İktidarın 2015 yılından bu yana başta Kürt hareketi olmak üzere muhalefete yönelik baskısını artık tek tek vak’alar üzerinden anlatmak bir şey ifade etmiyor. Toplum tek tek vak’alara odaklansa da, odaklanmaya fırsat bulamadan yeni vak’alarla sarsılsa da, "büyük resim" görünmez kılınabiliyor.
Oysa atılan her bir adım, AKP-MHP’nin anlaşmaya vardığı 2015 tarihinden bu yana belirlenmiş yol haritasının birer devamı niteliğinde.
Öte yandan Kürt siyasetine yönelik basınç veya Kürt hareketinin tanımlamasıyla "siyasi soykırım" bir yandan da iktidar koalisyonunun çatlamasını engellemeye dönük bir rutin halini aldı. Atılan her yeni adım, yapılan her siyasi operasyon AKP ile MHP’yi birbirine daha fazla bağımlı kılarken, İslamcı-Türkçü koalisyonun ömrünü uzatıyor, HDP dışı muhalefeti de susturuyor. Böylece iktidarın kendisinin de baskı politikasına her geçen gün daha fazla bağımlı hale geldiği görülüyor.
İktidarın "acırsak acınası hale geliriz" sözüne içtenlikle inandığı ve hem kendisinin hem de tabanının tüm motivasyonunu bunun üzerine kurduğu da biliniyor.
Dolayısıyla "zulmün artsın ki, tez zeval bulasın" lafının epey bir süredir, en azından kısa ve ortada vadede hükümsüz olduğu anlaşılmış durumda. Bilakis, iktidarın keşfettiği şey, zulüm arttıkça zevalin ertelenebildiği yönünde.
Peki bu zulüm gündelik pratikte nasıl işlevselleştiriliyor? Tek tek olaylara odaklandıkça, “büyük resim” nasıl görünmez kılınabiliyor?
Geniş kamuoyunun odaklanamayacağı kadar hızlı, eş zamanlı ve birbirinden farklı baskı pratikleri devreye konarak toplumun tek tek skandallar, olaylar, hukuksuzluklar üzerinden tepki vermesinin önüne geçiliyor. Zamanın çarkı hızlandırılıyor ve kimsenin durup makul bir muhalefet odağı inşa etmesine ne zaman ne de imkân bırakılıyor.
Bu açıdan iktidarın freni patlamış kamyon gibi değil, gücünün, kabiliyetinin çok üstünde bir güç sarfiyatı yaparak yokuş tırmanmaya çalıştığını söylemek daha doğru olur. Peki bu terazi bu sıkleti çekebilir mi? Bu hızın, yokuşu tırmanan iktidar açısından hararete sebebiyet vermeyeceğinin garantisi yok. Ama iktidarın da bunu hesap edecek, bu dik yokuşta frene basacak hali yok. Frene basıldığı an, yokuştaki tırmanışa tekrar başlanacak bir motor güç yok ortada.
Öte yandan özellikle Kürt hareketine yönelik, sadece son bir aylık baskı pratiklerine bile bakıldığında, “büyük resmin” Türkiye’yi nasıl bir felaket iklimi içine konumlandırdığını daha iyi görebiliriz.
Sırf haziran ayı içindeki “faaliyetlerden”, basına yansıyan olayların bir kısmını derleyerek, olduğu gibi naklediyorum. Büyük resim tek tek olaylarla değil, “sıradan” bir ayın bilançosuna bütünüyle bakıldığında rahatlıkla görülebilir.
SON BİR AYIN UZUN TARİHİ
1 HAZİRAN
Diyarbakır İl Emniyet Müdürlüğü, bir polisin ölümüne neden olduğu iddiasıyla Bağlar Polis Karakolu ekipleri tarafından gözaltına alınan ve karakolda çıplak bir şekilde yüzüstü yatırılmış fotoğrafı ortaya çıkan M.E.C’ye ilişkin yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, M.E.C’nin kendi isteğiyle teslim olduğu ve dilinin altında sakladığı bir jiletle polise saldırdığı iddia edildi. Açıklamada, fotoğraflanan işkence ise, "ince arama" olarak nitelendirdi.
2 HAZİRAN:
1- Van Büyükşehir Belediyesi’nde taşeron statüsünden kadroya geçmek için üç kez mülakata giren 306 işçi “başarısız” sayılarak işe alınmadı. İş Mahkemesi’nin üç kez mülakatın tekrar edilmesine dair kararına rağmen girdikleri üç mülakatta da işçilerin tümü kayyım yönetimi tarafından “başarısız” sayılarak işe alınmadı. Bu süre içerisinde bir işçi ekonomik nedenlerden dolayı intihar etti, bir işçi evine gelen haciz memurlarını görünce kalp krizi geçirerek hayatı kaybetti ve bir başka işçi Bahçesaray'da yaşanan çığ felaketinde yaşamını yitirdi.
2- Rosa Kadın Derneği’ne yönelik soruşturma kapsamında gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılan 65 yaşındaki Havva Kıran’ın yüksek tansiyon ve kalp rahatsızlıkları gibi hastalıkları bulunuyor. Tek başına yaşayan Kıran, aynı zamanda her iki dizinden de ameliyatlı. Yaş itibariyle korona virüsü salgını nedeniyle yüksek risk gurubunda yer alan Kıran, bugüne kadar 5 defa gözaltına alındı ve hakkında 106 soruşturma açıldı.
3 HAZİRAN:
1- Diyarbakır’da bir polisi öldürmekten tutuklanan M.E.C’yi ararken gece yarısı bir evin kapısını kırarak içeri giren polislerin, çocuklarının gözleri önünde köpeklerle Yılmaz çiftine işkence yaptığı ortaya çıktı. Diyarbakır Valiliği, ev baskınında Yılmaz çiftine köpekle işkence edildiğine dair soruşturma başlatıldığını duyurarak, çiftten Şeyhmus Yılmaz'ın köpeği tekmelediğini ve bunun üzerine köpeğin "refleks" gösterdiğini iddia etti.
2- Selahattin Demirtaş'ın eşi Başak Demirtaş'a gönderdiği mektup sansürlendi. Başak Demirtaş, konuyu sosyal medya hesabı üzerinden kendisine gönderilen mektup fotoğraflarıyla duyurdu.
3- HDP Cizre ilçe binasının kapısını yakan hemşir M.B. isimli şahıs ifadesinde, "Ben cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı çok seviyorum ve birilerinin ulu orta kendisini eleştirmesine ve saldırmasına tahammül edemiyorum. 1 litre benzini polisten ağaç motoru için izin alarak aldım" dedi.
4 HAZİRAN
1- DTK Eşbaşkanı ve HDP Hakkari Milletvekili Leyla Güven, HDP Diyarbakır Milletvekili Musa Farisoğulları ve CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu’nun milletvekillikleri düşürüldü. Üç milletvekilinin ismi dakikalar içinde TBMM sitesinden kaldırılarak “milletvekilliği sona erenler” listesine eklendi ve vekiller aynı akşam gözaltına alındı, ardından tutuklandı.
2- CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, biri partili 2’si HDP’li üç ismin milletvekilliğinin düşürülmesine dair attığı tweette HDP’li isimleri görmezden geldi.
3- Hakkari Valiliği akşam saatlerinde yayınladığı bir genelge ile kent genelinde toplantı ve gösteri yürüyüşleri, stant açma, çadır kurma ve oturma eylemleri 15 gün süreyle yasaklandığını duyurdu.
4- Adıyaman'da sabah saatlerinde yapılan ev baskınlarında, HDP eski İl Eşbaşkanı Abuzer Küçükkelepçe, partinin önceki dönem yöneticisi Rıza Açıkpayam, Eğitim Sen yöneticisi Ayşegül Yücetaş ve Demokratik Alevi Derneği İl Başkanı Celal Demirci gözaltına alındı.
5- DTK Eşbaşkanı Leyla Güven’in tutuklanmasına tepki göstermek için Beşiktaş'a açıklama yapmak isteyen kadınlar polis müdahalesine maruz kalıp, gözaltına alındı.
6 HAZİRAN:
1- Mardin’in Derik ilçesine bağlı kırsal Çayköy (Şeba Jer) ve Çataltepe (Erbete) mahallelerinde 31 Mayıs günü gözaltına alınan 7 köylü, sabah saatlerinde İl Jandarma Karakolu’ndaki ifade işlemlerinin ardından Mardin Adliyesi’ne sevk edildi. Köylüler Bedrettin Özge, Halil Bergin, Aydın Özdurak, Mahmut Temel, İbrahim Temel ve M. Nezir Demli aynı örgüt üyesi oldukları iddiasıyla tutuklanarak cezaevine gönderildi.
2- Adana Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında bu sabah polis çok sayıda eve eş zamanlı baskın düzenledi. Evlerde yapılan aramaların ardından "korsan gösterilere katıldıkları" iddiasıyla 10 kişi gözaltına alındı.
7 HAZİRAN:
1- Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı bir soruşturma kapsamında, kentte ev baskınları düzenlendi. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Parti Meclisi (PM) Üyesi Eşref Mamedoğlu, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) PM Üyesi Ramazan Dengiz, Rosa Kadın Derneği Üyesi Suzan İşbilen, HDP eski yöneticisi Hasan Kale ve DİSK Genel-İş Diyarbakır 1 No’lu Şube Başkanı Hasan Hayri Eroğlu, yapılan ev baskınlarında gözaltına alındı.
2- Kayyım yönetimindeki Mardin Büyükşehir Belediyesi iştiraki MARSU, su tarifelerine üçüncü kez zam yaptı. Duyurusu bile yapılmayan son zam ile birlikte kayyımdan önce 2 TL olan suyun metreküp fiyatı 5.80 TL'ye yükseldi.
8 HAZİRAN:
1-Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca başlatılan bir soruşturma kapsamında haklarında tanık beyanları bulunduğu iddia edilen ve katıldıkları yürüyüş, oturma eylemi, kayyum protestosu, basın açıklamaları gerekçesiyle 8 kişi hakkında yakalama kararı çıkarıldı.
2-Bitlis’in Tatvan ilçesinde bulunan 14 köy ve bağlı mezralarda sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
3- Astronomik elektrik faturaları ödenemeyince Mardin'de yaklaşık 60 köy hem susuz hem de elektriksiz kaldı. Köylüler, “Hayvanların içtiği sudan içiyoruz” dedi.
4- AKP Sözcüsü Ömer Çelik, Leyla Güven ve Musa Farisoğulları’nın milletvekilliğinin düşürülmesinin ardından HDP’nin başlatacağı ‘Demokrasi Yürüyüşü’ne izin vermeyeceklerini açıkladı.
9 HAZİRAN:
1- Diyarbakır ve Bitlis’te birçok eve polislerce düzenlenen baskınlarda aralarında TUAY-DER Eş Başkanı Mehmet Emin Güzel ve HDP PM Üyesi Diyar Orak’ın da bulunduğu çok sayıda kişi gözaltına alındı. Mersin’de ise Akdeniz Sanat Atölyesi çalışanlarının da aralarında bulunduğu dört kişi gözaltına alındı.
2- Urfa’nın Halfeti ilçesinde, polisler tarafından bir eve yapılan baskında 16 yaşındaki F.C. gözaltına alındı. “Cumhurbaşkanına hakaret etmek” iddiasıyla gözaltına alınan F.C.’nin İl Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü öğrenildi.
3- Hakkında müebbet hapis cezası talebiyle iddianame hazırlanan ve bir süre tutuklu kaldıktan sonra tahliye edilen Kürt siyasetçi Mahmut Alınak’a elektronik kelepçe takılmasına karar verildiği duyuruldu.
10 HAZİRAN:
1- Diyarbakır’ın Çınar, Sur ve Yenişehir ilçesinde dün bazı adreslere polislerce baskın düzenledi. Baskında Çınar’ın Ortaşar (Elewendiyê) Mahallesi’nden İbrahim Temiz (63), Sur’un Çarıklı Mahallesi’nden Hüseyin Temiz ve Mehmet Temiz, Yenişehir ilçesinden ise Haşim Temiz gözaltına alındı.
2- Diyarbakır Merkez Sur ilçesi Gazi Caddesi’nde seyyar satıcılık yaparak geçimini sağlayan bir yurttaşın el arabasına kayyım yönetiminde olan Sur Belediyesi'ne bağlı zabıta ekipleri tarafından el konuldu.
3- Lice, Hazro, Silvan ve Kulp arasındaki bölgede dün başlayan askeri operasyon akşam saatlerinde sona erdi. Godernê (Taş Köprü), Şêlima (Meşe Bağları) ve Malê Çalê (Tek Evler) bölgesinde yaşanan çatışma öncesi 8 Haziran günü Silvan ilçesine bağlı Üçdirek (Hindês) Mahallesi’ndeki evlere baskın düzenlediği kaydedildi. Birçok eve baskın yapan askerlerin, mahalle sakinlerine ters kelepçe takıp “Bize teröristlerin yerini göstereceksiniz” diyerek kırsal mahallelerde gezdirerek darp ettiği öğrenildi.
4- Van, Diyarbakır, Hakkari, Muş ve Şırnak’ta mezarlara yönelik başlatılan saldırılara her gün bir yenisi ekleniyor. Mezarların tahrip edilmesi aileler, sivil toplum örgütleri ve siyasi partilerce tepkiyle karşılanırken, Lice’nin Yolçatı (Sîsê) Mahallesi’ndeki mezarlıktan sonra bu kez de Çavundur (Licok) Mahallesi’nde bazı mezarlar saldırıya uğradı.
5- Mardin'in Artuklu ilçesinde polisler tarafından bu sabah yapılan ev baskınında Halkların Demokratik Partisi (HDP) Parti Meclisi (PM) üyesi Emrullah Kalkan gözaltına alındı. Kalkan’ın gözaltına alındığı sırada darp edildiği ve hakarete maruz kaldığı öğrenildi.
6- Adıyaman’da 5 Haziran’da gözaltına alınan Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski İl Eşbaşkanı Abuzer Küçükkelepçe, partinin önceki dönem yöneticisi Rıza Açıkpayam, Eğitim Sen yöneticisi Ayşegül Yücetaş, Demokratik Alevi Derneği İl Başkanı Celal Demirci 5 günlük gözaltıdan sonra Adıyaman Adliyesi’ne çıkarıldı. Savcıya “DTK delegesi olmak” iddiası ile ifade veren 4 kişi, çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklanarak Adıyaman E Tipi Cezaevi’ne gönderildi.
11 HAZİRAN:
1- Aydınlık gazetesi üzerinden TBMM E. Başkanvekili ve Türk Parlamenter Birliği Onursal Başkanı Hasan Korkmazcan'ın çağrısıyla HDP kapatılsın' çağrısı yapıldı.
2- Suruç’ta gözaltına alınan Mehmet ve Kıymet Tavas çifti tutuklandı. Çiftin 5 çocuğu ortada kaldı.
3- Diyarbakır’da TUAY-DER’e dönük başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alındıktan sonra tutuklananların sayısı 4’e yükseldi.
4- HDP Beşiri İlçe Örgütü TEM Şube ekiplerince basıldı. Beşiri İlçe Eşbaşkanı Hasan Şakar ve Şefika Çetin gözaltına alındı.
12 HAZİRAN:
1- Van’da 1.296 gündür süren gösteri ve toplantı yasağı devam ederken, Bölge İdare Mahkemesi, 3’üncü kez yasağı savunarak ‘ölçülülük ilkesine uygun’ kararı verdi.
2- Tutuklu Aileleri ile Yardımlaşma Derneği yöneticisi Şafii Hayme 6. kez tutuklandı. Diyarbakır D Tipi Cezaevi’ne konulan 70 yaşındaki Hayme’nin 2 oğlu da cezaevinde tutuklu bulunuyor.
3- Mersin'de 6 kişiyle birlikte 4 gündür gözaltında olan 1,5 aylık hamile Sohbet Aslan, 2 kez hastaneye kaldırıldı. Riskli bir hamilelik geçiren Aslan, nezarette nefes almakta zorlandığını söyledi.
13 HAZİRAN:
1- Van Valiliği, HDP'nin hazırlığını yaptığı demokrasi yürüyüşünü engellemek için kente giriş-çıkışları yasakladı.
2- Edirne ve Van’ın ardında Tekirdağ Valiliği de, HDP’nin 15 Haziran’da başlatacağı yürüyüş öncesinde kente girişlere sınırlandırma getirerek, eylem ve etkinleri yasakladı.
3- Tekirdağ, Edirne ve Van’ın ardından Kocaeli ve Hakkari Valiliği de HDP’nin ‘demokrasi yürüyüşü’nü engellemek amacıyla kentin giriş çıkışlarını kapattı.
14 HAZİRAN:
1- Giresun’da geri dönüşüm işinde çalışan Osman İnan, Selahattin Demirtaş’ın fotoğrafını paylaştığı için 50-60 kişilik bir grubun saldırısına uğradığını ve sonrasında 21 arkadaşıyla birlikte askerler tarafından memleketlerine gönderildiklerini belirtti.
2- Adana Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında sabah saatlerinde bir çok eve baskın düzenledi. Evlerde yapılan armaların ardından 10 kişi gözaltına alındı. Erzurum’un Karayazı ilçesine bağlı kırsal mahallelerde de birçok eve baskın düzenlendi. Baskınlarda, HDP İlçe Örgütü yöneticilerinin de aralarında bulunduğu 6 kişi gözaltına alındı.
3- Batman Belediyesi kayyımı, polislik sınavları hazırlıkları için ücretsiz eğitim başlattı.
4- Sosyal medyada, Vedat Yazıcı isimli bir kişi Başak Demirtaş’ı hedef alarak cinsiyetçi paylaşımda bulundu. Bunun üzerine “Başak Demirtaş Seninleyiz” etiketi açıldı. Tepkiler üzerine şahıs gözaltına alındı.
15 HAZİRAN:
1- Mardin Valiliği tarafından kent genelinde eylem ve etkinlikler 30 gün boyunca yasaklandı.
2- İstanbul Valiliği, şehirde 15 gün boyunca eylem yapılmasını yasakladı.
3- Didem Arslan Yılmaz isimli özel şirket çalışanı, Habertürk kanalında sunduğu “Türkiye’nin Nabzı” programında, “özel sektör oldukları için” HDP’lileri yayına almama “tercihinde” bulunduklarını söyledi.
16 HAZİRAN:
1- Diyarbakır’da 2017 yılındaki Newroz kutlaması sırasında kameraların gözü önünde Kemal Kurkut’u öldüren polis Y.Ş. hakkında “Bilinçli taksirle ölüme sebebiyet verme” suçundan 3 yıldan 9 yıla kadar hapis cezası istendi.
17 HAZİRAN:
1- Demokratik Toplum Kongresi (DTK) binasına “girip çıktığı”, toplantı ve kongrelerine katıldığı gerekçesiyle Katılımcı Demokrasi Partisi (KADEP) Genel Başkanı Lütfü Baksi (78) hakkında “Örgüt üyesi olmak” ve “Örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla 6 yıl 3 ay hapis cezası verildi.
2- İHD Genel Merkezi, kimliği belirsiz kişi ya da kişilerin ‘hırsızlık süsü’ vererek derneğin Eş Genel Başkanı Eren Keskin’in evine girdiklerini ve tehdit mesajı bıraktıklarını duyurdu.
3- Görevden alınan ve yerine kayyım atanarak tutuklanan Sur Belediyesi Eşbaşkanı Filiz Buluttekin, tahliye edildi.
4- HDP yürüyüşü için Mardin’den Diyarbakır’a gitmek için yola çıkan partililerin kentten çıkışına Covid-19 salgını gerekçe gösterilerek izin verilmedi.
18 HAZİRAN:
1- Lice’de sıklıkla “PKK’nin finans kaynağına operasyon” diyerek servis edilen uyuşturucu sevkıyatının askerlerce yapıldığı mahkeme tutanaklarına yansıdı. Biri karakol komutanı 4 tutuklu asker, karakol deposundaki uyuşturucunun ticaretini nasıl yaptıklarını verdikleri ifadelerle anlattı.
2- Van'ın Gürpınar ilçesine bağlı Bukeç (Aşkan) Mahallesi’nde 17 Haziran'da sabah saatlerinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 10 kişi, yurt dışı yasağı ve ayda bir kere imza atma şartıyla serbest bırakıldı.
3-HDP’nin , "Demokrasi yürüyüşü" kapsamında Beşiktaş'ta gerçekleştirdiği halk buluşma sonrası sloganlarla dağılan gençlere polis “müdahale” etti. Gözaltına alınan gençlerden biri polise “Basma basma nefes alamıyorum" dediği kameralara yansıdı.
4-Diyarbakır’da hakkında “Örgüte yardım etmek” iddiasıyla açılan soruşturma kapsamında ifadeye çağrılan Eylem Oyunlu, 10 günlük bebeği ve 2 yaşındaki kızıyla birlikte tutuklandı.
19 HAZİRAN:
1- Diyarbakır’da polisler tarafından bugün sabah saatlerinde bazı evlere baskın düzenlendi. Evlerde yapılan aramaların ardından Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Meclis üyesi Ceylan Aslan, Bismil Belediyesi Meclis Üyesi Emine Akın ve Özgür Kadın Hareketi (TJA) aktivisti Jiyan Taş gözaltına alındı.
2- Anayasa Mahkemesi (AYM), HDP’nin önceki Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğunun makul süreyi aşması dolayısıyla kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
3- Cansız bedeni zırhlı aracın arkasında sürüklenen Hacı Lokman Birlik’in fotoğrafını taşıdığı için yargılanan baba Hasan Birlik ve 9 kişi hakkında verilen beraat kararı bozuldu.
4- Malatya’da SOL Parti üyesi bir kişiye ‘terör örgütü propagandası’ndan dava açıldı. İddianamede, 1972 yılında öldürülen Mahir Çayan’ın, 2012 yılında kurulan YPG’ye üye olduğu savunuldu.
20 HAZİRAN:
1- 6 aydır tutuklu olan Gazeteci Aziz Oruç hakkındaki iddianame tamamlandı. Oruç'un "örgüt üyesi" olarak tanımlandığı iddianamede, kendisine yardımcı olup ölmekten kurtaran 5 kişiye ise "örgüte yardım etme” suçlaması yöneltildi.
21 HAZİRAN:
1- Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin eski kayyımı tarafından 3 ayrı göreve getirilen Zeyni T'nin YÖK’ün denklik vermemesi nedeniyle avukatlık yapamayan AKP Gençlik Kolları üyesi oğlu Sefa T’yi belediyenin Hukuk Müşavirliği Birimi'nde işe aldığı iddia edildi.
22 HAZİRAN:
1- Batman’da sabah saatlerinde yapılan ev baskınlarıyla aralarında yerine kayyım atanan İkiköprü Belediye Eşbaşkanı Hatice Taş’ında olduğu toplam 18 kişi gözaltına alındı.
2- Batman Belediyesi’ne kayyum atanan valinin, Türkçe-Kürtçe uyarı ikonlarından Kürtçe olanını sildirdiği öğrenildi.
3- Tutuklu Nusaybin Belediyesi HDP’li eski Eşbaşkanı Sara Kaya’nın yargılandığı davada mahkeme Kaya’ya 16 yıl hapis cezası verdi.
23 HAZİRAN:
1- Nusaybin’de fişleme, şantaj ve tutuklama tehdidi ile iş insanlarından zorla para koparan suç şebekesi içerisinde yer alan TEM Şube Amiri Ünal U, 'işkence ve yağma suçu’ndan 22 yıl hapis cezası verilip, tahliye edildi. Hapis cezası verilerek tahliye edilen TEM Şube Amiri Ünal U’nun ismi, tutuklu Nusaybin Belediyesi eski Eşbaşkanı Sara Kaya’nın yargılandığı davada sıklıkla geçiyor. Ünal U. ile aynı gün görülen dava duruşmasında Kaya’ya 16 yıl hapis cezası verildi, ancak tahliye edilmedi. 2017 yılından beri tutuklu olan Kaya ve avukatları, başından beri dava dosyasındaki delillerin Ünal U. tarafından oluşturulduğunu ve dosyanın “kumpas” olduğunu dile getirmelerine rağmen, bu yönde inceleme yapılması talepleri kabul edilmedi.
2- Erzurum İstinaf Mahkemesi, 2017 yılında Van Gevaş'ta mantar toplarken gözaltına alınıp işkence gören köylülerin şikayeti üzerine yargılanan polis O.Ş'nin “yeniden suç işlemeyeceği kanaatine varılarak” 3 bin TL para cezasının hükmünü geriye bıraktı.
3- Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir soruşturmada kapsamında Karakoçan ilçesine bağlı Sarıcan Belde Belediyesi Eşbaşkanları Bekir Polat ve Canan Tağtekin ile HDP yöneticisi Mehmet Sarı bu sabah ev baskınlarında gözaltına alındı.
4- Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin eski kayyımı Vali Mustafa Yaman’ın merkeze çekilmesinin ardından belediyedeki yeğeni Yunus Emre Akça görevden alındı.
5-Bingöl'deki ev baskınlarında gözaltına alınan 11 kişi, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
6- Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesi Şehitlik Mahallesi’nde 10 Şubat 2013’te gerçekleşen bir eyleme dönük polisin müdahalesi sırasında, 75 kod numaralı Shortland tipi zırhlı aracın çarpması sonucu yaşamını yitiren Şahin Öner’in ölümüyle ilgili açılan dava kapsamında 7 yıl sonra olay yerinde keşif yapıldı.
24 HAZİRAN:
1- Elazığ’ın Karakoçan ilçesine bağlı Sarıcan Belde Belediyesi Eşbaşkanları Bekir Polat ve Canan Tağtekin’in yerine kayyım atandı. Eşbaşkanlar ise dün evlerine yapılan baskınla gözaltına alınmıştı.
2- "KCK Cizre" davasında yargılanan ve aralarında yerine kayyım atanan Cizre Belediye Eşbaşkanı Mehmet Zırığ ile çok sayıda siyasetçinin de bulunduğu 64 kişi hakkında "örgüt üyesi olmak" iddiasıyla 6 yıldan 10'ar yıla kadar hapis cezası verildi.
3- Şırnak Cizre ilçesinde Nusaybin Caddesi üzerinde maske nedeniyle polisle yurttaşlar arasında yaşanan tartışmada polisler 5 kişiyi darp ederek gözaltına aldı.
25 HAZİRAN:
1- Adana Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen soruşturma kapsamında kentte son iki haftada yapılan operasyonda 17 kişi, çocukluk yaşlarında katıldıkları eylem ve etkinlikler gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltına alınanlardan 12’si tutuklanırken, 5’i de adli kontrol tedbiriyle serbest bırakıldı.
2- Van- Başkale'nin Kaşkol Mahallesi'nde Erhan Görür'ün ölümü ve Sami Yılmaz'ın ağır yaralandığı olaya ilişkin ifadesi alınan Piyade Üsteğmen Y.E, kendisinin ateş açtığını ve tek sorumlunun kendisi olduğunu söylemesine rağmen serbest bırakıldı.
3- Selahattin Demirtaş'ın eşi Başak Demirtaş hakkında Twitter'da cinsiyetçi saldırıda bulunduğu gerekçesiyle tutuklanan Vedat M. isimli saldırgan tutuklandıktan bir gün sonra tahliye edildi.
4- Gazeteci Ferda Yılmazoğlu ile HDP Kadın Meclisi üyesi Seyhan Çiçekli’nin yargılandığı davanın duruşmasında, kimlik tespitinin Kürtçe yapılması talebine savcılık "anlaşılmayan bir dil" diyerek reddedilmesini istedi. Mahkeme savcının talebini kabul etti.
26 HAZİRAN:
1-Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 9 Ekim 2018’de Demokratik Toplum Kongresi’ne (DTK) yapılan baskında elde edilen bilgi ve belgeler doğrultusunda açılan soruşturma kapsamında 64 kişi hakkında yakalama kararı çıkarıldı. Diyarbakır merkezli başlatılan soruşturma kapsamında İzmir, İstanbul, Adana, Şırnak, Batman ve Van’da yapılan ev baskınlarında, aralarında yerlerine kayyım atanan Batman Belediyesi Eşbaşkanı Mehmet Demir ve Silvan Belediyesi Eşbaşkanı Naşide Toprak, DTK, HDP, Rosa Kadın Derneği, DBP, sivil toplum örgütü yöneticileri ve avukatların da bulunduğu 42 kişi gözaltına alındı. Soruşturmada, DTK’nin Kayapınar ilçesindeki binasına da baskın yapılarak arama gerçekleştirildi. Aramaların ardından DTK’nin kapısı mühürlendi.
2- Agit İpek’in cenazesinin kargoyla gönderilmesine ilişkin başlatılan soruşturma Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘yönetmeliğe uygun’ bulunarak takipsizlikle sonuçlandı
3- HDP PM üyesi Ercan Oğuz Mardin’de gözaltına alındı.
27 HAZİRAN:
1- Kürt siyasetçi Rojbin Çetin daha önce yargılandığı bir dosyadan Diyarbakır’daki evine dün akşam saatlerinde yapılan polis baskınıyla gözaltına alındı. Çetin’in bu sırada polis köpeğinin saldırısına uğradığı açıklandı. Çetin’in işkenceye uğradığını belgeleyen avukatı ise ifadeye çağrıldı.
28 HAZİRAN:
1- HDP, CHP ve İYİ Partili 13 milletvekili hakkında 16 dokunulmazlık fezlekesi Meclis’e gönderildi.
2- Dersim’in Ovacık ilçesinde yıllardır bölgedeki köylüler tarafından kullanılan meralar özel şirketlere kiralandı.
3- Diyarbakır Valiliği, TJA aktivisti Sevil Rojbin Çetin’e uygulanan köpekli işkenceyi, iki gün sonra yaptığı açıklamayla “Kademeli olarak zor kullanma” diyerek savundu.
29 HAZİRAN:
1- DTK soruşturması kapsamında gözaltına alınan 45 kişiden Barış Annesi Makbule Özbek’le birlikte “Örgüt üyesi olmak” iddiasıyla 23 kişi tutuklanırken, 22 kişi ise adli kontrol tedbiriyle serbest bırakıldı.
2- Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Kayacık (Hêzan) köyünde, 28 Haziran 2013’te yapılan karakol-kalekol protestosunda askerlerin açtığı ateş sonucunda yaşamını yitiren Medeni Yıldırım, ölümünün 7'nci yıldönümünde mezarı başında anıldı. Anma için mezarlığa gelen Yıldırım'ın ailesi ve beraberindekiler mezarlığın tahrip olmuş hali ile karşılaştı.
30 HAZİRAN:
1- 17 Şubat’ta “Devletin Birliğini ve Ülke Bütünlüğünü Bozmak” gerekçesiyle tutuklanan Kürt siyasetçi ve yazar Mahmut Alınak’a kelepçe takmaya çalışan polisleri görüntüleyen oğlu Av. Bişar Alınak’a soruşturma açıldı.
2- HDP Diyarbakır Milletvekili İmam Taşçıer ile HDP Bingöl Milletvekili Erdal Aydemir hakkında hazırlanan dokunulmazlık fezlekesi Meclis'e gönderildi.
3- Maraş’ın Pazarcık ilçesinde sabah saatlerin polisler tarafından yapılan ev baskınlarında HDP İlçe Eşbaşkanı Naci Kızıler, önceki dönem Eşbaşkanı Murat Güvenç, parti yöneticileri İbrahim Ganidağlı, Mesut Gözlügöl ve ismi öğrenilemeyen bir kişi gözaltına alındı.
4- İstanbul Esenyurt’ta sabah saatlerinde yapılan ev baskınlarında İstanbul Gençlik Meclis Üyesi 9 kişi gözaltına alındı.
Yukarıdaki bilanço, sadece Kürt meselesi bağlamında basına yansıyanlardan yapılan küçük bir derleme. Geniş bilançoya bakıldığında elbette vaziyet daha iyi anlaşılır. Ama sanırım bu tablo bile fazla söze, başka bir yakın tarih kronolojisine gerek bıraktırmıyor.