Reisi ve Abdullahiyan hayatını kaybetti: Dünyadan İran'a taziye mesajları

DUVAR - İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, 19 Mayıs Pazar günü düşen helikopterde hayatını kaybetti. Reisi, Abdullahiyan ve beraberlerindeki heyetin hayatını kaybetmesinin ardından dünyadan taziye mesajları geldi. Aralarında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın ofisi ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un da olduğu isimler, İran'a taziye mesajlarını iletti. 

LAVROV: GERÇEK VE GÜVENİLİR DOSTLARDI

Lavrov, mesajında Reisi, Abdullahiyan ve diğer kişilerin helikopter kazası sonucu hayatını kaybetmesini "derin üzüntüyle karşıladıklarını" belirtti. Ölenlerin seçkin siyasi kişiler, İran devletinin çıkarlarını savunan "gerçek vatanseverler" olduğu değerlendirmesinde bulunan Lavrov, şu ifadeleri kullandı: "Rusya'da Reisi ile Abdullahiyan gerçek güvenilir dost olarak biliniyordu. Onların karşılıklı yarar sağlayan Rusya-İran işbirliğini ve güvene dayalı ortaklığı güçlendirmedeki rolleri paha biçilmez. Ölenlerin aile ve yakınlarına, İran halkına içten başsağlığı diliyoruz. Bu kederli zamanda düşüncelerimiz ve kalbimiz sizinle."

PUTİN: BU GÜZEL ADAMI HEP HATIRLAYACAĞIM

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindekilerin helikopter kazasında hayatını kaybetmesi nedeniyle İran dini lideri Ali Hamaney'e taziye mesajı yolladı. Kremlin Sarayı'ndan yapılan açıklamaya göre Putin, Reisi'nin helikopter kazasında yaşamını yitirmesinin ardından Hamaney'e telgraf gönderdi.

Putin, telgrafında Reisi'nin seçkin siyasetçi olduğunu, yurttaşlarından büyük saygı gördüğünü ve yurt dışında önemli bir otoriteye sahip bulunduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı:

"İran halkının başına gelen büyük trajedide İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve diğer devlet adamlarının hayatını kaybetmesi nedeniyle en derin taziyelerimizi kabul edin. Reisi, Rusya'nın gerçek dostu olarak ülkelerimiz arasındaki iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesine paha biçilmez kişisel katkıda bulundu, ilişkilerin stratejik ortaklık düzeyine çıkarılması için büyük çaba sarf etti. Reisi ile birçok kez görüşme fırsatım oldu ve bu güzel adamı hep hatırlayacağım.

Bu korkunç felakette hayatını kaybeden Cumhurbaşkanı ve diğer ölenlerin aileleri ile yakınlarına içten taziye ve desteklerimizi iletmenizi istiyorum. Onlara ve tüm İran halkına bu ağır, telafisi mümkün olmayan kayıplar karşısında metanet diliyorum."

PUTİN, GEÇİCİ CUMHURBAŞKANI İLE TELEFONDA GÖRÜŞTÜ

Kremlin'den yapılan açıklamaya göre, Rusya Devlet Başkanı Putin, Reisi'nin ölümü üzerine geçici cumhurbaşkanı olarak görevlendirilen Muhammed Muhbir ile telefonda görüştü. Muhbir ve İran halkına taziyelerini ileten Putin, Reisi'yi ikili ilişkilere 'çok değerli kişisel bir katkı sağlayan güvenilir bir ortak' olarak nitelendirdi. 

Kremlin, Putin-Muhbir görüşmesine ilişkin yaptığı açıklamada, "İki taraf da iki ülkenin halklarının yararı için kapsamlı Rus-İranlı etkileşimini tutarlı bir şekilde güçlendirme arzusu içinde olduklarını vurgulamıştır" ifadelerini kullandı.

ESAD'DAN TAZİYE MESAJI, SURİYE'DEN 3 GÜNLÜK ULUSAL YAS KARARI

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad da Reisi ve Abdullahiyan'ın ölümü üzerine bir taziye mesajı yayınladı. Mesajında, Suriye'nin İran'la olan dayanışmasını teyit eden Esad, Reisi'nin 'iş ve görevlerine olan adanmışlığının kendisini ülkesi için hayati bir projeyi başlatmak için Doğu Azerbaycan'a götürdüğünü ve burada görev başında şehit olduğunu' söyledi. 

Suriye'nin Cumhurbaşkanı Reisi ile Suriye-İran stratejik bağlarının müreffehliğinden emin olmak için birlikte çalıştıklarını söyleyen Esad, Reisi'nin Suriye'ye yaptığı ziyaretin, her iki ülkenin de faydasına olacak şekilde ilişkileri geliştirdiğini belirtti. Öte yandan, Suriye de Lübnan'a benzer bir şekilde üç günlük yas ilan etme kararı aldı.

SUDANİ: ACİ VERİCİ TRAJEDİ

Reuters haber ajansının aktardığına göre, Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani'nin ofisinden yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Reisi, Bakan Abdullahiyan ve beraberlerindekilerin ölümünün 'büyük bir üzüntü ve derin bir hüzünle karşılandığı' ifade edildi. İran'ın dini lideri Ali Hamaney'e, İran hükümetine ve halkına 'içten taziyelerini' ileten Başbakan Sudani, "Kardeş İran halkına ve İslam Cumhuriyeti'nin yetkililerin bu acı verici trajedi sırasında dayanışmamızı ifade ediyoruz" ifadelerini kullandı. 

LÜBNAN VE PAKİSTAN'DAN YAS KARARI

Katar Emiri Temim bin Hamed es-Sani de yaşanan helikopter kazasına ilişkin yaptığı açıklamasında, İran hükümeti ve halkına, Reisi, Abdullahiyan ve beraberlerindeki yetkililerin ölümünden duydukları 'içten taziye' dileklerini iletti. 

Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif de bu sabah sosyal medya platformu X (eski adıyla Twitter) üzerinden paylaştığı mesajında, "Pakistan, bir aydan kısa zaman önce, Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'a tarihi bir ziyarette ev sahipliği yapma zevkine nail oldu. Onlar, Pakistan'ın iyi dostlarıydı. Pakistan, Cumhurbaşkanı Reisi ve beraberindekilere saygının bir nişanesi olarak, kardeş İran ile dayanışma içinde, bir gün yas tutacak ve bayrakları yarıya indirecek" ifadelerini kullandı. 

Lübnan da konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Reisi, Abdullahiyan ve beraberindeki heyetin ölümünün ardından ülkede üç günlük ulusal yas ilan edildiğini duyurdu. Lübnan'daki Hizbullah da ölüm haberinin ardından taziye mesajı yayınladı. 

MODİ: İLİŞKİLERİN GÜÇLENMESİNE KATKISI HEP HATIRLANACAK

Hindistan Başbakanı Narendra Modi de Cumhurbaşkanı Reisi, Bakan Abdullahiyan ve diğer yetkililerin 'trajik vefatı karşısında üzüntü ve şok içinde olduğunu' söyledi. Başbakan Modi, Reisi'nin iki ülke ilişkilerinin güçlendirilmesine katkısının hep hatırlanacağını ifade ederek, Hindistan'ın bu 'yas döneminde İran'ın yanında olduğunu' ifade etti.

HAMAS: FİLİSTİN DAVASINI VE DİRENİŞİNİ DESTEKLEDİLER

Cumhurbaşkanı Reisi ve Bakan Abdullahiyan'ın ölüm haberi üzerine, Hamas'tan da konuya ilişkim açıklama yapıldı. Hamas, İran'ın dini lideri Ali Hamaney, İran hükümeti ve İran halkına, yaşadıkları 'büyük kayıp' karşısında 'en derin taziye ve dayanışma' duygularını iletti. İran liderlerinin İsrail'e karşı Filistin davasını ve direnişini desteklemesinden ötürü övgülerini dile getiren Hamas, İran'ın 'en köklü kurumlarının bu büyük kaybın etkilerinin üstesinden gelmesini sağlayacağına olan güvenini' dile getirdi.

AZERBAYCAN: AZİZ HATIRASI KALBİMİZDE YAŞAYACAK

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve diğer kişilerin helikopter kazasında hayatını kaybetmesi nedeniyle İran dini lideri Ali Hamaney'e taziye mesajı gönderdi.

Aliyev, mesajında şu ifadelere yer verdi:

"Dost ve kardeş İran Cumhuriyeti ve halkının ağır kaybı, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve diğer kişilerin helikopter kazasında trajik bir şekilde hayatını kaybetmesi haberi bizi derinden sarstı. İran halkı, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi şahsında, hayatı boyunca ülkesine özveri ve sadakatle hizmet eden seçkin bir devlet adamını kaybetti. Onun aziz hatırası her zaman kalbimizde yaşayacak. Bu üzücü günde yüce Allah'tan dost ve kardeş İran halkına sabır ve metanet diliyor, acılarını paylaştığımızı ifade ediyor, size, hayatını kaybedenlerin aile ve yakınlarına, tüm halkınıza kendi adıma ve Azerbaycan halkı adına başsağlığı diliyorum. Allah rahmet eylesin."

AB: DÜŞÜNCELERİMİZ AİLELERİYLE BİRLİKTE

Avrupa Birliği (AB) de, helikopter kazasında yaşamını yitiren İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan için taziye mesajı yayımladı. AB Konseyi Başkanı Charles Michel, X hesabından yaptığı paylaşımda, helikopter kazasında hayatını kaybeden Reisi ve Abdullahiyan dahil heyetin diğer üyeleri ve mürettebat için "AB'nin en içten taziyelerini" sundu.

Michel, "Düşüncelerimiz aileleriyle birlikte" ifadesini kullandı. AB, dün, "kazayı yakından izlediklerini" bildirerek, İran'ın talebi üzerine Copernicus Acil Durum Yönetim Hizmeti'nin aktive edildiğini duyurmuştu.

FRANSA VE İSVİÇRE DIŞİŞLERİNDEN DE TAZİYE AÇIKLAMALARI

Fransa Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamada ise, Fransa'nın İran Cumhurbaşkanı Reisi, Dışişleri Bakanı Abdullahiyan ve beraberindekilerin ölümü dolayısıyla taziyelerini sunduğu belirtildi. Açıklamada, "Düşüncelerimiz kazada hayatını kaybedenlerin aileleriyle birlikte" ifadesine yer verildi.

İsviçre Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis de konuya ilişkin X sosyal medya platformundan paylaşımda bulundu. İran Cumhurbaşkanı Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve beraberindeki heyetin helikopter kazasında yaşamını yitirdiğini hatırlatan Cassis, hayatını kaybedenlerin ailelerine ve İran halkına başsağlığı dileklerini iletti.

ARAP ÜLKELERİNDEN AÇIKLAMALAR

Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, X platformundan yaptığı açıklamada, "Cumhurbaşkanı Reisi, Dışişleri Bakanı Abdullahiyan ve beraberindeki yetkililerin elim bir helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından İran hükümeti ve halkına en içten başsağlığı dileklerimizi iletiyoruz" diye yazdı. 

BAE Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid Al Nahyan da X platformundan yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı, Dışişleri Bakanı ve beraberindeki yetkililerin elim bir kazada hayatını kaybetmesi dolayısıyla İran yönetimine ve halkına en içten taziyelerimi sunduğunu ifade etti.

Bahreyn Kralı Hamed bin İsa Al Halife de Cumhurbaşkanı Reisi ve beraberindeki heyetin hayatını kaybetmesi nedeniyle İran lideri Ali Hamaney'e taziye telgrafı gönderdi. Bahreyn resmi ajansı BNA'da yer alan habere göre Al Halife, telgrafta bu elim olay nedeniyle Hamaney ile İran halkına samimi taziye dileklerini ileterek, hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet ve merhamet, yakınları ve sevenlerine başsağlığı temennisinde bulundu.

Umman Sultanı Tarık bin Heysem de Hamaney'e taziye mesajı yolladı. Kazada yaşamını yitirenlerin ailelerine samimi taziye dileklerini ileten Bin Heysem, Allah'tan merhumlara rahmet; yakınlarına sabır, Hamaney'i ve dost İran halkını her türlü kötülükten korumasını diledi.

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz ile Veliaht Prens Muhammed bin Selman, Reisi ve beraberindekilerin helikopter kazası sonrasında hayatını kaybetmesi nedeniyle İran'ın geçici Cumhurbaşkanı Muhammed Muhbir'e başsağlığı dileklerini iletti. Kuveyt Emiri Şeyh Meşal el-Ahmed el-Cabir es-Sabah da İran Cumhurbaşkanı'nın hayatının kaybetmesinin ardından Muhbir'e taziye telgraf gönderdi.

FİLİSTİN, MISIR, ÜRDÜN, TUNUS

Mısır da İran Cumhurbaşkanı, Dışişleri Bakanı ve beraberindekilerin elim bir kaza sonucu yaşamını yitirmesinden derin bir üzüntü duyduğunu duyurdu. Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, açıklamasında, dost kardeş İran halkına en içten taziye dileklerini sunarak, Allah'tan merhum Cumhurbaşkanı ve hayatını kaybedenler için rahmetiyle muamele etmesini, yakınlarına da sabır niyaz ettiğini aktardı. Sisi, ülkesinin bu büyük felaket karşısında İran yönetimi ve halkıyla dayanışma içinde olduğunu kaydetti.

Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas da Reisi ve Abdullahiyan ile beraberindeki heyetin helikopter kazasında hayatlarını kaybetmesi nedeniyle İran hükümeti ve halkına en derin taziyelerini sundu. Filistin resmi ajansı WAFA'da yer alan açıklamaya göre Abbas, Filistin'in ve halkının bu büyük felakette İran yönetimi ve halkıyla dayanışma içinde olduğunu teyit ederek, Allah'tan hayatını kaybedenlere rahmet, yakınlarına sabır niyaz etti.

Ürdün Kralı 2. Abdullah ise X platformundan yaptığı açıklamada, "Reisi ve Abdullahiyan ile beraberindekilerin hayatını kaybetmesi nedeniyle İran yönetimine, hükümetine ve halkına en derin taziyelerini sunduğunu" kaydetti.

Tunus Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamada ise Reisi ve beraberindekilerin elim bir olayda hayatını kaybetmesinden dolayı duyulan derin üzüntüyle başsağlığı mesajı iletildi. Tunus, İran yönetimi ve halkına taziye mesajını sundu ve bu büyük felakette onlarla dayanışma içerisinde oldukları vurgulandı.

ARAP BİRLİĞİ VE KÖRFEZ İŞBİRLİĞİ KONSEYİ

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi de İran hükümetine ve halkına en derin başsağlığı dileklerini sunduğunu; bu zor koşullar altında onlarla dayanışma içerisinde olduklarını teyit etti.

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, X platformundaki hesabından Reisi'nin elim helikopter kazasının ardından hayatını kaybetmesi nedeniyle İran halkına taziyelerini sundu. Ezher Şeyhi Ahmed et-Tayyib ise İran halkına, Cumhurbaşkanı'nın, Dışişleri Bakanı'nın ve beraberindekilerin ailelerine en içten taziyelerini sunduğunu; Allah'tan hepsini geniş rahmetiyle kuşatmasını, ailelerine ve sevdiklerine sabır vermesini niyaz ettiğini aktardı.

LÜBNAN HİZBULLAHI VE YEMEN'DEKİ HUSİLER

Lübnan'daki Hizbullah ise yayımladığı mesajda, İran İslam Cumhuriyeti'nin lideri Ali Hamaney, İran yönetimi, halkı ve ailelerinin yanı sıra "dünya Müslümanları ve özgürlere" derin taziye dileklerini iletti. Açıklamada, İran Cumhurbaşkanı Reisi, "kendileri için bir ağabey, güçlü bir destekçi, başta Kudüs ve Filistin olmak üzere ümmetin meselelerinin sağlam bir savunucusu" şeklinde nitelendirildi. Dışişleri Bakanı Abdullahiyan'ın ise "sorumlu olduğu pozisyonlarda kıymetli bir kardeş, dünyadaki tüm siyasi ve diplomatik mahfillerde var olan, aktif, fedakar bir bakan ve bayrak taşıyıcı olduğu, kendisini direniş hareketlerini desteklemeye adayan destekçi" olarak vasıflandırıldı.

Husilerin Yüksek Siyasi Konseyi Başkanı Mehdi el-Meşat da İran Cumhurbaşkanı'nın yaşamını yitirmesi nedeniyle başsağlığı ve taziye diledi. Husilere ait Saba ajansının haberinde yer alan açıklamada Meşat, olayı "elim bir kayıp" olarak nitelendirerek, İran İslam Cumhuriyeti'nin yanında yer aldıklarını; onun sabırlı olma ve zorlukların üstesinden gelme yeteneğine güveninin tam olduğunu aktardı.

Ne olmuştu?

İran-Azerbaycan sınırında, 19 Mayıs Pazar günü bir barajın açılış törenine katılan İran Cumhurbaşkanı Reisi'yi taşıyan helikopter dönüş yolunda kazaya uğramıştı. Helikopterin enkazına 15 saatlik çalışma sonrasında ulaşılırken, Reisi ile Dışişleri Bakanı Abdullahiyan, Tebriz Valisi Malik Rahmeti ve İran lideri Hamaney'in Tebriz Temsilcisi Muhammed Ali Haşim'in de kazada hayatını kaybedenlerin arasında yer aldığı belirtilmişti.

Reisi'nin helikopterinde bulunan Devrim Muhafızları Ordusu mensubu iki üst düzey askeri yetkili ile üç kişilik mürettebatın da kazada yaşamını yitirdiği kaydedilmişti.

(DIŞ HABERLER SERVİSİ)