Sayıştay'ın Bursa Büyükşehir Belediyesi raporu: Tek firmaya 27 ihale

Osman Çaklı

BURSA - Sayıştay Başkanlığı, 2021 yılına ait belediye ve belediyelere bağlı idarelerin denetim raporlarını yayınladı. Sayıştay denetçileri, AK Partili Bursa Büyükşehir Belediyesi’nde 2021 yılına ait 18 bulgu tespit etti.

Raporda, ihalelerden temsil ağırlama giderlerine, gazete alımından belediye şirketlerinde meclis üyelerinin yetkilendirilmesine kadar pek çok usulsüzlük kayda geçti.

‘İHALELER KANUNDA BELİRTİLEN ŞARTLARI TAŞIMIYOR’

Bursa Büyükşehir Belediyesi, 21-b ihale yöntemiyle iki farklı tarihte hayvan yemine 578 bin 530 TL para ödedi. 21-b ihale yöntemiyle hizmet ve mal alımı bununla sınırlı değil. Gençlik ve Spor Hizmetleri Dairesi Başkanlığı’na bağlı Spor İşleri Şube Müdürlüğü bünyesinde portatif havuz kiralanması ile kurulması, yüzme eğitimi verilmesi ve su oyunları sosyal aktivite çalışmaları hizmet alımlarını da aynı usul ile gerçekleştirdi. Bunun yanında Bursa Açıkhava Sanat Günleri Festivali Organizasyonu ve Huzurevi Şube Müdürlüğü binalarında kalan yaşlılara, yerinde yemek pişirme ile dağıtımı hizmetini de yine 21-b ihale yöntemiyle gerçekleştirdi. Hizmet ve mal alımına ilişkin 5 kalemde toplam 8 milyon 551 bin TL para ödedi.

Ancak Sayıştay denetçileri Kamu İhale Kanunu’nu hatırlatarak, kanunun yalnızca doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi durumlarda bu yönteme başvurulabileceğini belirtti. Sayıştay raporunda, söz konucu ihale kalemlerinin kanunda belirtilen şartları taşımadığı ifade edildi.

TEK FİRMAYA 27 FARKLI KALEMDE 2,5 MİLYON TL’LİK İHALE VERİLDİ

Bursa Büyükşehir Belediyesi’nde yine başka bir ihale usulü kapsamında birbirine çok yakın tarihlerde 27 farklı hizmet alım ihalesi yapıldı. İhaleler şubat ve ekim ayları aralığında gerçekleşirken aynı firmaya aynı gün iki ihale verildiği de rapora yansıdı. Sayıştay denetçileri, mevzuat hükümlerine uyulmadan parasal limitlerin altında kalmak amacıyla mal ve hizmet alımlarının kısımlara bölünerek aynı firmadan alım yapıldığını tespit etti. Ek olarak kanundaki eşit muamele ve güvenilirlik ilkelerine aykırı olduğunu raporladı. İhalelerin toplamında raporda adı geçirilmeyen firmaya 2 milyon 522 bin TL ödeme gerçekleştirildi.

‘BELEDİYENİN YAPTIĞI HARCAMALAR GENELGEYE AYKIRI’

30 Haziran 2021 tarihli Resmi Gazete’yle yürürlüğe giren tasarruf tedbirlerine Bursa Büyükşehir Belediyesi uyum sağlamamış. Belediye, 2021 yılında 26 tanesi günlük, üç tanesi haftalık, bir tanesi iki haftalık ve bir tanesi aylık olmak üzere toplam 31 farklı gazeteye abone olmuş. Belediye, Tasarruf Genelgesi’nden sonra düzenlenen birçok festival ve organizasyon için hizmet alımı yaptı. Bunlardan rapora yansıyan bazı örnekler şöyle: “59. Uluslararası Bursa Festivali, 25. Uluslararası Bursa Çocuk ve Gençlik Tiyatroları Festivali, 19. Uluslararası Bursa Karagöz Kukla ve Gölge Oyunları Festivali’nin sözleşme bedeli yaklaşık 4 milyon TL oldu. 11. Bursa Uluslararası Fotoğraf Festivali 1,8 milyon TL. Makedonya ve Kosova’da düzenlenen ‘Sünnet Şöleni’ organizasyonuna 240 bin TL, ‘Fotoğraf Maratonu’ organizasyonuna 111 bin TL, çocuk şenliğinin yanı sıra diğer etkinliklere 318 bin TL harcandı. Yine belediye, sosyal etkinliklerde kullanmak üzere 83 bin liralık altın alımı gerçekleştirdi. Sayıştay denetçileri, belediyenin yaptığı harcamaların genelgeye aykırı olduğunu ifade etti.

HEM DENETLEYEN HEM DENETLENEN

Denetçilerin, raporda kayıt altına aldığı başka bir usulsüzlük ise belediyenin doğrudan ve dolaylı ortağı olduğu yedi şirketin yönetim kurulunda, idareyi temsil etmek üzere toplam 18 belediye meclis üyesinin görevlendirilmesi oldu. Denetçiler, idareyi temsilen meclis üyelerinin görevlendirilmesini mevzuata aykırı buldu. Belediyenin 2021 yılı gelir-giderleri ile bunlara ilişkin hesap, kayıt ve işlemlerinin denetimi için oluşturulan denetim komisyonunda Bursa Park Bahçe Sosyal ve Kültürel Hizmetler Ticaret A.Ş (BURFAŞ) yönetim kurulu üyesi bir kişinin hem denetlenen hem de denetleyen tarafta yer aldığı ortaya çıktı. Sayıştay, bu durumun, denetimin objektifliğini ve tarafsızlığını zedelediğini anlattı.

21-B NEDİR?

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun pazarlık usulünü düzenleyen 21’inci maddesinin birinci fıkrasının ‘b’ bendi hükmüne göre, “Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması” halinde pazarlık usulü ile ihale yapılabilecek.