Sırbistan'da Çinli çelik fabrikasına tepki: 'Kanser oranı dört kat arttı'

DUVAR - Çin'in en büyük çelik üreticisi Hesteel'in Sırbistan'ın Semendire (Smederevo) kentinin Radinac kasabasında beş yıl önce satın aldığı çelik fabrikası kansere yol açmakla suçlanıyor. Kasabanın sürekli olarak kalın bir kırmızı toz bulutuyla kaplı olduğu belirtilirken, yerel halk arasındaki kanser oranlarının dört kat arttığı saptandı. Kasabalılar, fabrikanın hızla temiz üretime geçmesini veya tamamen kapanmasını talep ediyor.

'KIRMIZI TOZ AKCİĞERLERE YAPIŞIYOR'

Çevre örgütü Tvrdjava'nın yerel kamu sağlığı kurumundan elde ettiği verilere göre, yaklaşık 100 bin kişinin yaşadığı bölgede 2011 yılında 1738 kişiye kanser teşhisi konmuştu; 2019 yılında ise kanser hastası sayısı 6 bin 866'ya yükseldi. Çevreciler Çinli sanayi şirketlerini hava kirliliği standartlarını genel olarak dikkate almamakla suçlarken, Tvrdjava'nın yöneticisi Nikola Krstic eylül ayında köydeki kırmızı toz üzerinde yapılan analizde yüksek oranda ağır metal bulunduğunu söyledi. Krstic, "Kasabadaki havanın kalitesi, yılın 120 gününde Avrupa standartlarının çok altında. Kırmızı toz yağlı; akciğerlere yapışıyor ve nefes almayı zorlaştırıyor" dedi.

'ARABALARI SİRKEYLE TEMİZLİYORUZ'

70 yaşında gırtlak kanseri tedavisi gören Zoran isimli bir köylü de Reuters'la söyleşisinde, kırmızı toz için "Suyla geçmiyor. Sokağa çıkmıyoruz. Buna cesaret edemiyoruz" dedi. Zoran, köylülerin çamaşırlarını dışarıda kurutamadığını ve arabalarının üzerindeki tozu temizlemek için de sirke kullanmak zorunda kaldıklarını anlattı.

ŞİRKET KENDİNİ SAVUNDU

Dünyanın en büyük çelik üreticilerinden biri olan Hesteel ise beş yıl önce Sırbistan devletinden 46 milyon euroya satın aldıkları fabrikaya hem teknolojiyi geliştirmek hem de çevre kirliliğini azaltmak için 300 milyon euro yatırım yaptıklarını savunuyor. Fabrikanın çevre koruma bölümünün sorumlusu Ljubica Drake, kendisinin de yerel halktan olduğunu söyleyerek "Hepimiz Semendireliyiz. Kendimize ve çocuklarımıza zarar verecek şekilde, kirliliğe rağmen çalışır mıydık?" dedi. Drake, 2022'de tamamlanacak üç yeni üretim tesisinin kirliliği ciddi oranda azaltacağını savunarak, yüksek kanser oranlarının fabrikadan değil 1999'daki Kosova savaşı sırasındaki NATO bombardımanından kaynaklanıyor olabileceğini öne sürdü.

Çin, Avrupa Birliği'ne katılım müzakerelerini sürdüren Sırbistan'a son yıllarda milyarlarca euroluk yatırım yapmış durumda. Belgrad yönetimiyse, Çinli şirketleri kirlilik konusunda denetlemeye hazır olduğunu söylüyor. Sırp yetkililer nisan ayında Çinli Zijin Madencilik Grubu'nun ülkedeki tek bakır madenindeki faaliyetlerinin bir kısmını çevreye zarar verdiği gerekçesiyle durdurmuştu. Ancak maden şirketi sorunları kısa sürede çözüleceğini açıklayınca, yeniden açılma kararı alınmıştı. (DIŞ HABERLER)