar, amir tahakkümü ve mobbinge maruz kalma, ücretsiz maç mesaileri ve daha çok uzayıp giden yüzlerce sorun varken şimdi de sadece müdürleri düşünen ancak geride yüzbinlerce mağdur yaratacak bir düzenlemeyi önümüze getireceğinizi söylüyorsunuz.

'TEMEL SEBEP EMEKLİ MAAŞIYLA GEÇİNEMEMESİ' 

Biz buna sonuna kadar karşı çıkacağız. Polise erken emeklilik sağlayacak olan ve mevcut iktidarca elinden alınan yıpranma hakkının tamamının yaş haddinden indirilmesi ile ilgili kanun teklifini de en kısa sürede TBMM’ye sunacağız. Ayrıca sadece arzu edenin 60 yaşına dek çalışmasının tartışılması gerekir. Polis ve jandarmanın içinde bazı kardeşlerimizin emeklilik yaşını uzatmak istemesinin temel sebebi emekli maaşı ile geçinememesidir. Halbuki polis, jandarma emekliliğinde insanca yaşayacak koşullarda olsa böyle bir şeye de gerek kalmayacak.”