DUVAR - SMA (Evlilik Öncesi Spinal Musküler Atrofi) testi vermek isteyen çiftler aile hekimliklerine gidiyor. Burada test veren çiftlerin kan sonuçları ise Sağlık Bakanlığı'na ulaştıktan sonra sonuçların bildirilmesi aylar sürüyor. Hizmetin yeni olmasından dolayı aile hekimlikleri de duruma ayak uydurmakta zorlanıyor.

Aylar öncesinden SMA testi veren bir çift yaşadıkları süreci anlatırken, "Doktorumuz bizi arayarak, 'Aman çocuk yapmayın' dedi" ifadelerini kullandı. CHP Ankara Milletvekili Murat Emir de, testlerin geç çıkmasına tepki göstererek, "Son derece önemsediğimiz bu meseleyi ne yazık ki ellerine yüzlerine bulaştırdılar" diye konuştu. 

SÜREÇ NASIL İŞLİYOR?

Sağlık Bakanlığı, Aralık 2021'de SMA Bilim Kurulu Toplantısı sonrası artık evlilik öncesi zorunlu tarama testleri arasına SMA'nın da eklendiği duyurdu. Buna göre çiftler, evlilik öncesi genetik olarak taşıyıcı olup olmadıklarını ücretsiz olarak öğrenebilecekti. Ancak beklentiler, istenilen seviyede karşılanmadı. Çünkü uygulama Türkiye'de henüz çok yeni ve bu sonuçların çıkması da aylar sürüyor. 

'EĞER OLUMSUZ BİR ŞEY ÇIKMAZSA ZATEN ARAMAYIZ'

SMA test sürecini yaşayan bir çift, uygulama ilk hayata geçirildiğinde aile hekimliğinde test verdi ve yaşadıkları tecrübeyi şu sözlerle anlattı: "Kan testi önce sadece erkekten alınıyor. Daha sonra bu kan örneği Sağlık Bakanlığı'na gidiyor. Asıl bekleme süreci bundan sonra başlıyor. Günler, haftalar hatta aylar geçiyor ve bu test sonuçları çıkmıyor. Biz de iki ay sonra yeniden şansımızı deneyerek testin akıbetini sorduk. Doktorumuz bizi hastaneye çağırdı. Hastaneye gittiğimizde doktorumuz, 'Durumunuz şüpheli görünüyor' dedi. Bir başka doktor ise 'Yeniden kan alalım' diyerek bizden tekrar kan aldı. Sonuçların ne zaman çıkacağını maalesef doktorumuz da bilmiyor. Tek çare beklemek... Ancak bu süreç insanı çok üzüyor. Doktorumuz bizi arayarak, 'Aman sonuçlar çıkmadan çocuk yapmayın' dedi. Biz de sonuçlar eğer ki açıklanırsa sonucu nasıl öğrenebileceğimizi sorduk. Yanıt şöyle: Eğer olumsuz bir şey çıkmazsa zaten aramayız. Fakat olumsuz bir sonuç çıkarsa sizi mutlaka arayacağız..."

ANNE-BABA ADAYI POZİTİF ÇIKARSA...

Aylar sonra SMA testinin sonucu çiftlere bildiriliyor. Sonuç pozitif çıkarsa doktorun anlatımına göre kan örneği bu kez anne adayından alınıyor. Anne adayının SMA test sonucunun çıkması da aylarca sürüyor. Toplam bekleme süreci 6-8 ayı buluyor. Peki hem anne hem baba adayının test sonucu pozitif çıkarsa yeni süreç nasıl başlıyor? Doktorun anlatımına göre bu sonuçların pozitif olduğu çiftlere bildiriliyor. Böylece çiftlere tüp bebek yapmaları için bilgilendirmeler yapılıyor ve bu tedavinin ücretini de devlet karşılıyor.

'SMA SONUCUNU GÖREN YOK'

CHP Ankara Milletvekili Murat Emir de konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Emir, yaşanan sürece tepki göstererek, "Skandal" ifadelerini kullandı. Emir şunları söyledi: "Gebeliklerin büyük bir bölümü evliliğin ilk yılında gerçekleşiyor. Bu durumda bakanlığın test yapması anlamsızlaşıyor. Bir yanda milyonlarca TL boş yere harcanırken diğer yanda acılı ailelere yenileri ekleniyor. Son derece önemsediğimiz bu meseleyi ne yazık ki ellerine yüzlerine bulaştırdılar. Konuştuğumuz evli çiftler ve aile hekimleri arasında SMA sonucu gören yok gibi."

"Tarama testlerinin sonucunun 3-5 gün içinde alınması gerekiyor ki anlamı hale gelsin" diyen Emir sözlerine şöyle devam etti: "Sağlık Bakanlığı, bu testlerin sonuçlarını bir an önce hızlandırmalı. Her yeni SMA’lı doğum, milyarlarca TL gerektiren tedavi süreci demek. Bakanlık bir yandan boş yere milyonlarca TL testlere harcıyor, bir yandan da bilimsel olarak mümkün olmasına karşın bu sürecin önüne geçemiyor. Tedavi maliyetlerinin yanı sıra bir de ailelerin yaşadığı acılar bu sürecin ayrı bir boyutu. Bu ailelerin çektiği acıları hesabını kim verecek?"