'Suriyeli kadınlar Türkiye'de güçlendiler, dönmek istemiyorlar'

ANKARA – Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Bölümü Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Özlem Cankurtaran ve Kocaeli Üniversitesi Sosyal Hizmet Bölümü Araştırma Görevlisi Hande Albayrak, ‘Suriye'den Türkiye'ye Kadın Olmak’ adlı araştırma yaptı. Akademisyenler 26 Suriyeli kadınla yaptıkları çalışmanın sonuçlarını Meclis Göç ve Uyum Komisyonu’nda anlattı.

Araştırmanın Türkiye’ye göç eden Suriyeli kadınların hayatlarındaki değişimi ele aldığını anlatan Prof. Dr. Cankurtaran, bu çalışmayla kadın deneyimlerini görünür kılmayı amaçladıklarını söyledi. Kadınların savaş ortamlarından nasıl etkilendiği yönünde yapılan araştırmaların yetersiz olduğunu ifade eden Cankurtaran, “Kadınların bütün hikâyeleri sessizlik üzerine kurulu. Savaşla birlikte de kız çocuklarının erken evlendirilme oranları arttı. Araştırmada kadınlara savaşın onları nasıl etkilediğini sorduk. Bir kadın, 'Savaş benim evimdeydi' dedi. Erken evlilik, kuma tehdidi, şiddet çok büyük bir sorun” diye konuştu.

'SURİYE'DE TABU OLAN BİRÇOK ŞEY TÜRKİYE'DE SERBEST'

Türkiye’de yaşayan Suriyeli kadınların büyük çoğunluğunun ülkelerine dönmek istemediklerini düşündüğünü söyleyen Prof. Dr. Cankurtaran bunun nedenlerini şöyle anlattı:

“Toplumlar arası kültürel fark bireysel davranışları da etkiliyor. Dolayısıyla Suriye’de ayıp olan, tabu olan birçok şey Türkiye’de serbest; bu nedenle davranışlar bu yönde evrilebiliyor. Suriye’de hala kadınların boşanması bir tabu. Yasa ve toplum da bu fikri desteklemiyor. Suriyeli kadınlar Türkiye’de haklarını öğrendi, kadın sığınma merkezlerinin varlığını gördü, güçlendi.”

'GERİ DÖNECEKLERİNİ DÜŞÜNMÜYORUM'

Suriyeli kadınların “Türkiye’de kendimi ifade edebiliyorum, karar verebiliyorum” dediğini aktaran Cankurtaran, “Mesela Suriye’de kuması olan bir kadın Türkiye’ye geldiğinde haklarını öğrendiği için eşinden boşandı. Dolayısıyla geri döneceklerini düşünmüyorum. Bir anlamda özgürleştiler, daha rahatlar” dedi. Cankurtaran, ayrıca “Suriye’den Türkiye’ye kaçak yollarla gelmek isteyenler oldu. Bu bir tercihdi; çünkü ülkelerine geri döndüklerinde siyasi iklim nasıl olacak bilmiyorlar ve korkuyorlardı” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye'de bulunan Suriyeli nüfusundaki artışı da değerlendiren Cankurtaran, “Türkiye’de sosyo-ekonomik düzeyi ortalama bir kadına ‘kaç çocuk istiyorsunuz’ diye sorsak 1 veya 2 der. Ama Suriyeli kadına göre 4 çocuk ortalama bir rakam. Kültürleri bu. Ama Türkiye’de ekonomik anlamda çok olumlu bir ortamda yaşamadıkları halde çok çocuk yapma nedenleri büyük ölçüde ölümle yüzleşme, soylarının tükeneceği endişesi yaratıyor. Çok çocuk yapmaları bundan kaynaklanabilir” dedi.