Politik hükümlülere ceza içinde ceza: Tahliye erteleme

DUVAR - Son üç yıldır hapishanelerdeki en önemli gündemlerden biri tahliye ertelemeler. İnfaz Yasası'nda yapılan düzenleme ile İdare ve Gözlem Kurulları’nın tahliye erteleme kararları 1 Ocak 2021’de de yürürlüğe girdi.

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonu'nun Adalet Bakanlığı’ndan aldığı bilgilere göre, 2021'de yürürlüğe giren İdare ve Cezaevi Gözlem Kurulları ile o tarihten bugüne 8 bin 521 hükümlünün infazını erteledi.

‘POLİTİK MAHPUSLARIN TAHLİYESİ ÖZELLİKLE ERTELENİYOR’

İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu Üyesi Muharrem Kurşun, eşitlikten uzak bir şekilde verilen hapis cezasından daha çok hapiste kalan politik hükümlülerin, kısmi kalan haklarının da İdare ve Gözlem Kurulu kararlarıyla engellendiğini belirtti. Kurşun şunları söyledi: “Politik mahpuslar anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olarak 1991’de çıkarılan 3713 sayılı yasa uyarınca verilen hapis cezasının 3/4’ünü yattıktan sonra şartlı tahliye yasası gereği tahliye oluyordu. 'Eşitlik ilkesine aykırı' diyoruz çünkü adli mahpuslar çok daha kısa süre yattıktan sonra şartlı tahliye hakkından yararlanıyor. Gelinen noktada şartlı tahliyeler ne zaman yoğunlaştıysa o zaman ertelemelerin yoğunlaştığını söylemek hiç de yanlış olmaz. Şartlı tahliye süresi olarak tahliye günü gelen politik mahpusların ezici çoğunluğunun tahliyesi ertelendi.”

‘TAHLİYE ERTELEME GEREKÇELERİ HEM AKLA HEM VİCDANA AYKIRI’

Kurşun’un aktardığına göre Kadir Karabak'ın, Tekirdağ 2 No’lu F Tipi Hapishanesi’nden şartlı tahliye hakkı 4 kez ertelendi. Kurşun Karabak’ın tahliye erteleme gerekçelerinin bir cezalandırma örneği olduğunun altını çizerek dair şu bilgileri verdi: “Gerekçelere dair akıl almaz iki örneği vermek istiyorum. Mahpus Kadir Karabak’ın bir tahliye ertelemesinin nedeni olarak 7 ve 9 yaşında olan çocuklarının ‘Babamız serbest bırakılsın’ diye slogan atması gösterilmiş. 6 yılda tahliye olması gereken Karabak, inançlarına, kimliğine ihanet etmediği ve pişman olmadığı için tahliyesi 4 kez ertelenerek verilen hapis cezasının tümü olan yaklaşık 8 yıl hapis yattıktan sonra tahliye edildi. Sol tarafı felçli Mehmet Emin Çam’ın tahliyesi ise halay çektiği gerekçe gösterilerek ertelendi.”

‘İDARE VE GÖZLEM KURULLARININ PİŞMANLIK DAYATMASI HAK İHLALİDİR’

Kurşun ilgili düzenlemenin politik ve adli hükümlüler için geçerli olduğunu fakat uygulamada sadece politik hükümlülerin tahliyesinin engellendiğini belirtti. “Adli mahpusların tahliyesinin ertelendiğine ilişkin ne bizim komisyona başvuru geldi ne de basından duyduk” diyen Kurşun şunları söyledi: “Tahliyesi ertelenen politik mahpus sayısı vermek güç. Onlarca mahpusun tahliyesi ertelendi diyebilirim. Çünkü şartlı salıverme süresi gelen her politik mahpusun, verili durumda, tahliyesi ertelenen mahpuslara eklenme olasılığı yüksek. 3 veya 4 ertelemeden sonra tahliye olanlar da var. Kısacası İdare ve Gözlem Kurulu pişmanlık dayatıyor. Pişman olmayan politik mahpusun tahliyesi hem akla hem vicdana aykırı gerekçelerle erteleniyor. Bu hak ihlaline karşı tek bir talep var: Tahliye ertelemeye yol açan düzenleme iptal edilsin.”