Şener Üşümezsoy: Marmara'da büyük deprem senaryoları spekülasyon
Deprem uzmanı Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, Ege'deki 6.2'lik deprem için değerlendirmelerde bulundu. Üşümezsoy, "Marmara Denizi'ndeki büyük deprem senaryoları tamamen sayılara dayanmayan spekülatif bir modeldir” dedi.
DUVAR - Ege Denizi'nde önceki gün meydana gelen 6.2 şiddetindeki sarsıntının ardından deprem tekrar gündemdeki yerini almaya başladı. Deprem tartışmaları çoğu kez olduğu gibi yine İstanbul üzerinden yapılıyor. Konuyu deprem Uzmanı Prof. Dr. Şener Üşümezsoy'a sorduk.
Üşümezsoy, öncelikle "İstanbul'da söylendiği gibi büyük bir deprem riski var mı?" sorusuna cevap verilmesi gerektiğini vurgularken, 1999 depreminden sonra, "Marmara boydan boya kırılacak" gibi açıklama yapanların "büyük bir spekülatif söylem içerisinde olduklarını" savunurken şunları söyledi:
“Marmara Denizi'nde, özellikle de deniz tabanında yapılan çalışmalardan varılan sonuç Marmara Denizi'nde 1999 depreminde stres boşalmış. Yani 1999 depreminden hemen sonra 'Marmara boydan boya kırılacak' diyenler tamamen spekülatif söylem içerisindeydiler. Çünkü deniz tabanında yapılan çalışmalar da 1894'te Çınar çukurundaki 60 kilometrenin stresini boşaltmış olduğu görülüyor. Yani bunun yeniden stres olabilmesi için daha önümüzde en azından bir 100 yıl var.”
'YEGANE KIRILMAYAN FAY'
Marmara'nın Tekirdağ, Silivri, Saros bölgelerindeki duruma ilişkinse Üşümezsoy, “Marmara Denizi'in Tekirdağ ilçesinden Silivri çukuru ve Tekirdağ çukuruna 60 kilometre kesim için 1912'de stresini boşaltmış diyebiliriz” dedi. Üşümüzsoy, şöyle devam etti “Diğer taraftan ise Marmara Denizi'nin Batı tarafındaki Tekirdağ, Silivri ve Saros bölgesi de 1912'de yırtılmış ve böyle olunca da Marmara Denizi'nin tam ortası da bir tarafı Florya'dan başlayıp Silivri açıklarına giden orta sırt dediğimiz bir bölge var. Bu sırt bölgesi batıda Çınar çukuru, doğuda orta sırt arasındaki bir yükselti. Yegane kırılmayan fay bu sırttadır. Bu sırt 1766'dan beri kırılmamış. O halde 7'lik bir deprem oluşturur tarzında bir söylem var. Ama benim bu sırttaki fayı incelediğim zaman Çınar çukurundan gelip Çekmece'ye kadar uzanan kesimi bu fayın, yani 50 kilometrenin en doğudaki 20 kilometresi düşey bir fay. Bu düşey fay da ölü bir fay.”
'BÜYÜK DEPREM SENARYOLARI'
Marmara'nın Kumburgaz çukuru olarak bilinen ve Büyükçekmece'den başlayarak Silivri çukurunu kadar uzanan kesimi hakkında ise Üşümezsoy, "Buradaki faylar sürekli sürtünme halinde dedi:
“Buradaki fay sürekli enerji boşalttığı için burada 7'nin üzerinde bir deprem bekleyemeyiz. Deprem 6 buçuk ve 7 arasında olur. Yani 7'nin altında olur. Yapılan incelemeler sonucu ortaya çıkan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere 'Marmara'da tek parça fay kırılır, boydan boya büyük deprem olur' tezinin spekülatif olduğu, verilere dayanmadığı vurgulanarak benim baştan beri söylediğim noktaya gelindi. O halde Marmara Denizi'ndeki büyük deprem senaryoları tamamen sayılara dayanmayan spekülatif bir modeldir.”
'BURADAKİ DEPREMLER 6.2'LİK SEGMENTLERDE'
Önceki gün İzmir'in Karaburun açıklarında meydana gelen 6,2'lik depremi değerlendirirken daha önce yaşanan sarsıntılardan örnekler veren Üşümezsoy, son olarak şöyle konuştu:
“Midilli çukuru dediğimiz Foça, Karaburun ve Sakız arasında bir üçgen şeklinde çukurluk bulunuyor. Bu çukurluk düşey faylarla çökmeyle oluşuyor. Ve bu fayların oluşturduğu depremler tarihte 1170, 1709, 1739 gibi Foça, Midilli ve Sakız'da yıkıcı etkiler yaratmış. Bu depremlerin büyüklüklerine baktığımız da 6.7'lik depremler olmuştur. Yani 40 kilometre uzunluğunda yaklaşık 1 metreye kadar düşey akım yapan depremlerdir. Bu deprem ise 20 - 25 kilometre uzunlukta ve 20 - 25 santimlik düşey akım bir deprem. Dolayısıyla bu fayın devamında ana fay üzerinde olan artçılar, bu fayın tüm stresini boşaltmasını sağlıyor. Ama bunun kuzey batı kesiminde veyahut güneyde Foça, Karaburun, Sakız kesimlerinde de depremler olabilir. Bu bahsettiğimiz sektörün de enerjisini boşalttığı görülüyor. Yani buradaki depremler 6.2'lik segmentlerde oluşuyor.”