Restoratör Dilek Dayar'ın ölümü: Çalışan, patrona nasıl 'dur' diyecek?

Kenan Akbaba

DUVAR - Sirkeci'de eski PTT binasında çalışırken düşerek yaşamını yitiren restorasyon uzmanı Dilek Dayar bu alandaki iş güvenliği konusunu gündeme getirdi. Konuyu kapanmadan önce İstanbul Tüm Konservatörler ve Restoratörler Derneği'nin başkanlığı yapan Nazım Can Cihan ile konuştuk.

İLK KEZ KARŞILAŞINCA DAHA FARKLI ETKİLENDİK

Dernekleri kapanmış olsa da meslektaşları arasında iletişimi ve dayanışmayı devam ettirdiklerini söyleyen Cihan, İstanbul'un göbeğinde ve bir çok şantiyenin kontrolsüz şekilde çalıştığı bölgede böyle bir olay yaşanmasını beklediğini söyledi. Dayar'ın ölümünün ne sosyal medyada ne de ana akım medyada yer bulamadığını belirten Cihan, "Bizim sektörümüzde ilk kez böyle bir şey yaşanıyor. Ancak biz bunun yaşanabileceğini biliyorduk. Çünkü kontrolden çıkan bir restorasyon furyası var. İnşaat faaliyetine dönen bir restorasyon furyası görüyorduk, haliyle arkadaşlarımızı gördüğümüz şantiyelerde iş güvenliği konusunda uyarıyorduk. Biliyorduk ama ilk kez karşılaşmamızın da etkisiyle hepimiz çok etkilendik" dedi.

Türkiye'de ayda yaklaşık 400 iş cinayeti yaşandığını belirten Cihan, restoratörlerin aslında inşaat sektöründe çalıştıklarını ancak 'inşaat işçisi' olduklarını bilmediklerini söyleyerek, "Sigorta primimizin nereden yattığına bakarsak, inşaat işçisi olduğumuz ortaya çıkıyor, nitelikli personel olduğumuz için, çalışan teknik personel arkadaş bunu pek kabullenmek istemiyor. O yüzden bu işçi bilincini oluşturamıyoruz" ifadelerini kullandı.

İSTANBUL'UN GÖBEĞİNDE BÖYLEYSE...

Restorasyoncular eser üzerinde çalıştıkları için kendilerini denetleyen kurumların da çalışanın korunmasından çok eserin korunmasına öncelik verdiğini belirten Cihan, iş güvenliği konusunda ya kimsenin gelip bir şey söylemediğini ya da gelen kişinin yetersiz olduğunu vurguladı: "Şantiyelerde iş güvenliği şart olmalı, işe başlarken bir uzman tarafından eğitim verilmeli, insanlar sağlık kontrolünden geçmeli. Bu iş cinayetleri İstanbul'un göbeğinde oluyorsa, Anadolu'da, Kayseri'nin bir ilçesinde inşaat yapılırken ne kadar denetleniyor kim bilir? Kontrolden uzak noktalar daha da içinden çıkılmaz sorunlar barındırıyor. Ancak biz hukuki olarak davanın takipçisi olacağız. Sendikalarla ve diğer sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapıp gündemde tutacağız."

'İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI İŞİ DURDURABİLİR'

Böyle olayların yaşanmaması için iş güvenliği uzmanının eksik gördüğü yerde işi durdurması gerektiğini ifade eden Nazım Can Cihan sözlerini şöyle tamamladı, "Dilek'in düştüğü iskele yerini iş güvenliği uzmanı incelemiş. Durumu görünce, 'Bu iskeleye çalışan çıkartamazsın. Sana da şu cezayı kesiyorum' demeliydi. İş güvenliği uzmanı o riski görüp işi durdurmalıydı, bununla ilgili tutanak tutup gerekirse yaptırım uygulayacaktı. Ama maaşını müteahhitten alan iş güvenliği uzmanı denetçi firma, patronun çalışanı iken nasıl dönecek de işi yapan Adım Restorasyon'a, Karacan İnşaat'a 'ben sana yaptırım uygulayacağım' diyecek?"

Ne olmuştu?

İstanbul Fatih’te bulunan tarihi Sirkeci PTT Merkez binasında yapılan restorasyonda 26 Temmuz günü şiddetli yağmura rağmen durdurulmayan çalışma sırasında iskeleden düşen 23 yaşındaki restoratör Dilek Dayar hayatını kaybetti. İskelenin hatalı kurulumundan ve ihmal yüzünden gerçekleştiği belirtilen olayda restorasyonu Adım Restorasyon şirketi yaparken iskeleyi de Karacan İnşaat kurmuştu. Saat 10.30’da yaşanan olay öncesi işçiler havanın rüzgarlı olduğunu belirtmesine rağmen çalışmanın durmasına izin verilmedi. Yağmurun yağmaya başlamasıyla içeri geçmeye çalışan Dilek Dayar güvenlik halatının kısa olması nedeniyle halatı iskele üzerinde çıkardı. İskeleden bina içine geçmeye çalıştığı sırada ise iki iskele arasındaki boşluktan beton zemine düşerek ağır yaralandı. Hastaneye kaldırılan Dilek Dayar kurtarılamadı.