Sivas'ta neyi kaybettik?

Sivas Katliamı'nın 24'üncü yılında hayatını kaybedenler anılıyor. Katliamda hayatını kaybeden, şair, yazar ve halk ozanlarının eserlerini derledik.

Abone ol

DUVAR - Doğum tarihleri, yetenekleri, eserleri, memleketleri farklı; ama insanlığı iyiye, güzele ulaştırma istekleri, bir de ölüm tarihleri aynı: 2 Temmuz 1993 olarak kayda geçen o cehennem günü...

Hiçbir kutsal kitapla, öğretiyle, coğrafyayla uyuşmayan bir vahşet, gözü dönmüş bir cehalet, kulaktan dolma bir nefret. 24 yıl geçmesine rağmen acısı dinmeyecek o günü, o gün aramızdan ayrılan güzel insanların eserleriyle analım istedik. Silmek, yok etmek isteseler de ölümsüz olan o güzel eserlerle...

Muhlis Akarsu

1948 yılında Sivas'ın Kangal ilçesine bağlı Minarekaya Köyü'nde doğan Muhlis Akarsu, ilkokul yıllarında Alevi-Bektaşi cemlerinde yörenin seyitleri ve ozanlarından etkilenerek bağlama çalıp söylemeye başladı. 1970 yılında ilk plağını çıkaran Akarsu, müzik yaşamı boyunca 100'den fazla 45'lik plak, 20 kaset ve yüzlerce deyiş bırakmıştır.

Eserleri:

2 Saz 2 Söz (Mahzuni Şerif'le birlikte), Aramam Seni, Ağlama Gülüm, Bahar Seli Gibi, Bırakmadı Sevdan Beni, Dam Üstüne Çul Serer, Deli Lemi, Deprem,  Dert Oldu,  Dünü ve Bugünü, Geçmiş Zaman Olur ki (Gulabi Gültekin'le birlikte),  Gönülden Gönüle (Ali Ekber Çiçek ve Mehmet Erenler'le birlikte), Gurbeti Benmi Yarattım, Halk Ozanları Avrupa Konserleri 1 (Arif Sağ, Sabahat Akkiraz, Güler Duman, Mahzuni Şerif, Özlem Özgür, Yavuz Top, Cangül, Gülşen Altun, Musa Eroğlu ve Mutlu Güler'le birlikte), Halk Ozanları Avrupa Konserleri 2 (Arif Sağ, Mahzuni Şerif, Özlem Özgür, Musa Eroğlu, Sabahat Akkiraz, Beste Günaydın, Gülcihan Koç ve Aşık Gülabi'yle birlikte) Kalk Gidelim Deli Gönül,  Kara Gözlüm Karlı Dağlar, Muhabbet 1 (Arif Sağ ve Musa Eroğlu'yla birlikte), Muhabbet 2 (Arif Sağ ve Musa Eroğlu'yla birlikte), Muhabbet 3 (Arif Sağ, Musa Eroğlu ve Yavuz Top'la birlikte), Muhabbet 5 (Arif Sağ, Musa Eroğlu ve Yavuz Top'la birlikte), Muhabbet 6 (Musa Eroğlu ve Yavuz Top'la birlikte), Muhabbet 7,(Musa Eroğlu ve Yavuz Top'la birlikte), Muhlis Akarsu 1,Muhlis Akarsu 2, Muhlis Akarsu 3, Muhlis Akarsu 4, Muhlis Akarsu 5, Ne Çare, Ne Tadı Var Ömrümün, Ozanların Dili 1 (Mahzuni Şerif, Abdullah Papur ve Aşık Yoksuli'yle birlikte), Ömür Kervanı, Sağın Solun Sayesinde, Sivas Ellerinde Ömrüm Çalınır, Vururlar Seni Sivaslı Kardaşım, Yükledim Göçümü.

Metin Altıok

14 Mart 1940 tarihinde İzmir'in Bergama ilçesinde doğan Metin Altıok, Karşıyaka Lisesi'ne öğrenim gördükten sonra, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü'nden mezun oldu. Bingöl Lisesi'nde ve sürgün olduğu Bingöl'ün Genç ilçesinde felsefe öğretmenliği yaptı. Katliamdan ağır yaralı olarak kurtulan Altıok, komadan çıkamayarak 9 Temmuz 1993 yılında hayatını kaybetti.

Eserleri:

Yerleşik yabancı (1978), Kendinin avcısı (1979), Küçük tragedyalar (1981), İpek ve klabtan (1987), Gerçeğin öte yakası (1990), Dörtlükler ve desenler (1990), Süveyda (1991), Alaturka şiirler (1992), Şiirin ilk atlası (1992),  Hesap işi şiirler (1993),  Bir acıya kiracı (1998-Bütün Şiirleri)

Edibe Sulari 

Halk müziği sanatçısı Davut Sulari'nin en büyük kızı olan Edibe Sulari, Erzincan, Çayırlı'da doğdu. 1970'li yıllarda babası ile birlikte İsviçre'nin Basel kentine gitti. Yurtdışında yaşadığı dönem boyunca Türkiye'deki Bektaşi etkinliklerine ve ehlibeyt cemlerine katılmış olan Edibe Suları, katliamda hayatını kaybetti. Vasiyeti üzerine, Erzincan, Çayırlı'ya defnedilmiştir.

Behçet Aysan

1949 yılında Ankara'da doğan Behçet Aysan, Selimiye Askeri Ortaokulu ve Kuleli Askeri Lisesi'nden mezun olduktan sonra, 1968 yılında Ankara Tıp Fakültesi'ne askeri öğrenci olarak girdi. 12 Mart döneminden sonra politik nedenlerden dolayı öğrenimine ara verdi. Madımak Oteli'nde hayatını kaybettikten sonra, Türk Tabipleri Birliği tarafından adına şiir ödülleri verilmeye başlandı.

Eserleri: Karşı Gece, Sesler ve Küller, Eylül, Deniz Feneri, Şiirler,Behçet Aysan Kitabı, Üç Kardeştiler.

Asım Bezirci 

1927 yılında Erzincan'da doğdu. 1950 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu. Çeşitli dergilerde Halis Acar mahlasıyla yazan Bezirci, 1960 yılından sonra kendi adıyla yazmaya devam etti.

Eserleri:

Çok Kapılı Oda (1961), Edip Cansever (1961),Günlerin Götürdüğü Getirdiği (1962),  Bilimden Yana Sosyalizme Doğru (1963),  Abdülhak Hamit ve Târık yahut Endülüs Fethi (1966), Okudukça (1967), Orhan Veli Kanık (1967), Ahmet Haşim (1967), Nurullah Ataç (1968), Dünden Bugüne Türk Şiiri (1968), Metin Eloğlu (1971) , On Şair On Şiir (1971) Seçme Romanlar (Refika Taner'le birlikte, 1973),  İkinci Yeni Olayı (1974), Sabahattin Ali (1974),  Nâzım Hikmet ve Seçme Romanlar (1975),  Orhan Kemal (Hikmet Altınkaynak'la birlikte, 1977),  Halk, Sosyalizm, Kültür ve Edebiyat (1979), 1950 Sonrasında Hikayecilerimiz (1980), Seçme Hikayeler (Refika Taner'le birlikte, 1981), Pir Sultan (1986), Halkımızın Diliyle Barış Şiirleri (1986),  Şairlerimizin Diliyle Barış (1987), Rıfat Ilgaz (1988), Deyimlerimizin Sözlüğü (1990),  Temele Gül Dikenler (1993), Güle Dil Verenler (1993).

Çevirileri:

Halkın Ekmeği (Bertolt Brecht) (A. Kadir ile birlikte), Demokrasi, Barış, Sosyalizm (Jean Jaurès), Seçmeler (Jean Jaurès) ,Seçme Şiirler (Paul Éluard) (A.Kadir ile birlikte)

Asıl Adalet (Paul Éluard), Varoluşçuluk (Jean-Paul Sartre), Sosyalist Açıdan Toplum, Sanat, Eleştiri (Georgi Plehanov), Sosyalizm ve Edebiyat (Anatol Lunaçarski), Felsefe Bilim ve Din (Marcel Cachin ve Rene Maublanc), Pyrrhus ile Cineas (Simone de Beauvoir), Diderot (Andre Cresson), Yeni Roman (Alain Robbe-Grillet), Üç Hikâye (Gustave Flaubert), Belâlı Yer (E. Caldwell) (H.L. Ak ile birlikte), Edebiyat Üstüne (Alain), Dünyada Sendikacılık (G Lefranc), Özgürlük Sorunları (R Maublanc) (V. Günyol ile birlikte).

Nesimi Çimen 

1931 yılında Adana'nın Saimbeyli ilçesinde doğdu. Daha sonra ailesi ile birlikte Kayseri'ye yerleşti. Grevde olan işçilerin başına geçtikten sonra işten çıkarıldı. Ailesinin geçimini sağlamak için ozanlığa başladı. 1967 yılında Pir Sultan Abdal oyununda oynayan ve deyişler söyleyen Nesimi Çimen, salonda olaylar çıkınca gözaltına alındı. Naaşı İstanbul Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.

Eserleri: Ayrılık Hasreti Kar Etti Cana, Barış Güvercini, Bu Dünyanın Devranına, Daha Senden Gayri Aşık Mı Yoktur, Deli Gönül Yine Ah-U Zar Oldu (Leyla), Dinle Beni Nazlı Yarim, Duaz-ı İmam, Gel Göçelim Gönül Gidelim Burdan, Ilgıt Ilgıt Esen Seher Yelleri, Nedir Ey Gaziler Benim Yandığım, Şifa İstemem, Şu Diyarı Gurbet Elde, Tan Yıldızı, Yavaş Yavaş. 

Hasret Gültekin

1971 yılında Sivas'ın İmranlı ilçesine bağlı Han köyünde doğdu. 6 yaşında bağlama çalmaya başlayan Gültekin, Kadıköy Maarif Kolejini yarıda bırakarak müzik hayatına başladı. İlk albümü Gün Olaydı'yı 16 yaşındayken çıkardı. Sivas Katliamı'nda henüz 22 yaşındayken hayatını kaybetti.

Eserleri:

Gün Olaydı (1987)

Ege'nin İki Yakası Abuzer Karakoç, Hüseyin Aydın, Ali Ekber Eren’in de yer aldığı “BİTMEYEN TÜRKÜLER-Dostlar Muhabbeti" (1988), Gece ile Gündüz Arasında (1989), Newroz - Kürtçe ezgiler (Newroz - lorînên Kurdî) (1990),  Rüzgarın kanatlarında (1991), Türküler Yalan Söylemez ( Arif Sağ, Emekçi, Mehmet Koç, Emre Saltık, Talip Şahin, İhsan Güvercin ile ) (1992), Ahmed Arif’in şiirlerini besteleyen sanatçılar olarak, Cem Karaca, Ahmet Kaya, Sadık Gürbüz, Esin Afşar, Rahmi Saltuk’la birlikte, Ahmed Arif’in anısına çıkan kasette yer aldı (1992). 

Uğur Kaynar

1956 yılında Sivas'da doğan Uğur Kaynar, politik şiirler yazdığı için 2 yıl Mamak Cezaevi'nde yattı. El Yazıları Yayıncılık'ın yayın yönetmenliğini yapan Kaynar, Çiçekler Halaya Durdu, Gizemya ve Aşkınam kitaplarını yayımladı.

Eserleri: Çiçekler Halaya Durdu, Aşkınam, Gizemya

Asaf Koçak 

1958 yılında doğan Asaf Koçak, İstanbul Davutpaşa Lisesi'nden mezun oldu. Kırşehir Eğitim Enstitüsü'nü bitirdikten sonra, 4 yıl Sivas'ta, 3 yıl da Adıyaman'da olmak üzere 5 okulda çalıştı. Sanat hayatı boyunca 15 sergi açtı.

Karikatürlerinin yayımlandığı dergi ve gazeteler: Sorun, Yapıt, Yeni Olgu, Türkiye Yazıları, Oluşum, Bilim ve Sanat, Yarın, Edebiyat 81, 2000'e Doğru, Pir Sultan Abdal Dergileri, Cumhuriyet, Günaydın.