Reza Zarrab davasında dün ne oldu?
Kamuoyunda 'Reza Zarrab davası' olarak bilinen davada dün kafa karıştıran gelişmeler yaşandı. Zarrab'ın yargılanmayacağı açıklandı, adı da sanık listesinde değil, 'davada adı geçecek kişiler' listesinde yer aldı. Peki bu ne anlama geliyor, Zarrab itirafçı mı oldu?
DUVAR - Türkiye'nin gözü, İran'a yönelik Amerikan yaptırımlarının delinmesiyle ilgili 'Reza Zarrab davası' olarak bilinen ancak Zarrab'ın son anda sanık listesinden çıkarılmış göründüğü davada. Peki dünkü duruşmada ne oldu? Zarrab'ın adının listeden çıkarılması ne anlama geliyor? İran ve Türkiye vatandaşı olan iş adamı itirafçı mı oldu? 6 soruda...
1- DÜNKÜ OTURUMDA NE OLDU?
Mahkeme dün, jüri heyetinin belirlenmesi için toplandı. Yargıç Richard Berman, Zarrab'ın bu hafta mahkemeye çıkarılmayacağını söyledi. Berman jüri adaylarına usülen yaptığı konuşmada, "Jürisi olacağınız bu davada bir tek Mehmet Hakan Atilla yargılanacaktır” diyerek, davanın tek sanığının eski Halkbank Genel Müdür yardımcısı Mehmet Hakan Atilla olduğunu söylemiş oldu. Zarrab da mahkemeye gelmedi.
Bu sırada, davanın bugüne dek 'Amerikan hükümeti Reza Zarrab'a karşı' olarak geçen adının, 'Amerikan hükümeti Mehmet Hakan Atilla'ya karşı' diye değiştirilmesi dikkat çekti. Oturumda jüri heyetinin 12 asıl ve 6 yedek üyesi de seçildi.
2- ADI DAVADAN TAMAMEN Mİ ÇIKARILDI?
New York Times gazetesinin adliye muhabiri Benjamin Weiser'ın paylaşımına göre, jüri üyelerine davanın takibini kolaylaştırmak adına 10 sayfalık bir liste verildi. 'Davada adı geçecek veya olası tanıklar'dan oluşan bu isim listesinde, Zarrab'ın da adı yer alıyor.
Bu listede, eski içişleri bakanı Muammer Güler'in oğlu Barış Güler'in bir çalışanının da yer alması dikkat çekti.
3- ZARRAB TANIK YA DA İTİRAFÇI MI OLDU?
Davaya iki ay kala ortadan kaybolması, Zarrab'ın bildiklerini anlatma, elindeki belgeleri verme ve iddia makamı adına tanıklık yapmayı kabul ederek daha düşük bir ceza alma yoluna gittiği iddialarına yol açmıştı.
Zarrab'ın bu hafta mahkemeye çıkarılmayacağının açıklanması, yargıcın "Bu davada bir tek Mehmet Hakan Atilla yargılanacaktır" demesi ve Zarrab'ın isminin yukarıdaki listede yer alması, itirafçılık yapacağı iddialarını güçlendirmiş durumda.
Ancak uzmanlar tüm bunların yine de kesin bir kanaate yol açmaması gerektiği görüşünde. New York Barosu avukatlarından Arda Beşkardeş, “Şu an her şey muhtemel. Uzlaşma olma ihtimali yüksek, ama an itibarıyla kesin konuşmak yanlış olur. Açık ve net olan tek şey bugün jüri seçimi yapılan davaya Sarraf’ın sanık olarak katılmayacağı. Sarraf’ın isminin resmi davadan düşmüş olması" dedi. Amerika’nın Sesi’ne konuşan Beşkardeş, "Bu durum Sarraf’ın bu davada tanık olmayacağı veya Sarraf’ın davasının ayrı bir dava dosyasında devam etmeyeceği yada ceza almayacağı anlamına gelmez. Sarraf uzlaşmaya gitmiş olabilir. Bunun için bir ceza indiriminden faydalanabilir. Ancak uzlaşması onun beraat ettiği anlamına gelmez. Yeni bir dava dosyası da açılabilir" dedi.
4- BİR SONRAKİ DURUŞMA NE ZAMAN?
Artık sadece Mehmet Hakan Atilla'nın yargılandığı dava bugün yerel saatle 9.15'te (TSİ 17.15) Ancak Atilla'nın avukatları dünkü oturumda ek belgeleri incelemek için iki hafta erteleme istedi. Berman bu kararı kabul ederse dava yine ertelenebilir. Kabul etmezse, jürili duruşmalar hemen bugün başlayacak. Berman dün jüri üyelerine açıklamasında, duruşmaların 3 ila 4 hafta sürebileceğini belirtti.
5- SANIKLAR KİM?
Davanın düne kadar iki tutuklu sanığı vardı: Reza Zarrab ve Mehmet Hakan Atilla. Şu an Atilla tek tutuklu sanık.
Ancak iddianamede, aralarında eski ekonomi bakanı Zafer Çağlayan'ın da bulunduğu şu kişiler sanık olarak geçiyor: *
- Eski ekonomi bakanı Zafer Çağlayan,
- Halkbank'ın eski genel müdürü Süleyman Aslan,
- Şubat 2013'e kadar Halkbank genel müdür yardımcısı olan Levent Balkan,
- Zarrab'ın yardımcısı ve Türkiye vatandaşı olan Abdullah Happani,
- Zarrab'ın ağabeyi, Türkiye ve İran vatandaşı, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde bir dizi döviz şirketinin sahibi Muhammed Zarrab (Can Zarrab),
- Türkiye ve İran vatandaşı olan, Reza Zarrab'a ait Royal Holding veya bağlı şirketlerin çalışanı Camelia Jamshidy (Kameliya Cemşidi),
- İran ve BAE'de ikamet eden, Mellat Exchange'in üst düzey yöneticisi, Huseyin Necefzade.
* Bu bölümde BBC Türkçe kaynak olarak kullanılmıştır.
6- DAVADAKİ SUÇLAMALAR NE?
Davada, altı suçlama var:
- ABD ve özellikle ABD Hazine Bakanlığı'nı dolandırmak için kumpas kurma,
- Uluslararası Acil Ekonomik Güç Yasası'nı (International Emergency Economic Powers Act) delmek için kumpas kurma,
- Bankacılık sisteminde sahtekarlık yapma,
- Bankacılık sisteminde sahtekârlık yapmak için kumpas kurma,
- Kara para aklama,
- Kara para aklamak için kumpas kurma.
İddianamede, bu suçların Türkiye'de bir dizi üst düzey yetkiliye rüşvet verilerek işlendiği belirtiliyor.