Restore edilen Yerebatan Sarnıcı açıldı: Siz, İstanbul'un sırtındaki hançeri çıkarıyorsunuz

DUVAR - İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından restore edilen bin 500 yıllık Yerebatan Sarnıcı Müzesi bugün törenle açıldı.

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, bugün yapılan İstanbul Arkeoloji Müzesi’nin açılışına değinerek "Kamu kurum kuruluşlarının yöneticilerini buraya davet etmiştik. Tabi ki tahmin edebileceğiniz gibi davetimize cevap bile verilmedi. Basından öğrendik ki; yine tam da bugün ve tam da bu saatte Sayın Bakan ve Bakanlık, bizden ilham alarak, bir açılış yapmaya karar vermiş. Üstelik bugün tam bu saatte Sayın Cumhurbaşkanı'nın katılımıyla beraber İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin açılışını yapıyorlar. Bu arada belirteyim ki, beni yine her zaman olduğu gibi davet etmeyi unutmuşlar” dedi.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da “Bir ülkeye değil kadim İstanbul kentine biz ihanet ettik diyen kişiler o hançeri çıkarmaya çalışan belediye başkanını yanlarında görmek istemezler” diye konuştu. Depreme dayanıklı hale getirilen tarihi yapı yarın geçici bir sergiyle ziyaretçilere kapılarını açacak.

'MAALESEF TARİHİ ESERLERİ KORUYALIM DERKEN TAHRİP EDEN İŞLERE İMZA ATILDI'

Sarnıcın açılış törenin konuşan Ekrem İmamoğlu, kentin sembol yapılarından Yerebatan Sarnıcı’nda özenli bir restorasyon süreci yürüttüklerini belirterek "İş başına gelir gelmez, belediyemiz bünyesinde, uzmanlardan oluşan özel bir ekip oluşturduk: İBB Miras ekibi. Maalesef bizden önceki dönemlerde hem İBB hem de diğer kamu kurumları tarihi eserleri koruyalım derken, ne yazık ki tahrip eden işlere imza atıldı” dedi.

İBB Miras’ın çalışmalarının diğer şehirlere ve ilçelere de ilham kaynağı olduğunu söyleyen İmamoğlu, Yerebatan Sarnıcı’nda yapılan çalışmaları özetledi.

‘1500 YILLIK TARİHİ DOKUNUN ÜZERİNDEKİ 1500 TON HARÇ TEMİZLENDİ’

“Sizlerle inanılmaz bir veriyi daha paylaşmak isterim” diyen İmamoğlu, şöyle devam etti:

“Müzemizin genelinden, 1500 ton tutan devasa miktarda çimento harç malzemesi temizledik ve dışarıya taşıdık. Evet 1500 yıllık tarihi dokunun üzerindeki 1500 ton harcı, büyük bir titizlikle, orijinal yapıya ve malzemeye zarar vermemek için, tabiri caizse bunu yaparken iğneyle kazıdık diyebilirim. Yine, bu tarihi yapının özüne uygun ışıklandırma yapılması çok önemliydi. Hem ortamın mistik atmosferini korumak hem de karakteristik özelliklerini daha da göz önü çıkarmak için ışık tasarımına ayrı bir özen gösterdik. Yerebatan Sarnıcı’nın üstünde kaçak yapılar vardı. Yukarıda zemin zannedilen, sarnıcın üstüne gelen bölüme yapılmış kaçak binaları yıkıp, kaldırdık. Sarnıcın üzerine gelen bina yükünü ve kaçak yapılaşmayı kaldırarak 1500 yıllık tarihi yapının risklerini kaldırdık, bu noktada devam eden kaçak yapıları kaldırmaya da devam ediyoruz."

'DAVETİMİZE CEVAP VERMEDİLER'

Yerebatan Sarnıcı Müzesi’nin kapılarını ‘ışık’ konulu özel bir sergiyle açacağını belirten İmamoğlu, özetle şöyle konuştu:

"Bugün burada yaptığımız açılışa, devletimizin bütün yöneticilerini, başta Kültür ve Turizm Bakanımız olmak üzere, İstanbul Valisi'ni bütün detayıyla beraber kamu kurum kuruluşlarının yöneticilerini davet etmiştik. Tabi ki tahmin edebileceğiniz gibi davetimize cevap bile verilmedi. Lakin buraya kadar her şey normal ama, basından öğrendik ki; yine tam da bugün ve tam da bu saatte Sayın Bakan ve Bakanlık, bizden ilham alarak, bir açılış yapmaya karar vermiş. Üstelik bugün tam bu saatte Sayın Cumhurbaşkanı'nın katılımıyla beraber İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin açılışını yapıyorlar. Bu arada belirteyim ki, beni yine her zaman olduğu gibi davet etmeyi unutmuşlar. Sadece bir kez, sitem ettim diye, beni AKM'nin açılışına, Atatürk Kültür Merkezi'nin açılışına davet etmişlerdi. Oraya da açıkçası zevkle katıldım."

'PARK ETMEYİN YAZISI YOLLADILAR'

Konuşmasında İstanbul Valiliği’nden gelen bir yazıyı gösteren İmamoğlu, "Mesela bizden neler istemişler? İBB Başkanlığı'na 21 Temmuz'da, yani 2-3 gün önce yazı yazarak, ‘Şuralara park etmeyin. Şuralarla ilgili çevre güvenliğini sağlayın’ gibi yazılarını da tabii üzüntüyle takip ediyoruz. Devletimizin, devletinin bir birimiyle yarıştığını herhalde dünyada ilk kez bize bu insanlar yaşatıyor" dedi.

"İBB, devletimizin bir birimi, bir kurumudur. Halbuki bu akşam bizim açılışımıza katılsalar, yine sizlerle bir arada bunu yaşasalar, bir başka gün de biz Arkeoloji Müzesi’ne gitsek -ki Arkeoloji Müzesi’nin gerçekten iyi bir restorasyon geçirdiğini biliyorum, emekleri geçenlere de teşekkür ediyorum. Bu anlamda bizi davet etmeseler de ben kendilerini yine gönülden tebrik ediyorum açıkçası" diyen İmamoğlu, "Ama dediğim gibi, umarım bu centilmence günlerin daha iyi yaşandığı bir ortamı hep birlikte var edeceğiz" ifadelerini kullandı.

Törene Millet İttifakı üyelerinin katıldığını belirten İmamoğlu, "Burada Millet İttifakı'nın da kıymetli üyeleri var. Çok yakın zamanda, ülkemizin özlediği o saygılı davranışın, ülkemizin her bir her biriminin bir arada iş üretme kabiliyetini geliştirdiği günlerde buluşacağız" diye konuştu.

'150 GÜNDE 150 PROJE'

Göreve başladıkları günden bu yana engelleme girişimlerine rağmen yüzlerce proje başlattıklarını söyleyen İmamoğlu “150 günde 150 Proje adını verdiğimiz kampanyamızın ilk adımını burada atıyoruz. İstanbul’un dört bir yanında açılışlar ve temel atmalar maratonu başlatıyoruz. Bugünden itibaren 5 ay boyunca, İstanbul’a değer katacak 150 eseri, 16 milyonun hizmetine sunuyoruz. Bugünden itibaren her hafta çok sayıda açılış ve temel atmayla İstanbul’u güçlendiriyoruz” dedi ve sözlerini şu şekilde sürdürdü:

"Söz verdiğimiz tüm hedefler doğrultusunda kararlı ve emin adımlarla ilerliyoruz. Ama sizlere şimdiden ipucu vermek isterim ki; öyle görünüyor ki, ‘150 Günde 150 Proje’ diye çıktığımız bu 5 aylık aksiyon planında, muhtemeldir ki, belki 200’e yakın projeye ulaşacağız, belki 200’ü aşacağız. Muhtemeldir diyorum çünkü, örneğin İstanbul'un en önemli projelerinden bir tanesi kendilerinin vitrine koydukları proje olan ‘Finans Şehir’in altından geçen metroyu, sıfır düzeyinde biz aldık, biz yapıyoruz. Ama son bölüm için bir kredi onayımız var, 8 aydır bekliyoruz. Yani bu kadar aslında garip bir süreç içerisindeyiz. Bu anlamda muhtemelen diyorum. Yoksa 200’e doğru koşmanın cesareti ve heyecanı bizde var. Biz, projesini bitirmediğimiz, bütçe onayını almadığımız ve hatta bütçesini bulmadığımız hiçbir projeye başlamıyoruz. Biz, başkalarının yaptığı gibi popülist işler peşinde değiliz. Örneğin; bizden önce yapıldığı gibi, projesi veya onayı olmayan 7 metro hattının ihalesini bir gecede dağıtmıyoruz."

'İSTANBUL'UN SIRTINDA BİR HANÇER VAR'

Ekrem İmamoğlu’nun ardından konuşan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise “Üç büyük imparatorluğa başkentlik yapmış bir kentin büyükşehir belediye başkanı olmak sıradan bir olay değil. Üstelik bu kent o kadar hor kullanıldı ki; ülkeyi yönetenler ve aynı zamanda bir dönem İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ni yönetenler kente ihanet ettiklerini açıkça çıkıp söylediler. İstanbul'un sırtında bir hançer var. Ve o hançeri çıkarmak için büyük bir fedakarlıkla, özveriyle çalışan Büyükşehir Belediye Başkanımız var. Dolayısıyla hepinizin huzurunda Belediye Başkanımıza yürekten teşekkür ederim. Böyle güzel bir eseri yeniden İstanbullulara ve dünyaya kazandırdığı için” dedi.

'ESERLERİ ÇANAK ÇÖMLEK DİYE TANIMLAYANLAR KENTİN DEĞERİNİ BİLMİYOR DEMEKTİR'

Kılıçdaroğlu özetle şöyle konuştu:

"Beni üzen, bu görkemli ve kadim kültüre sahip olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni yöneten kişinin bir kazı sonucu ortaya çıkan tarihi eserleri ‘çanak çömlek’ diye tanımlamış olması. Eğer siz tarihi, kadim kültürü çanak, çömlek diye tanımlıyorsanız kentin değerini bilmiyorsunuz demektir. 8 bin yıllık bir kentin ne olduğunu bilmiyorsunuz demektir. Kentin silüeti kadar kentin yeşilliği kadar tarihi dokunun korunması kadar o mirasın gelecek kuşaklara aktarılması da büyük bir önem taşıyor. Dolayısıyla bu eserlerin onarılması başlı başına özen göstermemiz gereken bir alandır. Bunu da yapıyor Büyükşehir Belediye Başkanımız, belli yerlere davet edilmediğini ifade etti. Kadim İstanbul kentine biz ihanet ettik diyen kişiler o hançeri çıkarmaya çalışan belediye başkanını yanlarında görmek istemezler. Siz hançeri çıkarıyorsunuz. Bir kadim kültürü yaşatmaya çalışıyorsunuz. İstanbul'u yaşatmak sadece İstanbullular için değil dünya için çok önemli ve çok değerlidir."

Törene CHP Yerel Yönetimlerden Sorumlu Başkan Yardımcısı Seyit Torun, CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu, İYİ Parti İstanbul İl Başkanı Buğra Kavuncu ve bazı davetliler katıldı.

NE OLMUŞTU?

İstanbul’un binlerce yıllık tarihinden bugüne ulaşan en önemli eserlerden Yerebatan Sarnıcı, İBB Miras ekiplerinin “arkeolojik restorasyon” ilkesiyle hayata geçirdiği restorasyon çalışmalarıyla deprem gibi doğal afetlere karşı güçlendirildi.

Tarihi yapının son restorasyon çalışmaları, 2016 yılında, 08.08.2012 tarihli ilgili Koruma Kurulu’nca onaylanmış projeler doğrultusunda başlamıştı. 2019 yılının sonuna kadar restorasyon kararları alınamaması nedeniyle restorasyon süreçleri de ilerletilememiş durumdaydı.

2020 yılında yüzde 20 gerçekleşme oranıyla restorasyon çalışmalarını devralan İBB Miras ekipleri, raspa çalışmaları sırasında mevcut gergi demirlerinin sütun içlerinde devam etmediğini ve yapının tehlikeyle karşı karşıya olduğunu tespit etti.

İBB Miras, onaylı proje doğrultusunda mevcut gergi demirlerini söküp paslanmaz çelik ve ince kesitli modern bir gergi sistemi oluşturdu. Geri alınabilir şekilde uygulanan güçlendirmeyle beklenen İstanbul depremine karşı yapı dayanıklı hale getirildi.

Restorasyon çalışmaları kapsamında Yerebatan Sarnıcı üzerinde 2 metre yüksekliğindeki mevcut betonarme yürüyüş yolu da kaldırılarak yerine çelik malzemeden oluşan daha hafif bir yürüyüş yolu platformu hazırlandı. 700 kamyon beton ve 1440 metreküp çimentolu harç sarnıçtan uzaklaştırıldı.