Sağlıkta kriz kapıda: Hastanelerin medikal borcu 17 milyar liraya ulaştı

Ayhan Çimendağ

DENİZLİ - Tıbbi cihaz üreticisi ve tedarikçisi firmalar, Sağlık Bakanlığı’nın kendilerine olan borcunun yaklaşık 17 milyar TL’ye dayandığını ve sağlık sektörünün tükenme noktasına geldiğini ifade etti. Tüm Tıbbi Cihaz Üretici ve Tedarikçi Dernekleri Federasyonu (TÜMDEF) Başkan Yardımcısı Erkin Delikanlı sektörün tükenme noktasına geldiğini belirterek: “Kamudan bu kadar alacağı olan başka bir sektör var mı? Bu kadar süre alacağı için yalvaran başka bir sektör var mı? Ne hikmetse medikal sektörünü ödeme süreçlerinde görmezden gelmeyi tercih ediyorlar” diye konuştu.

'BÜYÜK KRİZ KAPIDA'

Ankara Ticaret Odası, Eskişehir Ticaret Odası, Denizli Ticaret Odası ve birçok sivil toplum kuruluşu konunun acil çözümü için harekete geçti. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, AK Parti Eskişehir Milletvekilleri ve İl Başkanı'na mektup yazan Eskişehir Ticaret Odası Başkanı Metin Güler en geç 200 gün içinde ödenmesi gereken borcun 400 günü aştığını hatırlatarak uzun süredir ödemelerde yaşanan problemlerin sadece Eskişehir’den 150’yi aşkın firmayı ve stratejik konumdaki sektörü faaliyet sürdüremez hale getirdiğini vurguladı.

CHP Ankara Milletvekili Murat Emir ise sosyal medya hesabından Türkiye Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'ya yönelttiği soruda şu ifadelere yer verdi: “İktidar, her gün bir müjde veriyor ama devletin kasası boşalmış durumda. İktidarı aylardır tıbbi cihaz konusunda uyarıyoruz. Defalarca sorduk, yanıtlamadınız. Hastaların ihtiyaçları karşılanamaz hale geldiğinde ne yapmayı planlıyorsunuz?” Uzmanlar ödemelerin kısa süre içerisinde yapılmaması durumda sağlık sektöründe çözüşe neden olacağını vurgulayarak yetkililere çağrıda bulundu.

'ENTÜBE OLMUŞ BİR ENDÜSTRİ ENTÜBE VATANDAŞA NASIL HİZMET VERECEK'

TOBB Medikal Meclis Başkan Yardımcısı ve Tüm Tıbbi Cihaz Üretici ve Tedarikçi Dernekleri Federasyonu (TÜMDEF) Başkan Yardımcısı Erkin Delikanlı yaşadıkları sorunu şu sözlerle aktardı; “Entübe olmuş bir endüstrinin entübe olmuş vatandaşa hizmet vermesi nasıl bekleniyor? Buradaki nakit kaynak sıkıntısının istihdama negatif bir yansıması olacak. 10 bine yakın firma var. 250 bine yakın istihdam söz konusu. Bir taraftan istihdamı güçlendirelim derken bu şekilde istihdamı zarara uğratıyoruz. Kredi yükünü ödeyemiyor insanlar. İcra takipleri var. Pandemiden dolayı sadece yoğun bakım hastalarını konuşuyoruz. Normal hayata döndüğümüzde, poliklinikler açılınca insanların rafına eksik malzemesini koyması gerekiyor. İthalatçının nakit akışına ihtiyacı var. Kademeli olarak temin problemi yaşanacak. Endüstrinin yola devam edebilmesi için bu nakit akışının bir an evvel düzelmesi gerekiyor. Yerli endüstriyi nefessiz bırakırsanız global firmaların ekmeğine yağ sürmüş olursunuz. Global firmalara hazır pazarınızı sunmuş olursunuz bir taraftan böyle de bir sıkıntı var. Hem yerli ve milli olduğunu iddia edip, hem de yerli firmaların kamu alacaklarını ödememek samimi bir yaklaşım değildir”

“SAĞLIK BAKANLIĞI KAPI DUVAR!”

Sağlık Bakanının konuya kayıtsız kaldığını belirten Delikanlı “Sayın Bakan geçtiğimiz yıl tam bu zamanlarda ilaçta ve tıbbi cihazda her türlü yerelleşmeye destek olacaklarını söyledi ama o açıklamayı yaptığı günden bugüne kadar kamudan tek kuruş tahsilat söz konusu değil. Aksine vadeler 3 aydan 4 aya, 4 aydan 6 aya, 10 aydan 16 aya kadar geldi. Hiçbir açıklaması yok! Sağlık Bakanlığı bu anlamda kapı duvar. Kendisine twitterdan soruyoruz oradan da yanıt alamıyoruz” dedi.

“ALACAĞI İÇİN YALVARAN BAŞKA SEKTÖR VAR MI”

Delikanlı, yaklaşık 1 milyon kalem ürünün olduğu sektöre dair özetle şunları söyledi: “Tıbbi cihaz o kadar geniş bir kavram ki; yara bandından solunum cihazına 1 milyon kalem ürün var. Kalbiniz teklediğinde yerine ikame edeceğiniz kalp piliniz, ayağınız kırıldığında yeri gelecek plağınız yeri gelecek koltuk değneğiniz, göğsünüz ağrıdığında ‘acaba kalp krizi mi geçiriyorum’ dediğiniz EKG, yoğun bakımlardaki solunum cihazı, cihazın filtresi, hortumları serumu aklınıza gelebilecek her şey biziz. Sağlık çalışanlarının emeğinin arkasındaki o işleri yapmalarını sağlayan gizli kahramanlar diyebilirsiniz bizim endüstrimize. Kamudan bu kadar alacağı olan var mı? Bu kadar süre alacağı için yalvaran başka bir sektör var mı? Ne hikmetse bu sektörü görmezden gelmeyi tercih ediyoruz.”

“AKSİ TAKDİRDE HALK SAĞLIĞI SORUNUNA DÖNÜŞECEK”

EGEDER- Ege Tıbbi Cihaz Üretici ve Tedarikçileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Onur Akgün on gün içinde binlerce firmanın kapanacağı uyarısında bulundu: Kamu ihalelerine iştirak ederken idari şartnamelerde bize belirtilen süre 90 gün maksimum 150 gün olmak üzere bu süreçler dahilinde iştirak ediyoruz bu ihalelere. Bizim girdiğimiz ihalelerin üzerinden 1 buçuk yıl geçmesine rağmen ödeme yapılmamış. Kamu hastanelerde 15 ay, üniversite hastanelerinde vadeler 36 ayı geçmiş durumda. Dolayısıyla artık sektör kangren olmuş vaziyette. Bu saatten sonra 3 aylık bir ödeme de yetmez. Bu sadaka olur. Ödenmesi gereken rakam 2019 yılının tamamının ödenmesidir. Aksi takdirde 10 gün içinde binlerce firma kapanacak. 10 binlerce insan işsiz kalacak. Hastanelerde değil maske, en ufak bir enjektörü bulmakta zorluk çekecekler” dedi. Bu çöküşün sektörden kaynaklı olmayacağının altını çizen Akgün “Sektörün bunu yurt dışından temin edecek parası, stoğunu çoğaltacak finansmanı kalmamıştır. Bu sorunun acil çözülmesi gerek. Aksi takdirde halk sağlığı sorununa dönüşecek.”

“BU ARTIK HAKKIMIZI GASP ETMEKTEN ÖTEYE GİTMİŞTİR”

Bu kadar uzun vadeli kamudan alacağı olan başka hiçbir sektörün olmadığını belirten Akgün “Bu artık hakkımızı gasp etmekten öteye gitmiştir. Vatandaşını devlet mağdur ediyor. Bir taraftan istihdam diyeceksiniz, paketler açıklayacaksınız. Sektörümüz mücbir sebepler arasında sayılmadı destek alamadık. Sektörün adım atacak mecali kalmadı. Bir sektör düşünün 4 yıldır devleti sübvanse ediyor tedariğini sağlıyor ücretini alamıyor. Bizi sürüm sürüm sürünecek vaziyete getirdiler. Artık hiçbir firmamızın tedarik sağlayacak gücü kalmadı” ifadelerini kullandı.

Akgün net olmamakla birlikte Ege Bölgesi özelinde firmalara ödenmesi gerek tutarın 2 milyar TL civarında olduğu bilgisini paylaştı.

“18 MİLYON ALACAĞIM VAR 3 BİN TL KREDİ KARTI BORCUMU ÖDEYEMİYORUM”

Denizli’den medikal satış firması sahibi Murat Küççük ise kamudan 18 milyon alacağı olduğunu belirterek “Krediler ile ayakta duruyoruz. Devletten 18 milyon alacağım var 3 bin lira kredi kartı borcumu ödeyemez oldum. Ödemeleri alamıyoruz. Bir an önce alacaklarımızın ödenmesini istiyoruz” dedi.

Medikal dernekleri ödemelerin bu hafta içerisinde yapılmaması durumunda Sağlık Bakanlığı önünde geniş çaplı eylem yapmayı planlıyor.

HERKES İÇİN ÜCRETSİZ SAĞLIK HİZMETİ VERİLMELİ

Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Eş Genel Başkanı Gönül Erden ise yaşanan durumun sağlıkta özelleştirmenin doğal bir sonucu olduğunu belirtti ; "Sağlıkta birçok ameliyatta, verilen sağlık hizmetlerinin büyük bir bölümünde medikal ürünler kullanılıyor. Firmaların medikal destek sağlamayacak olması elbette ki sağlık hizmetini etkiler. Bu ve benzeri krizleri engellemenin yolu sağlığın tümü ile kamu eliyle ve ücretsiz sağlanmasıdır."

SES olarak sağlıkta özelleştirmeye karşı olduklarının altını çizen Erden "Biz sendika olarak sağlık hizmetinin kamu tarafından ücretsiz, herkese eşit ve ana dilinde sunulması gerektiğini savunuyoruz. Bunun mücadelesini veriyoruz. Gelinen nokta bir kez daha ne kadar haklı olduğumuzu gösterdi" diye konuştu.