Polonya'da 500 bin yıllık çakmaktaşı aletler bulundu

DUVAR - Polonya’daki Maopolskie bölgesinde bulunan Tunel Wielki Mağarası’nda 50 yıldan daha uzun bir süre önce keşfedilen çakmaktaşı aletlerin, son incelemelere göre on binlerce yıllık değil, yaklaşık yarım milyon yıllık olduğu anlaşıldı. Varşova Üniversitesi Arkeoloji Fakültesi’nden Dr. Magorzata Kot’un yayınladığı yakın tarihli bir araştırmada aktarıldığı kadarıyla, bulunan aletler Polonya’da şimdiye kadar üretilmiş olan en eski eserler arasında yer alıyor. Daha önce bu buluntuların yaklaşık 40 bin yıl öncesine ait oldukları düşünülüyordu.

Varşova Üniversitesi Arkeoloji Fakültesi'nden Dr. Magorzata Kot, birkaç on yıl önce Krakow-Czestochowa Yaylası’ndaki mağaralarda gerçekleştirilen kazılarda arkeologlar tarafından keşfedilen eserleri ve kemikleri incelemeyi hedefleyen büyük bir projeye öncülük ediyor. Ojców yakınlarındaki Tunel Wielki Mağarası da bu alanlardan biri.

GERÇEK YAŞI YARIM ASIR SONRA ANLAŞILDI

Buluntuların büyük kısmı kazıların hemen ardından karton kutulara kondu ve sonrasında bir depoya taşındı. Geçtiğimiz yıllarda, araştırmacılar bu buluntuları ayrıntılı biçimde incelemeye başladılar. Bulunan aletler üzerinde yapılan tarihlendirme, mağaradaki küçük hayvan kalıntılarının 40 bin yıldan çok daha eskiye dayandığını ve yarım milyon yıl kadar eski olabileceğini tespit eden Dr. Claudio Berto’nun yaptığı ilk gözlemden kaynaklandı.

Mağarada keşfedilen küçük kemikler arasında artık soyu tükenmiş olan kemirgen akrabalarının kalıntıları, Mosbachean kurtları, lycaonlar, bir mağara ayısı atası ve bir mağara aslanı türünden geriye kalanlar mevcuttu. Günümüz Polonya’sında artık var olmayan bu türlerin her biri, geçmişte, 450 ilâ 550 bin yıl önce burada yaşamıştı. Aynı tabaka, büyük kısmı alet üretiminden kalma artıklar olan 40 çakmaktaşı eseri de barındırıyordu; bununla birlikte, bunların bir kısmı küçük çakmaktaşı bıçaklar gibi üretim aşaması bitmiş eserlerdi. Dr. Kot, “Bu eserlerin kemiklerle aynı katmanda bulunması, yaşlarının çok benzer olduğu manasına geliyor. Mağarada 2018 yılında yapılan yeni kazılar da bu düşünceyi doğruladı. Bunlar, elli yıl önce araştırmacılar tarafından açıklanan katman düzenini teyit etti. Buna ek olarak, daha fazla üretim atığı ve hayvan kemiği keşfettik” diyor.

BÖLGEDE DAHA ESKİ İNSAN KALINTISI YOK

Hayvan kemiklerinde herhangi bir kesme ya da işleme izi mevcut değil. Bu durum, insanlar tarafından avlanan hayvanlardan geriye kalmadıkları anlamına geliyor. Bilim insanları, o dönemde insanların diğer, daha az tehlikeli türleri avladıklarını düşünüyorlar. Dr. Kot, “Şu ana dek, bugünkü Polonya topraklarında, Aşağı Silezya Voyvodalığı’nda bulunan Trzebnica ve Rusko’da eşit derecede eski olan çakmaktaşı eserlerin keşfedildiği yalnızca iki alandan haberdardık. Bölgemizde insan varlığına dair daha eski bir kalıntı yok” diyor.

Yapılan keşifler, Avrupa’nın diğer bölgelerinde de fazlasıyla nadir görülüyor. Bu araçları Homo heidelbergensis üretti. Buna karşın, o, modern insanın atası değildi; bu tür, dünyada ilk kez yaklaşık 250 bin yıl önce ortaya çıkan bir başka akrabamız olan Neandertal’in atasıydı. Małopolska mağarasında keşfedilenler, bu insan türü tarafından üretilen aletlerdi.

Araştırmacılar, gelecekte, Tunel Wielki mağarasında Homo heidelbergensis kemiklerini de açığa çıkarmayı hedefliyorlar. Bunlar, Polonya topraklarında keşfedilen en eski insan kalıntıları olacaklar. Şu anda bilinen en eski kalıntılar günümüzden en az 50 bin yıl öncesine dayanıyor ve bir Neandertal’e aitler.

Yazının orijinali Arkeo News sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)