Pink Floyd'un 'Hayvan Çiftliği'

Nergis Fırtına nergisfirtinaa@gmail.com

DUVAR - İngiliz yazar George Orwell'in en bilinen eserlerinden biri olan Hayvan Çiftliği (Animal Farm), dönemin politik bir taşlaması olmasının yanı sıra, 70'lerde hippi ve anti-faşist hareketin en önemli temsilcilerinden biri oldu.

İlk olarak 1945 yılında Secker & Warburg tarafından basılan Hayvan Çiftliği, Stalin dönemi Soyvetler Birliği'nin bir eleştirisi olarak yazıldı. Kitabın ortaya çıkma hikayesi ise, Orwell'in de içinde bulunduğu İspanya İç Savaşı. Orwell kitabın doğuş hikayesini, "Tahminimce 10 yaşlarında bir çocuk gördüm. Dar bir yolda at her dönmek istediğinde onu kırbaçlayarak ilerliyordu. Beni düşündürdü, çünkü yalnızca hayvanlar ne kadar güçlü olduklarının farkındadırlar. Bizim onlar üzerinde güç sahibi olmamamız gerekiyor. Çocuğun ata yaptığı şey, zengin insanın proleteryaya yaptığına benziyor" şekilde anlatmıştı.

Orwell'in Hayvan Çiftliği'nde her bir hayvan, aslında dönemin politik isimlerini simgeliyor. Domuzlar, isyanın başını çeken "akıl" olarak kitapta yer alırken, diğer hayvanlar iş ve kolluk gücünü temsil eden birer alegori olarak karşımıza çıkıyor.

Orwell'in politik hicvinin konusundan biraz bahsetmek gerekirse; bir çiftlikte beraberce yaşayan hayvanlar, sahipleri Bay Jones'un baskıcı tutumuna karşı, ölen domuz Koca Reis'in tavsiyesi doğrultusunda ayaklanma başlatırlar. Ayaklanmadan zaferle çıkan hayvanlar, kendi kanunlarını, doktrinlerini ve uygulamalarını yürürlüğe sokarlar. Çiftliğin en zeki hayvanları olan domuz Napolyon ve Snowball'un önderliğinde hayvanlar, yeni bir takım oluştururlar. Başta her şey güllük gülistanlık giderken, daha sonra gücün meydana getirdiği iç çatışmalarla beraber işler sarpa sarar.

YENİ BİR REJİM: ANİMALİZM 

Hayvanların yürürlüğe koyduğu 'Animalizm' rejiminin yedi maddesi vardır. Bu yedi madde daha sonra hayvanların çıkarlarına göre değişecektir.

İki ayak üstünde yürüyen herkesi düşman bileceksin.

Dört ayak üstünde yürüyen ya da kanatları olan herkesi dost bileceksin.

Hiçbir hayvan giysi giymeyecek

Hiçbir hayvan yatakta yatmayacak.

Hiçbir hayvan içki içmeyecek.

Hiçbir hayvan başka bir hayvanı öldürmeyecek.

Bütün hayvanlar eşittir. (çev.Celâl Üster, Hayvan Çiftliği, Can Yayınları, 2016)

ORWELL'İN POLİTİK ELEŞTİRİSİNDEN 70'LERE UZANAN YOLCULUK

Anti-Militarizm'in tabiri caizse tavan yaptığı Vietnam Savaşı dönemiyle beraber yeni bir akım, ABD'li gençler arasında doğmaya başladı. Savaşa ve her türlü şiddete karşı olan Hippi hareketi ile birlikte, komün hayatı savunan karşıt düşünceler de ortaya çıktı. Hippiler ayrıca baskıcı olan her şeye karşı çıkıp 'mutlak barış'ı savunuyordu. Dönemin en önemli "ruh arınma" merkezlerinden ikisi olan Hindistan ve bilhassa Tibet, Hippilerin mabedi oldu.

Dönem sanatın ve edebiyatın bir çok alanını da etkiledi. Dönemin en önemli müzik grupları ve sanatçıları arasında The Beatles, The Doors, Pink Floyd, The Allman Brothers , Cat Stevens (Yusuf İslam), Bob Marley, Eric Clapton, Fleetwood Mac ve Frank Zappa gibi, müziğe yeni bir yön kazandırmış isimler de bulunuyordu.

WATERS VE GILMOUR'UN 'HAYVANLARI'

İngiliz progressive rock grubu Pink Floyd'un, George Orwell'in Hayvan Çiftliği'nden öykünerek çıkardığı Animals (Hayvanlar), 23 Ocak 1977 yılında yayımlandı. 1970'li yılların geç dönemi Britanya'sını eleştiren albümün 3 konsept şarkısı Pigs (Domuzlar), Dogs (Köpekler) ve Sheep (Koyun); Kapitalizm ve Emperyalizm'i eleştiren bir temayla oluşturuldu.

Grubun gitaristi Roger Waters, albümün oluşum sürecini ve şu şekilde anlatmıştı: "Pigs; kendilerini sosyal tabakanın en üstünde olduğunu düşünenleri, güçlüleri, toplumun geri kalanını manipüle edenleri, hırslı olanları yarışmak için cesaretlendirenleri temsil ediyor." 

Albüm politik mesajlar içermesinin yanı sıra, aynı zamanda 'punk rock'ta, nihilistik hareketin de başlangıcı sayılmaya başladı. Yazar Glenn Povey albümle ilgili olarak, " sosyal ve ahlaki değerleri, hayvanlar üzerinden anlatan bir albüm" yorumunda bulundu. Konsept şarkılardan bir diğeri olan Sheep (Koyun), Orwell'in Hayvan Çiftliği'nin dışında, Zebur'un 23'üncü mezmurundan da esinlenmiş bir şarkı.