Saharov Ödülü Uygur aktivist İlham Tohti'nin

DUVAR - Avrupa Parlamentosu'nun insan hakları ve ifade özgürlüğü için mücadele edenleri onurlandırdığı Saharov Ödülü Strasbourg'da düzenlenen törenle Uygur ekonomist ve insan hakları aktivisti İlham Tohti'ye gıyabında verildi. Çin'de hakkındaki ömür boyu hapis cezası nedeniyle cezaevinde bulunan İlham Tohti'nin 50 bin euro değerindeki ödülünü onun adına kızı Cevher Tohti aldı.

Çin'deki Müslüman Uygur azınlığın önde gelen temsilcilerinden olan İlham Tohti 2014 yılında yargılanmış ve "bölücülük" suçlamasıyla müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı. Babası adına ödülü alan Cevher Tohti, Avrupa Birliği’nin (AB) baskı altındaki Müslüman Uygur azınlığın hakları için Pekin'e baskıyı arttırmasını umut ettiğini söyledi.

Ödül töreni öncesinde Alman haber ajansı dpa’ya konuşan Cevher Tohti, Brüksel'in Çin şirketleri ile ülkede Uygurların tutulduğu kamplarda üretim yapan Batılı firmalara yaptırımı gözden geçirmesi gerektiğini belirtti. Doğrudan Çin'e yönelik yaptırımlara ise sıcak bakmadığını dile getirdi. Ödül töreninde Avrupa Parlamentosu'ndaki vekillere de seslenen İlham, "Uygur halkının size ihtiyacı var" dedi.

'BABAMIN HABERİ BİLE OLMAYABİLİR'

Cevher Tohti, babası İlham Tohti ile en son 2017 yılında görüşebildiklerini, bu nedenle hayatta olup olmadığını bile bilmediklerini ifade etti. ABD’de yaşayan Cevher Tohti, babasının Avrupa Parlamentosu İnsan Hakları Ödülü Saharov'a layık görüldüğünden haberdar bile olmadığını tahmin ettiğini dile getirdi.

Şincan bölgesinde Uygurlara uygulanan baskıya yönelik eleştirileriyle gündeme gelen Tohti, bölücülük suçlamasıyla 15 Ocak 2014'te Pekin yönetimi tarafından tutuklanmış, daha sonra ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştı. Çin hükümeti, Tohti'nin "Uygur Online" internet sitesi ve ders verdiği üniversitede "ayrılıkçı düşünceler yaydığını" öne sürüyor.

1988'den bu yana her yıl düzenli olarak verilen ödül, Sovyet fizikçi ve Nobel Barış Ödülü sahibi Andrey Saharov'un adını taşıyor. (DW Türkçe)