MOSKOVA- Geçen hafta Rus medyası doğal olarak Büyükelçi Andrey Karlov’un öldürülmesini birinci plana çıkarırken Suriye konulu spekülasyonlar da geniş yer tuttu. Türk-Rus ekonomik ilişkilerinde de 'skandalvari' bir durum söz konusu.
Gazeta.ru’ya konuşan güvenlik uzmanlarına göre Rus Büyükelçisi’nin katilini öldürmeye gerek yoktu, adam canlı yakalanabilirdi. Ve suikast hem bir komplonun neticesi olabilir hem katil kendi başına hareket etmiş olabilirdi.
Uluslararası İlişkiler Üniversitesi (MGİMO) Şarkiyat Bölümü başkanı Andrey Volodin 'sık sık bu tür cinayetleri bir örgütün yaptığını sanıyoruz, halbuki tek kişilik terör çok daha tehlikeli olabilir' dedi.
Farklı düşünenler de var. Bilimler Akademisi Şarkiyat Enstitüsünden Boris Dolgov, aşırı İslamcı hem legal hem yasadışı siyasi parti ve örgütlerin Türkiye’de faaliyet gösterdiğine ve hepsinin, Rusya’nın desteklediği Esad rejimine karşı çıktıklarına dikkat çekti. Kendisine göre Büyükelçi'nin katili tek başına hareket etmemiş.
Gizli servise (FSB, eski KGB) bağlı “Alfa-antiterör” eski mensuplarından Yarbay Andrey Popov ise, Gördüğüm videoya göre katil canlı yakalanabilirdi, öldürülmesi polisin tutarsızlığı veya acemiliğinin sonucudur. Belki de Altıntaş’ın Emniyet’te suç ortakları var ve katil o şekilde susturulmuş, dedi.
Kommersant gazetesinin röportaj yaptığı uzmanlar, suikastın, Rusya’dan Suriye için intikam almak ve yeniden başlayan Rus-Türk yakınlaşmasına engel olmak üzere iki sebebinin olduğunu ifade etti. Gazeteye göre Andrey Karlov’un öldürülmesini “küresel cihat”ın bir parçası olarak da görmemiz gerekiyor.
Kommersant cinayetin, muhaliflerin dört yıl içinde yediği en ağır darbe olan Halep’in düşmesi Rusya ve Türkiye liderlerinin vardığı anlaşmanın sonucunda gerçekleştiğine dikkat çekti.
'RUS TURİSTLER TEHLİKEDE'
Argumentı i Faktı gazetesinin yayımladığı röportajlar, Türkiye’de tatil yapmayı planlayan Rus turistlerinin bundan sonra güvensizlik sorunu ile karşı karşıya gelebileceğini gösteriyor.
Uzun süredir Suriyeli teröristlerle “flört eden” Türkiye’nin, “bu politikanın meyvesini yediğini” dile getiren Parlamento Alt Kanadı Dış İlişkiler Komitesi Başkan Yardımcısı Vladimir Djabarov, Ankara suikastının “kısmen Türk Emniyet teşkilatının yetersizliği“ yüzünden meydana geldiğini sanıyor.
Öte yandan Rusya Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Asya ve Orta Doğu Merkezi müdürü Anna Glazova, yorum yapmakta aceleye gerek yok, diye konuştu. Kendisine göre suikast, büyük ihtimalle Suriye’de savaşan ve Türkiye’de de “bol miktarda” bulunan cihatçıların işi. Uzman, Sanırım Türkiye’de tatil yapmak ve oraya turist olarak gelmek için şimdi uygun zaman değil. Orada bulunan Rusya vatandaşları büyük tehlikededir, dedi.
'CİNAYET TERS SONUÇ VERDİ'
Rusya hükümetine bağlı Rossiyskaya gazeta’da çıkan yazısında Bilimler Akademisi Şarkiyat Enstitüsü Bilim Müdürü Vitaliy Naumkin Rusya, Türkiye ve İran’ın yakınlaşmasını ele aldı. Kendisine göre artık adları geçen ülkeler Suriye’de barış sürecine şekil verici.
Moskova, Ankara ve Tahran arasında çözülmemiş sorunlar kalmasına rağmen üç ülkenin Suriye problemlerine bakış açıları gittikçe yumuşayarak birbirine daha yakın olmaya başlamış. Herhangi bir ittifaktan hâlâ söz edilemez ama aralarındaki koordinasyon gittikçe sağlamlaşmakta.
Uzmana göre üç ülke de Suriye’nin toprak bütünlüğünden yana olup “ortak dil” konuşuyor. Mesela Rusya ABD ile Halep’ten tahliye konusunda anlaşamadı ama Türkiye ile beraber hareket ederek bu soruna çözüm getirmiştir.
Yazar, Rusya’nın Ankara büyükelçisinin öldürülmesine değinerek söz konusu cinayetle planlandığından ters neticeye gelindiğini, yani Rusya ve Türkiye’nin bundan sonra birbirine daha yakın olacağını dile getirdi.
MUHALEFET PUTİN'E TEPKİLİ
Eho Moskvı radyosu internet sitesinde çıkan yorumda ünlü muhalif politikacı Grigoriy Yavlinskiy, “Halep’in Rusya’ya bedeli ne olacak?” sorusuna cevap arıyor. Yavlinskiy, “Esad rejimini kurtarmaya çalışan ve eski Rus-Amerikan rekabetini canlandırmakla uğraşan Rusya yönetiminin ülkeyi geniş çaplı savaşa sürüklediğini” öne sürdü. Söz konusu savaşın katılımcı ülkelerde de istikrarsızlık doğurduğunu yazan politikacı, sonuç olarak Moskova’nın Esad’a muhalifleri ve de Rusya ve Türkiye vatandaşı Müslümanların çoğunu kapsayan “bütün Sünni dünyasını” karşısına aldığını iddia etti.
Politikacı, “uluslararası itibarını zedeleyerek ve ciddi ekonomik kayıplara katlanarak” Rusya, Halep’i Esad’a geri sunmuş. Ne var ki şimdi tekrar IŞİD’in eline düşen Palmira’nin birkaç ay öncesi alınması da büyük zafer ilan edilmişti, diye yazdı.
'IŞİD'E TAARRUZ BAHARDA'
RBC TV kanalının mikrofon uzattığı uzmanlara göre Esad için, muhaliflerden alınan Halep’i kontrol altına tutmak zor, taarruza devam etmek ise hemen hemen imkansız olacak.
Birkaç gün önce Rossiya 24 kamu kanalına konuşan Suriye Devlet Başkanı, Halep, ancak şehre herhangi bir tehlike olmayınca tamamen kurtulmuş sayılacak, bunun için İdlib’ten gelen silah teslimatını kesmemiz gerekiyor, dedi.
RBC yorumcuları, Şam ordusu nüfusu kalabalık ve toprakları verimli olan Suriye’nin batısında yoğunlaşırken ülkenin diğer bölgelerinin savunmasız kaldığını iddia etti. Yıllarca savaşmaktan “bitkin Suriye ordusu” bütün cephelerde ayni aktivite gösteremediği için Palmira’yı IŞİD’e teslim etmek zorunda kalmış.
Televizyona konuşan askeri uzman Vladimir Yevseev, Şam ordusu IŞİD’e karşı olasılı operasyonu ancak İdlib bölgesini muhaliflerden temizledikten sonra başlatabilir. Sanırım, IŞİD’e taarruz 2017 baharında, muhtemelen Amerikalıların katılımı ile başlayacak, dedi.
RUSYA'YI RAHATSIZ EDEN 'FETÖ' OPERASYONU
Moskovskiy Komsomolets gazetesinde yayımlanan Gennadiy Çerkasov imzalı yazıya göre, sahipleri Gazprom ve Gazprombank olan Akfel şirketinin kamulaştırılması Rusya’nın doğalgaz devi için sakınca yaratmış.
Yazar, kamulaştırmanın Amerika’da yaşayan Fethullah Gülen ile “bağlantılı olmak” bahanesiyle yapıldığını öne sürdü. Karşısına herhangi somut delil yokken şirket kurucularından Murat Baltacı tutuklanmış, kardeşi Fatih Baltacı Türkiye’den kaçmak zorunda kalmış.
Çerkasov, kendi kaynaklarına dayanarak Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı Enerji bakanı Berat Albayrak’ın şirketin Rus sahiplerini zarara sokan kamulaştırmasından haberdar olduğunun altını çizdi.