QAnon: Kitlesel bir komplonun imalat süreci

ABD'de Donald Trump destekçilerinin Kongre'ye düzenlediği baskının ardından sağcı komplo teorisi grubu QAnon yeniden gündeme geldi. Yaklaşık üç yıl önce bir çevrimiçi forumda ortaya çıkan örgüt, doğumundan bu yana uzun bir yol katetti.

Abone ol

Bellingcat

Başkan Donald Trump’ın destekçileri 6 Ocak günü ABD Kongre binasına saldırdığında, kaos Washington DC’ye indi. Arbedenin ortasında, 'Q Shaman' diye bilinen ve uzun zamandır QAnon organizatörü olan bir kişi Senato katına çıktı ve konuşmacı kürsüsünü işgal etti. O gün, olay yerindeki tek QAnon destekçisi o değildi: Bir diğeri de Kongre binasına yapılan saldırıyı yönetti.

Bu tehlikeli ve eklektik komplo teorisi bir kez daha gündeme geldi. Yaklaşık üç yıl önce bir çevrimiçi forumdaki doğumundan bu yana uzun bir yol katetmişti.

28 Ekim 2017’de, kötü şöhretli ve aşırı sağcı bir görsel tabanlı forum sitesi olan 4chan’in /pol/ bölümüne göz atan isimsiz bir kullanıcı, “Hillary Clinton 30 Ekim 2017 Pazartesi günü sabah 07:45 ile 08:30 arasında tutuklanacak” yazan bir gönderiye rastladı ve yanıt vermeye karar verdi. Bu kullanıcı, daha sonra ‘Q Clearance Patriot’ adını benimseyecek ve hemen ardından bunu da ‘Q’ olarak kısaltacaktı. Q, Başkan Trump’ın yakın çevresindeki ordu subaylarından olduğunu ima ediyordu; -bugüne kadar yolladığı yaklaşık 5 bin mesajdan oluşan- gönderileri ise ‘QAnon’ adlı komplo teorisini doğurdu.

Çoğu QAnon hesabı bu ilk 'Q panosundan' izler barındırır çünkü Q’nun gönderileri, yardımcıları tarafından Q hareketinin başlangıç noktası olarak bilinir. Bu, iki nedenden ötürü yanlıştır. Nedenlerden biri, bunların önemsiz olmasıdır: Q ilk gönderisinde farklı bir mesaj dizisiyle kendisine bir kitle edindi ve onların ilk çabaları aynı yıl 11 Kasım’a kadar 4chan kimse tarafından keşfedilmediği için ardında bir iz bırakmadan silinip gitti. Diğer neden ise son derece önemlidir: Q’nun hareket noktası, ırkçılık, Yahudi düşmanlığı ve (özellikle burası konuyla ilgili) sağcı komplo teorilerinin zengin bir bulamacı olan /pol/ kültüründen ayrıştırılamaz.

Bu nedenle, QAnon hem bir sivri uç hem de /pol/ kültürünün evrimi olageldi: Q’nun iddialarının çoğu /pol / üzerinde hâlihazırda popüler olmakla kalmadı, aynı zamanda Q, öncülerinden önemli temalar ve fikirler ödünç aldı. Q’nun köklerini anlamanın anahtarı, /pol / kültürünü anlamaktır.

Ama öncelikle, mitosu (efsaneyi/ç.n.) anlamamız gerekiyor.

EFSANEYLE TANIŞIN

İşte QAnon efsanesinin özü: Başkan Donald Trump, ‘Q ekibi’ olarak adlandırılan (ve bir ya da daha fazla panoya yazı yazmaktan sorumlu olan) küçük bir grup askeri istihbarat subayının yardımıyla, şeytana tapan, çocuk yiyen ve Trump’ı engellemek ve devirmek için komplo kuran sübyancıların oluşturduğu bir Entrika Grubu'na karşı gizli bir savaş yürütüyor. Ordu onları ‘Fırtına’ adlı bir operasyonla topluca tutuklayacak. Entrika Grubunun üyeliği hikayelerle büyüdü (başlangıçta, ilk başta, 'hükümetimizdeki birçok kişi' idi; bir ay içinde 'HRC’yi [Hillary Clinton kastediliyor/ç.n.] destekleyen' her 'ünlü' neredeyse bu işe dahil oldu; birkaç ay sonraysa Guantanamo Körfezi’ne sığmayacak kadar çok kişiden bahsediliyordu; daha sonra, diğer üç 'gözaltı merkezi hazırlanıyordu') ama finansör ve hayırsever George Soros gibi olağan şüpheliler ile birlikte, Başkan Trump’ı kızdıran ya da ona karşı çıkan hemen hemen herkesin komplonun bir parçası olarak kabul edildiğini söylemek gerekiyor.

Fırtına Operasyonu’nun ardından, askeri mahkemeler bu bebek yiyen hainlerin idam edilmesini ya da ömür boyu hapse mahkûm edilmesini sağlayacaktı. Entrika Grubu'nun varlığına dair ezici kanıtlarla karşı karşıya kalan şaşkın halk yas tutacak, öfke duyacak ve en nihayetinde vatanseverlik ve refahın altın çağını başlatan Başkan Trump’ın arkasında birleşecekti.

Dikkat çekici bir şekilde, bu açıklama QAnon’un en garip yanlarından hiçbirini kapsamaz (mesela, QAnon dağarcığında, Kuzey Kore CIA tarafından kontrol edilmekteydi ama şimdi Trump ve Q ekibi tarafından özgürleştirilmişti). Dahası bu açıklama, QAnon dünya görüşünün mühim bir yönünü de atlıyor: Başkan Trump’ın ya da şüpheli bir Entrika Grubu üyesinin her kamusal eylemi veya açıklaması, QAnon’a inananların çözebileceği açıklama ya da gizli mesajlar barındırabilir. Ve en önemli QAnon sloganlarından birini dışarıda bırakıyor: “Dezenformasyon gereklidir”, bazıları tarafından Q’nun başarısız öngörüleri için harika bir bahane diye adlandırılabilir ve ayrıca inananların, teorinin hangi bölümlerini benimseyeceklerini seçmelerine olanak tanır.

Bu mütevazı ve eksantrik başlangıçlardan itibaren, QAnon katlanarak büyüdü. İlk başta, bu büyüme 4chan sitesi ile sınırlıydı ve Q, /pol/ üzerinde bir heyecan dalgası yarattı. Kısa bir süre sonra, bir 4chan moderatörü ile bir YouTube komplo teorisyeninden oluşan bir çift, Q’nun mesajlarını çok daha geniş bir kitleye duyurmak için beraber çalışmaya başladı. Bu çaba, onların en çılgın hayallerinin bile ötesine geçecek biçimde başarıya ulaştı.

Geçen yıl yapılan bir Pew Research araştırmasına göre, Amerikalı yetişkinlerin neredeyse yüzde 10’u QAnon’un teorilerinin bir kısmına ya da tümüne inanıyor. Bu bulgu, 2020 yılında bir İngiliz hayır kurumu olan ‘HOPE Not Hate’ tarafından yapılan başka bir çalışma ile tutarlı görünüyor. “QAnon’a verilen destek geniş olmaktan ziyade derin gibi görünüyor” diye yazan siyaset bilimci Joe Uscinski, bununla beraber, QAnon’un ABD’deki yetişkin nüfusunun yüzde beş ilâ 10’u arasında bir kesiminin desteğini aldığını söylüyor. Öte yandan, nasıl ölçerseniz ölçün, milyonlarca Amerikalı bir dereceye kadar QAnon’a inanıyor. Ayrıca, QAnon’un fikirlerine verilen destek, Q’ya olan inançtan çok daha yaygın: Geçtiğimiz ekim ayında ‘YouGov’ araştırma şirketi tarafından yapılan bir ankette, Trump destekçilerinin yüzde 50’sinin 'üst düzey Demokratların elit seks ticareti şebekelerine dahil olduğu' konusunda hemfikir olduğu ortaya kondu.

Birçok kişinin darbe girişimi olarak nitelediği şeyden önce bile, QAnon Kongre salonlarına sızmıştı.

Başkan Trump’ın 'geleceğin Cumhuriyetçi yıldızı' diye övdüğü seçilmiş temsilci Marjorie Taylor Greene, 'Demokrat Parti’nin çocuk seksi, satanizm ve okültizmle [gizli ve sapkın inançlarla/ç.n.] bağlantılı olduğunu' yazdı. Greene, ayrıca, Q’yu 'vatansever' ve 'tamamen iyiliğe adanmış, gururlu ve sadık' diye tanımlarken, 'bu küresel Satanist ve pedofili Entrika Grubu'nu ortadan kaldırmak için bizlere hayatımızın fırsatını sundu' dediği videolar kaydetti.

Peki, QAnon’la ilgili olarak /pol/ üzerindeki bu belirsiz teorinin yayılmaya değer olabileceğini düşünmesinin sebebi neydi?

DERİN VE KARANLIK BİR KUYU

Basitçe söylersek, Q’nun inançlarının geniş ana hatları, Q henüz /pol/ üzerinde yayın yapmaya başlamadan önce de ilgi çekiyordu.

Q’dan önce /pol/ ortamında bulunan gönderilerin ve Q’nun etkin olduğu ilk mesajların gözden geçirilmesi, bizlere eleştirel bir bakış açısı sağlıyor: (4chan üyelerinin kendilerini tanımladığı isimle) Birçok ‘Anon’,  Q daha ortaya çıkmadan önce Q’nun hikayesinin temel öğelerine zaten inanmaktaydı.

Q’nun ilk kez Satanizm’den bahsetmesinden önce (ve aslında Anon’lar Q’yu tartışmaya başlamadan önce) sezgisi kuvvetli bir Anon’un mesajında belirttiği üzere: “Komik olan şey, gittikçe daha fazla insan büyük D’yi [Trump’ı] tehdit ederken, /pol/ bildirimlerinden hoşlanmayan herkesin aslında gizlice ergen bir çocuğu taciz eden, şeytana tapan, Yahudi komplosunun bir parçası olduğunun ortaya çıkması. Neredeyse hepsi tamamen hayal ürünü bir fanteziymiş ve D aslında yalnızca suçlanma tehlikesiyle karşı karşıya olan bir geri zekalıymış gibi."

Her ne kadar bu fantezi hayal ürünü olsa da 4chan’de inanılmaz derecede yaygınlaştı. Buna benzer korkunç iddialar ve komplolar, hevesli bir Anon kitlesinde kendilerine temel buldu: QAnon’un en doğrudan öncülü olan Pizzagate komplo teorisinden, Q’nun ilk gönderilerini yayınlamasından bir yıl önce yalnızca /pol/ sayfasında en az 45 bin 27 defa söz edildi. (Gerçek sayı kesin olarak daha yüksek: Bu isim kullanıma girmeden önce Pizzagate hakkında çok sayıda mesaj vardı ve neredeyse 2 bin 500 kişi daha alternatif “Pedogate” ismini kullanarak daha doğrudan biçimde Pizzagate iddialarını yansıtıyordu; yani, önde gelen Demokratların, özellikle de Hillary Clinton’ın, çocuklara cinsel tacizde bulunma ve onları kurban etme ayinlerinde, suçlarını örtmek için paravan olarak restoranları kullandığı öne sürülüyordu.)

Bundan ötürü, orijinal bağlamında bakıldığında, Q’nun komplo teorisi -yeni patikalar açmaktan uzak biçimde- epeydir kullanılan bir yolu takip ediyor.

Mesela, Q’nun ilk gönderisinden üç ay önce, Temmuz 2017’de, 'Entrika Grubu'nun tutuklanacağı' ve yakın zamanda 'Dünya gezegeninin karanlık güçlerden kurtarılacağı' öngörüsünde bulunan bir Anon vardı. Ve Q daha ortaya çıkmadan iki hafta önce şöyle yazıyordu: “Yakında ölümleri gelecek. Fırtına yaklaşıyor. Hollywood doğrudan bağlantılı.”

Kendimizi Q’nun ilk gönderisinden bir hafta öncesine kadar sınırlasak bile, Q’nun benimsediği fikirlere duyduğu inancı dile getiren sayısız Anon bulabiliriz.

Örneğin, Q’nun ilk mesajından üç gün önce, Pizzagate komplosuna inanan bir Anon, Hillary Clinton’ın sözde suçlarını listelemişti: “Reşit olmayanlarla seks, tecavüz, yamyamlık”: Bunlar, Hillary’ye karşı QAnon’un temel bir parçası haline gelecek kesin suçlamalardı. Bu başlık altında başka bir Anon “Clinton Vakfı’nın Haiti’de neler yaptığı hakkında konuşmak istedim” diyor. Verilen referans, kısmi belirsizliğine rağmen Q’nun ilk gönderilerinden bazılarına eklenen Pizzagate külliyatının daha az merkezi olan bir parçasıydı.

Ve 23 Ekim 2017’de (Q’nun ilk gönderisinden beş gün önce) yazan bir diğer Anon, Q’nun orijinal hikâyesini düzgünce özetleyen bir seri oluşturdu: Özel Danışman Robert Mueller, Trump’la birlikte genel olarak derin devleti ve özellikle de Hillary’yi çökertmek için çalışıyordu ve bundan sonra 'yüzlerce davanın gerçekleşeceği' belirtiliyordu. /Pol/ üyeleri en nefret ettikleri düşmanlarını cezalandıracak askeri mahkemelere susamışlardı. Nitekim, bunlar, Q’nun, yakında düzenlenecek ve ilk sapkınların hakkından gelecek mahkemeler hakkındaki ipuçlarıydı. Bir Anon, büyük coşkusunun üstesinden gelir gelmez, tamamı büyük harflerle: “CUNTA !!!!! ASKERİ GEÇİŞ ZAMANI! Herkes diktatör Trump’ı selamlasın!” diye yazdı. Bir diğeri de /pol/’un belirgin vurgusu olan Yahudi düşmanlığını kullanarak doğrudan konuya girdi: Trump’ın, 4 Kasım 2017’de sıkıyönetim ilan edeceğini öngördü ve bundan sonra ne olacağından emin olmasa da bir tahminde bulundu: “Yahudiler kısa bir süre içinde askeri mahkemelerde asılır mı?”)

Q’nun 23 Ekim 2017 tarihli yazıyı okuduğuna ilişkin güçlü kanıtlar mevcut: Gönderi, Temsilci Trey Gowdy tarafından dile getirilen ve Q’nun bir haftadan kısa bir süre sonra ilk gönderilerinden birinde bahsettiği muğlak ve aylar öncesine dayanan bir ifadeye atıfta bulunuyor.

Daha açık olmak gerekirse, Q’nun tüm Mueller teorisini bu başlığın yazarından çaldığını düşünmek için bir sebep yok; söz konusu olan, yalnızca bir satır. Q, Mueller ve Trump’ın birlikte çalıştıkları fikrine neredeyse kesin biçimde tesadüfen rastlamıştı ki bu da /pol/ üzerinde yaygınlaşıverdi: “Bu b*k aylardır buraya istenmeyen mesaj olarak gönderildi”, “Kelimenin tam anlamıyla tek bir kanıt zerresi içermiyor” diye bir Anon şikayette bulundu.

Yine bir diğer Anon, Q’nun ortaya çıkışından iki gün önce, 'tüm bu skandalları toparlayarak, dünya tarihindeki en büyük askeri mahkemeye' yol açacak kapsamlı bir komplo teorisinin hazırlanması için neredeyse yalvardığı bir gönderi yayınladı.

Burası verimli bir topraktı. Q sahneye çıkmadan önce bile, gönderilerinin tüm hammaddeleri etrafa dağılmış, yarı tutarlı bir mitolojiye dönüşmeyi bekliyordu.

SAHNEYE ÇIKIŞ

Bu bağlamda, 'tüm bu skandalların toparlanıp toparlanmayacağını' soran bir yanıt özellikle dikkat çekicidir. Bu yanıt, o esnada Fox News’ta popüler olan (ve bu nedenle de 4chan üzerinde de yaygın olarak tartışılan) ve Demokratları hedef alan neredeyse her sözde skandalı listeliyordu. Q, listedeki öğelerin çoğuna büyük bir ilgi gösterdi. Bu yazının yazıldığı tarih itibariyle, 26 gönderide 'Awan skandalı' konu edildi; 39 gönderide Uranyum 1’den -kısaltılmış haliyle 'U1'-, 11 gönderide 'uranyum' kelimesinden; 13 gönderide Seth Rich’ten ve 32 gönderide dosya' kelimesinden bahsedildi.

Başka bir deyişle, Q -çok gizli bilgileri Anonlara sızdırmaktan çok uzak biçimde- yalnızca sağcı medya (ve dolayısıyla Anonların) zaten tartışmakta olduğu şeyleri yeniden paketlemiş oldu.

Görünüşte birbiriyle bağlantısız olan bu skandallar, Q’nun elinde Anonların çözmek için uğraşabilecekleri uğursuz, pedofili bir komplonun parçası haline geldi, masum çocukları kurtardı ve düşmanlarını bir arındırıcı ateş dalgasıyla süpürüp attı.

Muhtemelen /pol/ sayfasında en nefret edilen iki kişi Hillary Clinton ve George Soros’tu. /Pol/’un -sağcı, Yahudi düşmanı ve komplo takıntılı- doğası göz önünde bulundurulduğunda, Soros gibi liberal ve Yahudi bir hayırsevere duyulan düşmanlık pek de şaşırtıcı değil. Benzer nedenlerden dolayı, /pol/ ayrıca Başkan Barack Obama’dan da nefret ediyordu.

Öte yandan, Anonların Clinton’a duydukları düşmanlık özeldi. Pizzagate’ten ilham alan düşmanlıkları her şeyi kapsıyordu ve kesintisizdi. Q’nun ilk gönderisinden yalnızca bir gün önce, bir Anon kısa ve öz biçimde durumu özetledi: “Zafer,” diye yazıyordu, “[Hillary] ve ‘Clinton Vakfı’ diye bilinen pedofili çemberiyle ilişkili herkesin Gitmo’ya atıldığı zaman kazanılacak.” (Gitmo, ya da Guantanamo Körfezi, QAnon’un hayal âleminde öne çıkıyor: Burası, Q’nun üstü kapalı ya da doğrudan biçimde körüklediği bir inanca göre ‘Fırtına Operasyonu’ başladığında sözde Entrika Grubu üyelerinin hapsedileceği, yargılanacağı ve idam edileceği, Karayipler'de bulunan ABD deniz üssü ve toplama kampıdır.)

En başından beridir, Q ateşi üç kişi üzerine odaklamıştı: Birinci ve ikinci gönderisi Clinton’ın tutuklanması için süren hazırlıkları konu ediniyor (hatta ikinci gönderi onun 'gözaltına' alındığını öne sürüyor); 2-4-5-6-14 ve 15'inci gönderilerde Soros’tan söz ederken, ikinci gönderiyi şu sözlerle bitiyor: “Soros hedefte.” Komplonun ilk sürümünde Soros’tan daha çok Obama’dan bahsedildi ve komplo içerisinde kendine has bir rolü üstlendi: Q’nun iddiasına göre, Obama, Entrika Grubu için dünyayı gezip duran bir adam olarak hizmet etmişti.

Q’nun en sık hedef aldığı insanlar -Amerika’nın ilk siyah başkanı; Yahudi bir hayırsever ve Hillary Clinton- takipçilerinin önyargılarını coşturdu, tüm düşmanlarının ölmesi ya da hapsedilmesi gibi ‘mutlu sona’ aç bir seyircinin beğenisini ve ilgisini kazandı.

EN BÜYÜK SAHTE KAHRAMANLAR

4chan kültürünün bir öğesi daha QAnon’un başarısını açıklamaya yardımcı olur: LARP’lamak [‘sahte hikayelerle kendi hayatını olduğundan daha ilginç göstermek’ anlamında kullanılıyor/ç.n.]. Q, bu alıştırmayı şekillendirdi ve hatta onu mükemmelleştirdi. Kısaltmanın açılımı “Live Action Role Playing” [Canlandırmalı Rol Yapma Oyunu/ç.n.]  ama LARP,  /pol/ bölümünde çok daha özel bir anlama sahip: LARP’çı güncel olaylar hakkında gizli bilgiler içeren ve daha sonra bu bilgileri Anonlara sızdıran, iyi konumlanmış bir kaynak gibi davranan kişi anlamına geliyor. /Pol/ bölümünde LARP’lamış olmak ve LARP olarak kalmak oldukça yaygındır. Hatta o kadar yaygındır ki, Q’nun ilk gönderisi başka bir LARP’çıya verilen bir yanıt veya terennüm idi. Aslında, bu LARP’çı 'o farklı birisi değil' homurtusu ve “LARPer.gif’in dansı” adlı bir resimle karşılandı. Çoğu LARP’çı birkaç gönderi içinde sönüp gitti (Q’nun ilk cevap verdiği “Drop 0” yazan Anonun başına gelen şey de buydu). Bazıları birkaç seri kadar varlığını sürdürdü. Fakat ancak birkaç tanesi başarıya ulaştı ve /pol/ kültürünün iyi bilinen parçaları oldu. Q’dan önceki popüler LARP’çılar: FBI Anon, High Level Insider, Mega Anon ve White House Insider’dı. Diğer iyi bilinen LARP’çılar ise CIA Anon, Victory of the Light, Highway Patrolman ve Anonymous 5 idi. Buna karşılık olarak da bu isimlerin çoğunun çömezleri ve taklitçileri vardı. Bazı örneklerde, Q’nun iddiaları, diğer popüler LARP’çılar tarafından öne sürülen iddialardan direkt beslendi. Özellikle bazı şüpheci Anonlar, Q ile Victory of Light’ı kıyasladı. Tabii ki bu karşılaştırmanın iyi bir nedeni vardı: Q tarafından öngörülen Fırtına Operasyonu’nun neredeyse Victory of Light’ın tutkulu bir takipçisi tarafından tanımlandığı üzere 'Olay'ın birebir kopyası olması.

'OLAY' İÇİN GEREKENLER LİSTESİ

Bu kopyalamayı birebir karşılaştırma ortaya çıkaracaktır. Victory of Light’ın öne sürdüğü Olay’ın başlangıcında, normal ekonomik hayat aniden bozulacak, bankalar kapanıp finansal sistem kargaşaya sürüklenirken 'en fazla iki hafta' kesintiye uğrayarak sarsılacaktır. QAnon külliyatındaki 'Fırtına' ise Q gönderi atmaya başladıktan sadece bir hafta sonra eklenen 'on günlük karanlık' ifadesiyle başlayacaktır. Bu dönemin gelişini Q’nun takipçileri nefes nefese bekliyor.

Olay’ın ikinci aşamasında, haberler, hükümetin gizli tuttuğu bazı şok edici gerçekleri açığa vuran ifşalarla dolup taşacak. Bu mesajlar televizyon ve acil durum yayın sistemi aracılığıyla vatandaşlara iletilecektir.

Fırtına’da da ifşalar 'on günlük karanlığı' takip edecektir; bu ifşalar sadece uzaylıların yaşamıyla ilgili değil, aynı zamanda Entrika Grubu'nun (Şeytan’a tapan pedofili topluluğu anlamında) ahlâksızlıklarının da tamamını kapsıyor. Q’ya göre o an Entrika Grubu’nun son çare direnişi ezildiği ve kitlesel tutuklamalar sürdüğü için, bu ifşalar acil durum yayın sistemi aracılığıyla gerçekleşecek.

Olay’da Entrika Grubu üyelerinin kitlesel biçimde tutuklanmaları televizyonda gösterilecek. Bu kitlesel tutuklamalar hem Olay hem de Fırtına’da, Victory of Light’ın da yapacağı üzere, “Dünya gezegeninin karanlık güçlerden kurtuluşunu” müjdeliyor.

Victory of Light’ın 2017 yazında ortaya attığı iddialar ile Q’nun aynı yılın sonbaharında satmaya başladığı hikâyesindeki bu paralelliklerin hiçbir şekilde sonu gelmiyor. Ancak, sonraki paralellikler bunlar kadar güçlü olmadığından, onları listelemeye devam etmek büyük bir amaca hizmet etmez. Özellikle de Victory of Light, QAnon’a açıkça atası gibi hizmet eden tek LARP’çı değildi.

Örneğin, (Anonlar tarafından Frank olarak bilinen) Anonymous5 , /pol/’de en kolay ve sık kötülenen LARP’çı. Fakat aynı zamanda /HTG/ (Genel İnsan Kaçakçılığı’nın kısaltması) serisinin  gelişmesinde kilit bir figürdü. Aslında, /HTG/ kültürü için o kadar merkezi bir konumdaydı ki, mesaj serileri hep “Kaçakçılık ağlarını haritalamak için bu tür şeyleri arayın (Anon5’in izniyle)” diye başlayan bir gönderiyi içeriyordu.

Elbette, Frank, çocuklarla ilgili korkunç cinsel istismar hikâyelerinin /pol/’dekilerin dikkatini çektiğini ilk fark eden LARP’çı değildi. Bununla ilgili oldukça açık bir strateji vardı. Mesela ‘Highway Patrolman’ bir keresinde aniden uluslararası çocuk fuhuş çetesi ağını araştırdığını iddia ettiği bir seriye (tam da Sevgililer Günü’nde) başladı. Bu tamamen hayali olan ağda, beyaz olmayan suçlular (özellikle de 'yasadışılar') masum beyaz kız çocukları alçakça esir tutuyordu ve hatta bazılarını öldürüyordu. /Pol/’dekiler coşkulu ırkçılar oldukları için bu hikâye oldukça iyi seçilmişti. Elbette izleyici kitlenizi tanımak daima akıllıcadır.

Frank’in iddiaları aşırı ırkçıydı. /HTG/ Anonları için (Demokratlara atfen) Mavi Amerika’nın (veya /HTG/ serisinin standart giriş gönderisinin iddia ettiği üzere kentsel alanların, özellikle de kutsal şehirlerin) sınırsız sayıda geniş bir pedofili ağına ev sahipliği yapması imanın bir şartıydı. İmanın (olgu değil) başka bir maddesi de bu çocukların esas olarak çocuk kaçırma ve 'hayvanların yetiştirildiği alanlar' yoluyla elde edildiği hakkındaydı. 

/HTG/’nin faaliyetleri daha ziyade yardımseverlik açısından okunduğunda, /HTG/ Anonları, işbirliğine dayalı hikâye anlatıcılığıyla meşgul olan ve tuhaf, gerçeklikten kopuk olsa bile onları pedofili ağlarını ortaya çıkardıklarına inandıran kanıtların peşine düşen, küçük, birbirine sıkı sıkıya bağlı bir topluluktu. Daha az oranda yardımseverlik açısından okunduğunda ise -ki bu daha doğru olur-,  /HTG/ dizilerinin tek açıklaması, katılımcılarının 'soruşturma' olarak adlandırdığı ancak vahşi spekülasyonlar ve serbest çağrışımlardan ibaret olan uğraşlar olabilir. Bunlar herhangi bir tutuklamaya yol açmayan şeyler çünkü asla gerçek bir suç delilini ortaya çıkarmadılar.

Aslında, diğer Anonlar her zamankinden daha derin bir şekilde teyit yanlılığı sarmalına giren bir grup beceriksiz aptallar grubu olarak, /HTG/’nin katılımcılarıyla alay ettiler. Ve yine de /HTG/ topluluğu buna katlanarak devam etti. (HTG mi aptal yoksa dalga geçenler mi, anlayamadım)

Tüm bu açılardan, /HTG/ neredeyse QAnon’un aynısıydı ve bu bir tesadüf değildi.  Q’nun izleyicileri /HTG/ gibi bir şeye açtı ve Q bunun daha iyisini, daha geniş kapsamlısını ve bağlantısı bol olanını sağladı.

PIZZAGATE’TEN QANON’A

QAnon’u betimlemenin en iyi yolu muhtemelen Pizzagate’in gelişimiyken, /HTG/ kültürünü tarif etmenin en iyi yolu Pizzagate ile QAnon arasındaki eksik bağlantıdır.

Pizzagate kendisine takipçiler kazandı çünkü doğru hedefe, doğru suçlamalara, ilk zamanlarında DNC’nin [Demokratik Ulusal Kongre’nin/ç.n.] ele geçirilmiş hesaplarından çocuk istismarına dair yeni kanıtlar bulmak için yarışan Anonlar gibi güçlü katılımcı öğelere sahipti.

Fakat bu kadar yaratıcı bir karışıklık asla yeterli olmazdı. Okunacak çok fazla mail ve sadece bu mailler içinden tespit edilmesi gereken 'şifreler' vardı. Sonrasında, Pizzagate soruşturma için heyecan veren yeni bir şey olmaktan çıktı ve Anonların kabul etmekte ya da reddetmekte özgür olduğu bir dizi fikir haline geldi. 

Kafa karıştırıcı bir şekilde, /HTG/ serileri Pizzagate’den daha az popülerdi. Sonuçta, onların da doğru hedefleri, doğru suçlamaları ve görünüşte sonsuz miktarda kaynak malzemeleri vardı çünkü artık Anonlar oturdukları konforlu alanlarından gerçek dünyadaki yerleri 'araştırıyordu'.

Ancak /HTG/ iki önemli malzemeyi kaçırdı. Bunlar, olay örgüsü ve hikâye anlatıcısıydı. Anonları meşgul tutacak kapsayıcı bir hikâye yoktu ve bu hikâye olsa bile Frank veya Aaonymous5 bunu anlatmak için doğru kişi değildi. Frank ile eğlenmek isteyen grup dışı kişiler sürekli /HTG/ konularını rayından çıkarmaktaydı.

GİZLİ SOS

Pek çok LARP’çı tökezlerken Q neden başarılı oldu?

Bunun nedenlerinden biri, Q’nun doğru anda doğru fikirlere sahip olmasıydı. Aynı zamanda, çoğunlukla doğru anda, uzun ve yönlendirici sorular listesine dayanan doğru bir tarza sahipti. Diğer LARP’çılar da bunu kabul ediyorlar. Örneğin, 2017’de muhtemelen Q ilk ortaya çıktığında en başarılı LARP’çılardan biri olan MegaAnon, Q’nun kendisinin yapabileceğinden daha fazla 'pek çok detayı /pol/ dostu bir formatta analiz edip' ne kadar 'harika bir iş çıkardığını' yazdı.

Şöyle ki: Q sadece /pol/’e başvursaydı ve orada kalsaydı, siz bu makaleyi okumazdınız. Ve ayrıca ben de bu makaleyi yazmamış olabilirdim. Q, QAnon’u (subreddit ve benzeri) başka ortamlarda tanıtmak için eşgüdümlü bir baskı uygulayan bir avuç insan sayesinde, ilk gönderisinden sonraki günlerde 4chan’in sert bağlarını aşabildi.

Diğer insanlar da, Anonların çoğunlukla seslendiği şekliyle ‘normaller’, Q’dan keyif alacak bir şey buldu. Bazıları bunu sevdi. Normallerin ya da en azından fanatik Trumpçı veya Q’nun ilk izleyicileri gibi komplo teorilerine yatkın zihinlere sahip normallerin, 4chan’in, Pizzagate’in halefi için olmaya hazır olması gibi hazır oldukları ortaya çıktı. Kısa bir süre sonra birkaç platformda, Q ve takipçileri /HTG/’ye fazlasıyla benzeyen bir topluluk yarattı. Gerçek sonuçlar elde edememelerine karşın, bu grubun takipçileri topluluğun kurallarına uyarak ve faaliyetlerini uygulayarak 'pedofilileri deşifre ettiklerine' kendilerini ikna ettiler.

/HTG/ ile bu topluluğun farkı, Q’nun daha büyük ve daha kararlı biçimde takip edilmesiydi. Aynı zamanda, Q hızlıca içerik üretmeyi sürdürürken, Anonlar bu içerikleri ayıklamaya devam ettiler. En saçma, en abartılı iddialarda bile bir anlam buldular.

Q’nun başarısız kehanetleri onları vazgeçirmedi çünkü Q’nun da ifade ettiği gibi, “Dezenformasyon gerekli” idi.

Q’nun soruları karşısında bu cevap muhtemelen yetersiz kalır. Aslında bu cevap, Q’nun izleyicilerinin inançlarıyla onları besleyen yetenekli bir LARP’çı olabilir; cevap, önceki LARP’çıların fikirlerini dönüştüren, 4chan dışındaki gönderiler hakkında da söz söyleyen, küçük ama akıllı bir takipçi grubuna sahip olan bir LARP’çı olduğunu göstermekten ibarettir.

Q’nun yükselişi basit olsa da olmasa da, bu yükseliş korkunç ve bazen trajik gerçek dünyadaki sonuçlarıyla karşılık buldu.

QAnon hareketi, dünyanın dört bir yanındaki ailelere bir yıkım topu götürdü… Bu anlamda, ‘QAnonCasualties’ [QAnonMağdurları/ç.n.] isimli bir Reddit forumu, QAnon’un insanlara verdiği zarara küçük bir bakış sunuyor.

Çoğu QAnon takipçisi muhtemelen şiddet içeren eylemlerde hiçbir zaman bulunmayacakken, verdikleri siyasi zarar kayda değer seviyede. Söylentilere göre, geçen aralıkta Başkan Trump, QAnon’u 'temelde iyi yönetime inanan insan grubu' olarak tanımladı.

Ancak, Q’nun mesajı 'iyi yönetim tasfiye ile gelecek' oldu çünkü Trump’a yeterince sadakat göstermeyen çoğu Cumhuriyetçi ve önde gelen Demokratlar, Şeytan’a tapan pedofililer grubunun bir parçasıydı. Gerçek adalet ve ‘iyi yönetim’, “Fırtına’dan sonra, Trump’a karşı olanların hepsi ölmüş veya hapsedilmiş olduğunda ve Trump tek başına ülkeyi yönettiğinde var olabilir” diyordu.

Üç yıl önce Q, internetin en karanlık köşelerinden birinin en yaygın inançlarını bir araya getirdi. Damla damla, ilmek ilmek, sağcı medya skandalları, ırkçı komplolar ve geçmiş zaman LARP’çıları, kendi parçalarının toplamından daha büyük bir şeye dönüştü. Q hepsini gölgede bıraktı.

Yukarıda anlatılan hikâye eksik kaldı; sadece QAnon olgusunun arz tarafını ele aldı ama problemin yattığı asıl yer, talep tarafıdır. Bu tarafı keşfetmek, Amerikan toplumunun en derin çatlakları hakkındaki hikâyeleri komplo teorilerinin tehlikeli yardımı aracılığıyla anlatmayı keşfetmektir.

Yazının orijinali Bellingcat sitesinden alınmıştır. (Çeviri: Günsu Durak & Tarkan Tufan)