Şişli Belediye Başkanı Emrah Şahan: İstanbul'un Kuştepe'ye borcu var

DUVAR - İstanbul'da derin yoksulluğun tüm şiddetiyle hissedildiği onlarca semtten biri de Şişli'deki Kuştepe Mahallesi. Ağırlıkla Roman yurttaşların yaşadığı mahalle, İstanbul'un göbeğinde olmasına rağmen kentin birçok imkanından yoksun. İstanbul'un en önemli merkezlerinden Mecidiyeköy'e komşu olan ve lüks rezidansların dibinde yer alan mahallede konut, işsizlik, madde kullanımı ve altyapı sorunları kontrolden çıkmış durumda.

Şişli Belediyesi Meclis Üyesi Elmas Arus ve Kuştepe Muhtarı Eyüp Demirkıran mahallenin sorunlarını, Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan çözüm önerilerini Kuştepe sokaklarında anlattı.

'ROMANLAR YERİNDE DÖNÜŞÜM İSTİYOR'

Yaklaşık 17 bin kişilik Kuştepe mahallesi, derin yoksullukla dikkat çekiyor. Kuştepe’nin sorunlarına dair tespitleriniz neler?

Kuştepe mahallemiz, komşusu Mecidiyeköy'den farklı olarak kendine özgü bir sosyo-ekonomik yapıya ve kültüre sahip. Önemli bir Roman nüfusunu barındıran Kuştepe'de, yüksek işsizlik, yoksullukla birlikte eğitimde yaşanan dezavantajlar Roman topluluğunun en büyük sorunları arasında yer alıyor.

Kuştepe'nin en önemli iki sorununun Kentsel Dönüşüm İhtiyacı ve Düşük İstihdam Oranları olduğunu söyleyebilirim. Bu iki ana başlık, beraberinde birçok başka sorunu da getiriyor ve adeta bir sarmal oluşturuyor.

Kentsel dönüşüm, tüm İstanbul’da olduğu gibi Kuştepe’de de büyük bir ihtiyaç. Mahalledeki binalar oldukça eski ve metruk durumda. Mahalle sakinleri, özellikle Roman vatandaşlarımız, yerinde dönüşüm talep ediyorlar.

Mahalledeki temel eksiklikler, kentsel dönüşüm projeleriyle giderilebilecek sorunlar arasında yer alıyor. Kapsamlı bir kentsel dönüşümün gerçekleştirilmesi, Kuştepe'nin genel yaşam kalitesini önemli ölçüde artıracaktır. Ancak kentsel dönüşüm, sadece binaları değiştirmekle sınırlı değildir; aynı zamanda insanların kaderini de değiştirmek anlamına gelir. İnsanların daha fazla eğitime, sağlığa ve sosyal imkanlara ulaşması demektir. Kentin muhafızları olarak, mahalle sakinlerinin yaşam kalitesini yükseltmeyi hedefliyoruz.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Ekrem İmamoğlu’nun da belirttiği gibi, “Kent muhafızlığı; kentin değerlerini, tarihini ve kültürel dokusunu koruma sorumluluğudur.” Biz de bu görevi benimseyerek, rantı değil insan yaşamını esas alan “Yaşam odaklı kentsel dönüşüm” anlayışını hayata geçireceğiz.

Kuştepe’deki bir diğer ana sorunun işsizlik olduğunu belirtmiştim. İşsizlik, özellikle Roman nüfus arasında ciddi bir sorun. Bu durum ekonomik sıkıntıları daha da derinleştiriyor ve sosyal yardımlara olan ihtiyacı artırıyor. İşsizliğin ortadan kaldırılması mahalledeki ekonomik durumun iyileştirilmesi için hayati önem taşıyor.

Elimizdeki verilere göre, İBB’nin Sosyal ve Ekonomik Destek Programı’na (SEDEP) Kuştepe’den başvuran vatandaşlarımızın neredeyse yarısı, yardım almaya hak kazanıyor.

Ayrıca, mahalledeki kreş eksikliği de önemli bir sorun teşkil ediyor. İstihdam oranlarının zaten düşük olduğu bir mahallede, annelerin çocuklarını bırakacak kreş bulamamaları büyük bir sorun olarak ortaya çıkıyor.

Seçim kampanyamızda her mahalleye bir kreş açma hedefim olduğundan bahsetmiştim. Kreş açacağımız öncelikli ilk altı mahalle Kuştepe, Esentepe, Kaptanpaşa, Mahmut Şevket Paşa, Yayla ve 19 Mayıs Mahalleleri olacak.

KUŞTEPE NASIL DÖNÜŞECEK?

Siz bir şehir planlamacısınız. Kuştepe’ye yönelik nasıl bir planlama var masanızda? Kuştepe nasıl dönüşecek?

Kuştepe Kentsel Yenileme Alanı olarak belirlediğimiz 146 bin 600 metrekarelik alanda önemli değişiklikler yapmayı planlıyoruz.

Kentsel dönüşüm sürecinde öncelikle, mahalledeki mülkiyet ve imar problemlerini çözmeye yönelik adımlar atacağız. “Hak Sahipliği Tespiti” yapılarak mahalledeki mülkiyet durumları belirlenecek ve mevcut imar planları kentsel yenileme odaklı olarak yeniden düzenlenecek.

İmar planları, bölgenin ihtiyaçlarına ve gelecekteki gelişimine uygun olarak şekillendirilecek.

Mahallede bulunan eski ve bakımsız binalar güçlendirilecek, altyapı yenilenecek ve olası bir deprem riskine karşı güvenli hale getirilecek.

Güçlendirme projelerimizde, performans analizleri yaparak binaların statik ve mevzuat açısından güçlendirilmesini sağlayacağız. Bu analizler, binaların mevcut durumunu değerlendirerek gerekli güçlendirme çalışmalarının yapılmasına olanak tanıyacak.

Tüm bu süreçleri mahalle sakinleriyle paylaşacak, onların ihtiyaç ve taleplerine göre projelerimizi şekillendireceğiz. Mahalle sakinlerinin projelere aktif katılımı, dönüşüm sürecinin daha verimli ve etkili olmasını sağlayacak.

Kentsel Dönüşüm Danışma Ofisleri kurarak mahallelinin yasal mevzuat ve süreç takibi konularında destek almasını sağlayacağız.

Son olarak, dönüşüm sürecimiz rant odaklı değil, barınma hakkı ve kentsel yaşam kalitesini artırma temelli olacaktır. Amacımız, Kuştepe’yi sadece fiziksel olarak yenilemek değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik olarak da daha güçlü ve dayanıklı bir mahalle haline getirmektir.

'MAHALLEDEKİ HER BİR EVİN HUZURU...'

Kuştepe ve Mahmut Şevket Paşa gibi mahallelerde derin yoksulluk var. Buralarda nasıl hizmetleriniz olacak?

Derin yoksulluk, yalnızca gelir eksikliğinden değil, aynı zamanda eğitim, sağlık, iş ve sosyal hizmetlere erişim gibi temel ihtiyaçların karşılanamamasından kaynaklanır.

AKP'nin ekonomi politikaları, zengin ve yoksul arasındaki uçurumu derinleştirmiş, alt gelir grubundaki vatandaşların temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanmasına ve derin yoksulluğun kalıcı hale gelmesine neden olmuştur. İktidarın uyguladığı bu politikalar, vatandaşları daha da yoksullaştırarak toplumda büyük bir adaletsizliğe yol açmıştır.

Mahmut Şevket Paşa ve Kuştepe mahallelerinde okuryazar olmayan nüfus oranı oldukça yüksek. Bu durum, mahalle sakinlerinin eğitim ve iş imkanlarına erişimlerini sınırlamakta ve yoksulluğun nesiller boyu devam etmesine yol açmaktadır.

Derin yoksullukla mücadelede de kalıcı çözümler için eğitim seviyesinin yükseltilmesi, iş imkanlarının artırılması ve sosyal hizmetlerin yaygınlaştırılması gerekmektedir.

Mahmut Şevket Paşa ve Kuştepe mahallelerinde kapsamlı eğitim programları, istihdam destekleri ve sağlık hizmetleri sunarak, yoksulluğun köklü nedenlerine yönelik neşter vuracak hamleler yapacağız. Eğitim ilk önceliklerimizden... Mahalle sakinleri için ise ve üniversite sınavlarına hazırlık kursları açacağız. Ayrıca, atanamayan öğretmenlere istihdam sağlayarak eğitim kalitesini artıracağız.

Mahallelerimizde, yurttaşlarımızın kullanacağı çamaşırhaneler kuracağız. Bu çamaşırhaneler, ihtiyaç sahiplerine ücretsiz hizmet sunacak. Projemiz kapsamında, Kuştepe ve Mahmut Şevket Paşa mahallelerini öncelikli olarak ele alacağız. Halk sağlığından, mahalledeki her bir evin huzurundan zerre geri adım atmayacağız.

Kuştepe ve Mahmut Şevket Paşa mahallelerinde düğün, nişan, sünnet töreni ve taziye gibi organizasyonlar için uygun mekânlar oluşturacağız. Bu etkinlik salonları, yerel üreticiyi destekleyecek ikramlarla mahalle sakinlerine hizmet verecek. Böylelikle, mahalle sakinleri hem özel günlerini kutlayacak hem de ekonomilerini geliştirecek.

Kadınların sosyal hayata katılımını artırmak için Prof. Dr. Ayşe Afet İnan Yaşam Merkezi’nde kadınlara özel spor saatleri düzenleyeceğiz. Hamile yogası ve fizik tedavi amaçlı egzersiz programlarını hayata geçireceğiz.

Çocuklarımızın zihinsel ve bedensel gelişimini desteklemek için MEB’e bağlı pilot seçilen anaokulu, ilkokul ve ortaokullara günde bir öğün ücretsiz yemek ulaştıracağız. Bu programla hiçbir çocuğumuzun aç kalmayacağı ve okulu bırakmak zorunda olmayacağı bir hayat yaratacağız.

"Roman Kadınlar Üretimde Güçleniyor" projesi ile, Roman kadınlara yönelik kreş alanı bulunan kooperatif üretim alanları oluşturacak, Şişli Tezgâh ve semt pazarlarında satış imkânı sağlayacağız.

Roman kadınlar ve gençler için mesleki eğitim imkânı sunacağız. 5 yılda 500 kadının istihdama katılımını kolaylaştırmayı hedefliyoruz.

Yardımların geçici olduğunu biliyoruz, bu nedenle yoksulluğun köklü nedenlerine yönelik kalıcı çözümlere odaklanacağız. Söylediklerimiz teoride kalmayacak, her geçen gün ferahlayan bir Şişli'yle pratikte de karşılık bulacak.

'İKTİDAR ŞİŞLİ'Yİ YIKACAĞINI SANIYORSA YANILIYOR'

Deprem bir diğer gerçeğimiz. Deprem deyince haliyle ilk aklımıza gelen çözüm kentsel dönüşüm oluyor. Ama bu dönüşümde kolay değil ve maliyetli. Kentsel dönüşümün önündeki zorluklar neler?

Deprem, ülkemizin kaçınılmaz bir gerçeği ve özellikle 6 Şubat depremlerinin etkileri hala deprem bölgesinde devam ediyor. İstanbul gibi büyükşehirlerde bu riskle mücadele etmek için kentsel dönüşüm elzemdir. Ancak bu süreç sanıldığı kadar kolay değil ve belirttiğiniz gibi oldukça maliyetli.

Kentsel dönüşüm projelerinin maliyetleri İstanbul’da ve özellikle Şişli’de giderek yükseliyor. Maliyetler hem kamu bütçesini zorluyor hem de vatandaşları çaresiz bırakıyor. Bu nedenle, kentsel dönüşüm projelerinin finansmanında merkezi hükümet, yerel yönetimler ve özel sektörün iş birliği yapması gerekiyor.

AKP'nin uyguladığı rant odaklı politikalar, kentsel dönüşüm süreçlerini zorlaştıran başlıca etkenlerden biridir. Rant odaklı projeler, kentsel dönüşümü sosyal faydadan ziyade ekonomik kazanç üzerinden ele almaktadır. Örneğin, Şişli'de bir önceki dönemde sadece imar rantından elde edilen 5 milyar dolar, bu kaynakların ne kadar yanlış yönetildiğini göstermektedir. Bu miktar, bölgedeki yapı stokunun büyük bir kısmını yenilemek için yeterli olabilirdi, ancak rant odaklı yaklaşımlar nedeniyle bu kaynaklar etkin ve adil bir şekilde kullanılmamıştır.

Rezerv alan yasası ile ilgili sorunlar da kentsel dönüşümün önündeki bir diğer büyük engeldir. İstanbul'u 'yıkamayan' iktidar, rezerv alana sırtını yaslayarak Şişli'yi yıkacağını sanıyorsa yanılıyor.

Şişli gibi merkezi bölgelerde rezerv yapı alanları ilan edilerek yapılan planlamalar, yerel halkın ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak kalmıştır. Özellikle deprem riski yüksek olan bölgelerde, halkın yerinde dönüşüm talepleri dikkate alınmalıdır.

Tapu ve mülkiyet problemleri, kentsel dönüşüm projelerinin hayata geçirilmesini yavaşlatıyor. Ayrıca, vatandaşların yerinden edilme kaygıları, dönüşüm projelerine yönelik güvensizlik yaratıyor. Bu nedenle, kentsel dönüşüm projelerinin planlama ve uygulama süreçlerinde vatandaşların katılımını ve onayını sağlamak büyük önem taşımaktadır.

Biz Şişli Belediyesi olarak, yerinde kentsel dönüşüm ilkesiyle hareket ediyoruz. Amacımız, mevcut mahalle dokusunu koruyarak, vatandaşlarımızı yerlerinden etmeden, güvenli ve modern yaşam alanları oluşturmak.

Planlamamız doğrultusunda Alan Bazlı Dönüşüm Adımları kapsamında beş aksiyon alanı belirledik:

• Hak Sahipliliği ve Mülkiyet Durum Tespiti
  Alan Analizi ve Dönüşüme Uygunluk Etüdü
  Finansman Modellemesi
  Yasal zemin oluşturma (Riskli alan ilanı, imar planı hazırlığı gibi)
  Kentsel Tasarım Projesi ve Uygulama

Ayrıca, ekonomik ömrünü tamamlamış alanları tespit ederek, kentsel dönüşüm alanlarını belirliyor ve yapı stokunun olası afetlere dayanıklı hale getirilmesini amaçlıyoruz. Kentsel dönüşüm alanlarında yeni sosyal ve teknik altyapı alanları üreterek, sosyal donatı alanlarını artırıcı planlamalar yapıyoruz.

Sonuç olarak, kentsel dönüşümün zorlukları elbette ki büyük, ancak biz bu sürecin üstesinden gelebileceğimize inanıyoruz. Bu süreçte uzmanlığımıza ve deneyimimize güveniyoruz. CHP'li belediyeler olarak, doğru planlama, adil yönetim ve halkın katılımıyla kentsel dönüşümün getirdiği tüm zorlukları aşabiliriz.