Prof. Teoman Duralı: Evrim teorisi İslam'la çelişmez

DUVAR - İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Teoman Duralı, evrim teorisinin İslam ile çelişmediğini iddia ederek "Evrim, İslam’da çok işlenmiştir ve pek bir tepki de çekmemiştir. 10-11 ve 12. yüzyıllarda, en başta İbn Miskeveyh evrim olayından bahseder. Hatta öyle şeyler söyler ki Darwin bile burada soluk kalır" dedi.

Evrim teorisinin, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) kararıyla müfredattan çıkarılması kamuoyunda tepkilere yol açıyor.

Habertürk'ten Kübra Par'a konuşan Teoman Duralı'nın evrim teorisine ilişkin verdiği yanıtlar şu şekilde;

Teoman Bey, sizin hem evrim hem de biyoloji üzerine çalışmalarınız var. Ayrıca işin felsefi ve İslami boyutunu da biliyorsunuz. Milli Eğitim müfredatından evrim teorisinin kaldırılmasını nasıl karşıladınız?

Evrimin çok tartışmalı bir konu olması, onun salt bilimsel bir teori olmanın ötesinde ideolojik bir sorun olarak da karşımıza çıkmasına neden oluyor. Evrim yeni bir olay değil, 2 bin küsur yıllık bir geçmişi var. Antik Yunan’da Empedokles ile başlayan bir fikir jimnastiği olduğunu söyleyebiliriz. İslam medeniyetinde de önemli bir yer tutar.

Evrim teorisi ile İslam çelişir mi?

Hayır, evrim teorisiyle İslam çelişmez. Felsefe-bilim ile dinin hiçbir yanı çelişmez. Evrim, İslam’da çok işlenmiştir ve pek bir tepki de çekmemiştir. 10-11 ve 12. yüzyıllarda, en başta İbn Miskeveyh evrim olayından bahseder. Hatta öyle şeyler söyler ki Darwin bile burada soluk kalır. Türlerin değişmesinden söz eder, hatta bitkiler ile hayvanlar arasında ve hayvan ile insan arasında geçiş türleri olduğundan bahseder.

Evrim olmadan biyoloji anlatılabilir mi?

Anlatılamaz.

O zaman bu bize evrimin güçlü bir teori olduğunu göstermiyor mu?

Göstermiyor. Eğitim anlamında güçlüdür ama bilim teorisi açısından güçsüzdür. 300-500 milyon yıl öncesinin şartlarını bugün olduğu gibi tekrarlayamıyoruz.

Ama evrim devam etmekte olan bir şey değil mi?

Evrimin kullanılmayacağını söylemiyorum. Biyoloji yapıyorsak evrimi kullanmak mecburiyetindeyiz. Evrimi ele almadan işleyebileceğimiz tek biyoloji konusu anatomidir. Fizyoloji, genetik mutlaka evrime dayanır.

Peki, müfredattan çıkarılması hatalı mıdır?

Bir bilim konusunun ortaöğretimde enine boyuna okutulmasına lüzum yok. Nasıl ki özel ve genel relativite teorilerini, kuantum mekaniğini ortaöğretimde ayrıntısıyla göstermiyorsak, ortaöğretimde biyolojinin özel bir konusu olan evrimi de anlatmaya lüzum yok. Ama “Biyolojide böyle bir teori de geçmektedir” diye bahsedersiniz.

Evrim ile Darwinizm’i ayırdığınız doğru mu?

Evet, ikisi ayrı şeylerdir. Darwin evriminin en tehlikeli yanı, en uygun bireyin ve türün yaşaya kalması ilkesidir. Doğal ayıklanma kadar tehlikeli ve dine aykırı olan bir şey daha yoktur. Dini inkâr etmenin en açık göstergesi tesadüfçülük, rastlantıcılıktır.