Şirket aynı, hedef Artvin: 'Hod Vadisi İliç olmasın'

ARTVİN - Erzincan'ın İliç ilçesinde felakete sebep olan Anagold Madencilik’in ortakları Artmin Madencilik ismiyle Artvin'deki Hod Vadisi'nde 495 futbol sahası büyüklüğüne denk gelen alanda altın, gümüş, bakır kompleks madeni çıkaracak.

Yüzölçümünün yüzde 71'i ruhsatlı maden sahası ilan edilen Artvin'de, 2015 yılında büyük protesto ve direnişin yaşandığı Cerrattepe'nin ardından gözler Hod Vadisi'ne dikildi. 2015 yılında AMG Mineral ismiyle Yukarımaden ve Aşağımaden köylerini kapsayan bölgeye giren madencilik şirketi 'Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir' kararı ile 1,93 hektar alanda faaliyet göstermeye başladı. Köylülerin 'ÇED gerekli değildir' kararına açtığı itiraz davasını kazanan şirket, 2016 yılında ismini Artmin Madencilik olarak değiştirdi.

Artmin Madencilik şirketinin ortakları ise Erzincan İliç'te Anagold adıyla faaliyet gösteren çok uluslu maden şirketi SSR Madencilik , Çalık Holding'e ait Lidya Madencilik ve Kanadalı maden şirketi Sandstorm'a bağlı Horizon Copper olduğu öğrenildi.

KURUM'UN BAKANLIĞI DÖNEMİNDE ÇED RAPORU VERİLDİ

2015 yılından 2021 yılına kadar bölgede çok sayıda sondaj yapan şirket rezerv çalışmalarından olumlu sonuç aldı. Bunun üzerine maden sahası kapasite artırımına başvuran şirkete, Murat Kurum'un Çevre ve Şehircilik Bakanlığı döneminde 3 bin 511 hektarlık ruhsat alanı verildi.

Şirket ilk etapta bu ruhsat alanının 495 futbol sahası büyüklüğüne denk gelen 352 hektarlık alanında çalışma yapacak. Fiziki kullanım alanı olarak 113,801 hektarlık ÇED alanının ise 93,651 hektar alanının orman arazisi olduğu öğrenildi.

Şirketin 2021 yılında hazırladığı kapasite artırımı proje dosyasında yer alan bilgilere göre, maden sahasında yaklaşık 90 bin tona denk gelen 3 milyon 148 bin 700 onsluk altın rezervi ile 174 bin 885 ton bakır rezervi bulunuyor. Proje dosyasında ayrıca ulaşılabilir andezit rezervinin 10 milyon ton, kil rezervinin 2 milyon 566 ton olarak hesaplandığı yer alıyor.

'57 FUTBOL SAHASI BÜYÜKLÜĞÜNDEKİ ALANDA KİMYASALLI PASA DEPOLANACAK'

Dinamitle patlatma ve kazı çalışmalarının yapılacağı bölgede, kompleks madenin yeraltı işletmesi şekilde yapılacağı proje dosyasında yer alıyor. Cevher üretiminde çeşitli kimyasallarının kullanılacağı ve çıkan pasanın 57 futbol sahası büyüklüğünde alanda depolanacağı belirtiliyor.

SSR CEOSU ANTAL: İLİÇ'TEKİ İLKELER HOD'DA UYGULANACAK

Madende kullanılacak kimyasal hakkında bilgi verilmese de şirketin en büyük ortağı SSR Madencilik'in Başkanı ve CEO'su Rod Antal, projede felaketin yaşandığı İliç'teki yöntemin Hod'da da kullanılacağını söylüyor. Antal'ın Mining.com'da yer alan demecinde, "Ekip olarak Çöpler sülfür tesisi projesini zamanında ve bütçe dahilinde tamamlamamıza olanak sağlayan ilkeler ve disiplin, Hod Maden projesinin değerini maksimize etmemize yardımcı olmak için uygulanacaktır" ifadeleri yer alıyor.

Şirket ön hazırlık çalışmalarına başladığı maden için iş makinelerini bölgeye soktu. Mevsim sebebiyle kuru olan bazı derelerin üzerine hafriyat döküldü. Henüz toprak kazıma ve inşaat işlerinin sürdüğü sahada madenin faaliyete geçmesi 2027 yılını bulacak.

HOD VADİSİ TARIM VE ZEYTİNCİLİK ALANI

Artvin'in en verimli tarım topraklarının bulunduğu Hod Vadisi, bölgenin meşhur zeytininin de üretim sahası. Çoruh havzasında yer alan ve Çoruh'u besleyen derelerin yakınında yapılan maden sebebiyle hem su kaynaklarına hem de bölge tarımına büyük zarar verileceği ifade ediliyor. Yalnız Hod Vadisi'nde yaşayanlar değil Artvin halkı da Erzincan'da yaşanan maden felaketinin ardından projeden dolayı tedirginlik yaşıyor.

KARAHAN: TEHLİKE BANGIR BANGIR GELİYOR

Yeşil Artvin Derneği Başkanı Neşe Karahan, Hod Vadisi'nin Artvin için önemli bir bölge olduğunu ve maden sahasının bölgedeki yaşamı yok edeceğini söyledi. Karahan, "Maden alanının yakınında Deriner Barajı var. Bir heyelan, kayma olmasa da her türlü kimyasal, havayla suyla, yağmurlarla derelere ve baraja karışacak" dedi.

"Tehlike bangır bangır geliyor" diyen Karahan, köylülerin elinden kamulaştırma ile topraklarının alındığını söyledi. Karahan, "1.93 ile başlamışlardı sonra 3 bin 500 hektara çıktı. Bunun da devamı gelecek. Burada bir vahşetin başlangıcı var. Felaket yaşanmadan durdurmalıyız. Yaşanacak bir kaza hepimizi mahvedecek. Mücadelemize devam ederek şirketi durduracağız" sözlerini kullandı.

KALIN: İLİÇ'TE HANGİ HASSASİYETLERLE MADENCİLİK YAPTIKLARI BELLİDİR

Arvin'de yaşayan Türkiye Barolar Birliği Çevre Komisyonu Yürütme Kurulu Üyesi Bedrettin Kalın, madenin faaliyete başlaması durumunda İliç'teki felakete benzer bir durumun Hod'da yaşanmasının mıhtemel olduğunu söyledi. İliç ve Hod'da maden şirketlerinin aynı şirketler olduğunda dikkat çeken Kalın, "İliç'te madenciliği hangi hassasiyette yaptıkları bellidir. Hod'da da aynı hassasiyetlerle madencilik yapılacağı için aynı felaketlerin yaşanması bekleniyor" dedi.

Madene karşı hukuksal yönlerde geç kalındığını kaydeden Kalın, "İlk projedeki 1.93 hektarlık alana 'ÇED gerekli değildir' kararı alınmıştı. Köylüler buna iptal davası açmış fakat kaybetmişti. Daha sonra 2021 yılında 3 bin 511 hektara kapasite artırımına da 'ÇED gerekli değildir' kararı alınıyor. Fakat aynı avukat buna dava açmak da geç kalıyor. Böylece kapasite artırımı kesinleşiyor. Şimdi başka hukuksal yollar aranabilir" dedi.

Artvin'in sömürge madenciliğe teslim edilmek istendiğini söyleyen Kalın sözlerini şöyle sürdürdü: "Vadinin üzerinde mevsimden dolayı kuru olan bir dere yatağına pasa dolduruluyor. Şu anda alan düzeltme işlemleri yapılıyor. Maden işletilmeye başlanmadı. 57 futbol sahası büyüklüğünde pasa ve siyanür havuzu yapılacak. Buradaki maden de siyanürle işletilecek. Patlatmalar ve kazımalar yapılacak.

Artvin'in yüzde 71'i 525 adet ruhsatlı maden alanı. Sürekli bu ruhsat alanlarının ihaleleri yapılıyor, daha sonra işletmeye dönüşüyor. Seçim döneminde tepkilerden dolayı yavaşlama oluyor fakat seçimler atlatılırsa bir felaket dönemi başlayabilir."

KÜÇÜK: 'TÜRKİYE 2040'TA ÇÖL OLACAK' DEDİKLERİ PROJEYİ YAPIYORLAR

Türkiye'de sömürge madenciliğe karşı mücadele eden TMMOB Yönetim Kurulu eski üyesi ve Metalurji Yüksek Mühendisi Cemalettin Küçük, Artvin'i, Erzincan'ın yaşadığı felaketin beklediğini söyledi. "Artvin'i yok etme planı içerisindeler" diyen Küçük, iktidar maden şirketleri ortaklığında doğa ve insan hayatının hiçe sayıldığını söyledi.

Artvin'in neredeyse tamamın, Karadeniz bölgesinin de boydan boya maden sahası görüldüğünü belirten Küçük, "Bu alanlar zaten oluşumu gereği bakır, kurşun, çinko, altın, gümüş, demir gibi elementlere sahip. Fakat bu elementlerin zuhur olarak var olması onların maden olduğunu doğrulamaz. Bu yöntemle yapılan üretilecek madenlerin nasıl bir yıkım yaptığını herkes görüyor. Bu alanlar su kaynakları. 'Türkiye 2040'ta çöl olacak' dedikleri projeyi yapıyorlar" diye konuştu. 

Küçük sözlerini şöyle sürdürdü: "İliç'te Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki madenlerin kendileri için hayati önemde olduğunu söylemişti. Bu sözden Erzincan ne kadar yıkılsa da insanlar ne kadar toprak altında kalsa da bu işten vazgeçmeyecekleri anlaşılıyor. Türkiye'nin altını üstüne getirme planlarının başında da Artvin var. Doğanın, insanların, yaşamın zarar görmesi umurlarında değil."

(HABER MERKEZİ)