SEGBİS bilançosu: 8 yılda 2 milyona yakın görüşme
Adalet Bakanı Gül, teknolojik adımlara ilişkin bilgileri paylaştı. Yargıda yapay zekâya dönük çalışmaların yapılacağını belirten Gül, AYM ve AİHM kararlarına UYAP'tan erişim sağlanacağını söyledi.
ANKARA - Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, TBMM Dijital Mecralar Komisyonu’nda bakanlığın teknoloji alanında attığı adımlara ilişkin sunum yaptı.
Adalet hizmetlerinde dijital dönüşümün yargı reformu çalışmalarının önemli bir parçası olduğunu belirten Gül, 2012 yılından bu yana faaliyette olan ve duruşmalarda ‘yüz yüzelik ilkesini’ sağlamadığı gerekçesiyle eleştirilen Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi’ne ilişkin rakamları paylaştı. Buna göre SEGBİS üzerinden 2012’den 2020 yılı sonuna kadar 1 milyon 802 bin 675 video konferans görüşmesi yapılırken günlük ortalama SEGBİS görüşme sayısının ise ortalama 3 bin olduğu ifade edildi.
‘DURUŞMA KAYIT SİSTEMİ DEĞİŞTİRİLECEK’
“Adalet Hizmetlerinde Dijital Dönüşüm” başlığıyla bakanlığın teknolojik adımlarına ilişkin milletvekillerine sunum yapan Gül, ‘Yargı Reformu Stratejisi’ ve ‘İnsan Hakları Eylem Planı’ kapsamında çalışmalarını yürüttüklerini belirtti. Bilişim sistemindeki kullanıcı dostu uygulamaların arttırılacağını, ceza infaz kurumlarında teknolojik uygulamaların geliştirileceğini belirten Gül’ün sunumunda atılacak adımlara ilişkin başlıklar şu şekilde ifade edildi:
- Denetimli serbestlik hizmetlerindeki elektronik izleme kapasitesinin artırılacak ve yükümlülerin takibinde biyometrik imza gibi yeni yöntemler oluşturulacaktır.
- Duruşma kayıt sistemi değiştirilecek ve aşamalı olarak bilişim sistemi üzerinden doğrudan kayıt sistemine geçilecektir.- -
- Hâkim ve Cumhuriyet savcılarının bilişim suçları konusunda ihtisaslaşması sağlanacaktır.
- Yargıda yapay zekâ ve uzman sistemlere yönelik çalışmalar yapılacaktır.
- Danıştay’ın ilk derece mahkemesi sıfatıyla baktığı uyuşmazlıklarda UYAP üzerinden dava açılabilmesi ve işlem yapılabilmesi sağlanacaktır.
- Elektronik tebligat uygulaması yaygınlaştırılacaktır.
‘AYM VE AHİM KARARLARINA UYAP’TAN ERİŞİM SAĞLANACAK’
- Maddi durumu elverişli olmayan kişilerin, adli yardıma başvuru usulünün kolaylaştırılması amacıyla standart başvuru formları oluşturulacak, ayrıca e-Devlet üzerinden başvuru imkânı getirilecektir.
- AYM ve AİHM kararlarına UYAP üzerinden erişim imkânı sağlanacak ve bu kararların başvuruya konu kararı veren hâkim ve savcılara bildirilmesi sağlanacaktır
- Basın, yayın ve internet yoluyla işlenen suçlarda muhakeme şartı olan süreler hukuki öngörülebilirlik ve ifade özgürlüğünü güçlendirmek amacıyla yeniden ele alınacaktır.
-Çevrimiçi çocuk istismarı fiilleri ile daha etkili bir şekilde mücadele edilecek ve bu nedenle oluşan mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla gerekli tedbirler alınacaktır.
- Çocukların dijital riskler, siber zorbalık, internet bağımlılığı ile yazılı ve görsel medyanın zararlarından korunmasına yönelik çalışmalar artırılacaktır.
-İcra satışlarının tüm aşamaları elektronik ortamda gerçekleştirilecektir.
- Hükümlü ve tutukluların süreli ve süresiz yayınlara erişimlerinin kolaylaştırılması için ceza infaz kurumlarında kampüs kütüphaneleri kurulacak, eserlerin dijital ortamda seçilip talep edilmesi imkânı getirilecektir.
'2 MİLYAR TL TASARRUF SAĞLANMIŞTIR'
Bakan Gül sunumunda 2012 yılından bu yana özellikle ceza mahkemelerinde uygulanan Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi’ne (SEGBİS) ilişkin de bilgi verdi. Adliyeler ile bölge adliye mahkemelerinde 3 bin 31, ceza infaz kurumlarında 759 olmak üzere toplam 3 bin 790 adet SEGBİS sisteminin hizmet verdiğini belirten Gül, SEGBİS üzerinden 2012’den 2020 yılı sonuna kadar 1 milyon 802 bin 675 video konferans görüşmesi yapıldığını belirtti ve şunları kaydetti:
“SEGBİS sayesinde ceza infaz kurumlarından adliyelere sevkler azalmıştır. 2012 - 2020 döneminde yaklaşık 2 milyar TL tasarruf sağlanmıştır. SEGBİS ile günlük ortalama yaklaşık 3 bin görüşme yapılmaktadır.”
14 BİN 675 E-DURUŞMA YAPILDI
Pilot uygulaması 15 Eylül 2020’de başlayan ‘E-Duruşma’ sisteminin 17 Haziran 2021 tarihi itibariyle toplam 738 mahkemede uygulandığını belirten Gül, “Gaziosmanpaşa, Büyükçekmece, Beykoz, Silivri, Çatalca, Şile ve Adalar Adliyeleri tüm hukuk mahkemelerinde olmak üzere toplam 59 hukuk mahkemesinde de kurulumlar tamamlanmış olup e-duruşma sistemi bugün itibariyle bu adliyelerde de aktif hale getirilmiştir” dedi.
Bugüne dek toplam 14 bin 675 e-duruşma gerçekleştirildiğini ifade eden Gül sunumunda, “E-duruşma sisteminin yaygınlaştırma çalışmaları kapsamında, 2021 yılı içerisinde bin 800 duruşma salonu, 2 binden fazla mahkemede e-duruşma sisteminin kurulması planlanmaktadır” ifadelerini kullandı.
E-GÖRÜŞ SİSTEMİNE İLİŞKİN BİLGİ VERDİ
Yargı Reformu Strateji Belgesi’nde, ceza infaz kurumlarında teknolojik imkânların daha fazla kullanılmasının hedef olarak belirlendiğini söyleyen Bakan Gül, ‘Akıllı Teknolojilerin Ceza İnfaz Kurumlarına Entegrasyonu Projesi’ kapsamındaki ‘E-görüş’ uygulamasına ilişkin ise şunları kaydetti:
“Tutuklu-hükümlüler sesli ve görüntülü görüşme başta olmak üzere kantin sipariş yönetimi ile online ödeme, görüntülü sağlık hizmetleri, kütüphane kitap talebi, dilekçe ve başvuru işlemleri gibi pek çok işini sistem üzerinden yapabilecektir. Sistem, biyometrik veri tanımlama ile sayım yönetimi, bilgilendirme ve anons yönetimi gibi özellikleriyle kurum yönetiminin de işini kolaylaştıracaktır. Proje halihazırda Bakırköy Kadın Kapalı, Sincan Kadın Kapalı ve Sincan Çocuk ve Gençlik Ceza İnfaz Kurumlarında pilot olarak uygulanmaktadır.”
YARGIDA YAPAY ZEKÂ
Yargı Reformu Stratejisi’nde yapay zekâ kullanımının önemli bir hedef olarak belirlendiğini ifade eden Bakan Gül, bakanlık bünyesinde güncel yapay zekâ teknolojileri ve büyük veri uygulamaları üzerine ‘Büyük Veri ve Yapay Zekâ Uygulamaları Şubesi’ birimi kurulduğunu söyledi. Şubenin “karar destek, veri analizi ve insan kaynaklı hataları engelleme” başlıklarıyla üç ana hedef doğrultusunda faaliyet gösterdiğini belirten Gül atılan adımlara ilişkin şunları kaydetti:
“İcra Dairelerindeki Mevcut İş Yoğunluğunun Azaltılmasında Yapay Zeka algoritmaları ile yapılması için proje çalışmalarına başlanmıştır. E-Satış Portalı projesinde kullanılmak üzere hazırlanmış olan Yapay Zeka Sohbet Aracı ile vatandaşlarımız 7/24 sorularına yanıt bulabilmesi amaçlanmıştır. Böylelikle vatandaşlarımız sorularına cevap alarak sistemde ilerleyebilmektedir. Yapay zeka algoritmaları kullanarak, Sesin Yazıya Dönüştürülmesi ile duruşma sırasındaki diyalogların yazıya çevrilmesi hedeflenmektedir.”