Tolga Birgücü

SAMSUN – İlaçtan kozmetik sektörüne kadar pek çok alanda kullanılan ve endemik bitki türlerinden biri olan kum zambakları iş makinesi tarafından ezildi.

Geçtiğimiz yıl Samsun Büyükşehir Belediyesi’ne ait kum temizleme makinesiyle biçilen kum zambakları bu yıl da kimliği belirsiz kişilerin kullandığı iş makinasıyla ezildi. Zambakların korunamaması tepkiye neden oldu.

Kum zambaklarının korunması gereken dünyanın nadir bitki türlerinden sayıldığını söyleyen Samsun Çevre Platformu (SAMÇEP) Sözcüsü Mehmet Özdağ, “Düşünebiliyor musunuz, dünyanın nadir bitki türlerinden biri Samsun'un sahillerini gelin duvağı gibi süslüyor. Ne var ki bunun kıymetini bilmeyen yerel yönetimler ya da görevlerini yapmayan, ihmal eden kamu görevlileri yüzünden üzücü olaylar yaşıyoruz. Kum zambaklarına zarar verenlerin mutlaka Çevre Koruma Kanunu kapsamında cezalandırılmalarını talep ediyoruz. Konunun takipçisi olacağız” dedi.

‘KUMSAL TEL ÖRGÜLERLE ÇEVRİLMELİ’

Açıklama yapan tarihçi sosyolog Emin Günaydın ise kum zambaklarının sağlık alanında kullanıldığını hatırlattı ve kent için tarihi bir değerinin olduğunu söyledi. Günaydın konuyla ilgili şunları söyledi: “Maalesef geçtiğimiz yıl yaşadığımız olayın bir benzeri ile yeniden karşı karşıyayız. Koruma altındaki bir türün, bu derece korumasız olması bizleri üzüyor. Onlar, bizim değerimiz ve sahip çıkmalıyız. Bölgemiz için kum zambaklarının ayrıca bir tarihi geçmişi de var.

Kum zambaklarının gelecek nesillere mutlaka aktarılması gerekiyor. Farklı kentlerde kum zambaklarının gelişimi ve korunması adına çok ciddi çalışmalar yürütülürken, festivaller yapılırken bizde yetiştikleri alan bile kontrol altına alınabilmiş değil. Bir iş makinesiyle kumsala giriliyor ve zambaklar talan ediliyor. Burada alınan önlemler yeterli değil.

Geçtiğimiz yıl konulan uyarı levhalarının caydırıcı olmadığını görüyoruz. Kumsalın İzmir’deki gibi tel örgülerle çevrilmesini talep ediyoruz. Yetkilileri bu konuda daha hassas olmaya davet ediyoruz.”

77 BİN TL CEZASI VAR

Nergisgiller familyasına ait, kıyı kumullarında yetişen soğanlı bir bitki türü olan kum zambakları, ağustos ve ekim ayları arasında çiçekleniyor. Nesli tükenme tehdidi altındaki kum zambaklarının ülke dışına çıkarılması ise suç. Ticari kazanç için sökenlere de çevre kanunu kapsamında 77 bin TL para cezası kesiliyor. Karadeniz kıyılarında en çok Samsun sahilleri ile Sinop’un Sarıkum ve Akliman koyunda görülüyor.

BARTIN VE İZMİR'DE KORUNUYOR

Tarihi bir bitki de olan kum zambakları için Bartın’da tanıtım festivali düzenleniyor. Ayrıca İzmir’in Selçuk ilçesi Pamucak sahilinde de yetişen kum zambakları için kumsala uyarı tabelaları dikildi ve koruma altına alındı.