Öğrencilerin karnelerini almasıyla birlikte içinde bayram olan 9 günlük tatil başladı. Televizyondaki diziler de aynı hafta içinde bitti. Uzun saatler ekran başında olduğumuz, bol bol dizi izlediğimiz bir sezonu geride bırakırken geriye dönüp televizyon ekranının ve kanalların performanslarına birlikte bakalım, biz de televizyona karne verelim.
Bu sezon televizyon ekranında 53 dizi yayınlandı. Bir önceki sezon 57, ondan önceki sezon 54 dizi yayınlanmış. 53 diziden 17’si yeni sezonda devam etme onayı aldı. 17 dizinin 6’sı 5 reytingin altında olmasına rağmen sezon onayı aldı. Sezonun en başarılı yapım şirketi iki diziyle Gold Yapım. Reyting sonuçlarına göre en başarılı televizyon kanalı Show TV oldu.
Geçen yılı değerlendirdiğim yazıya da TRT ile başlamışım, sıralamayı bozmayayım. TRT sezonda 7 dizi yayınladı. Teşkilat, Gönül Dağı, Kara Ağaç Destanı, Mehmet Fetihler Sultanı, Kudüs Fatihi Selahaddin Eyyubi, Bir Sevdadır, Kül Masalı. Bu dizilerden son ikisi yeni sezonda yayınlanmayacak. İzleyicisinin çoğunlukla İç Anadolu’da yaşadığı Gönül Dağı dördüncü sezonu tamamladı. TRT’nin çoğunluğu tarih konseptli dizilerinden farklı bir hikayesi var. Hâlâ yüksek reyting alıyor, aynı Teşkilat gibi (bu diziyi Yeni Türkiye Kurtlar Vadisi olarak tanımlıyorum). Ancak TRT’de yayınlanınca düşük reyting de alsalar diziler devam edebiliyor; 2-2,5 reytingle Kara Ağaç Destanı gibi. Bunun nasıl mümkün olduğunu hazır yaz aylarında diziler yokken daha detaylı bir analizle yazacağım.
TV8 akmaz kokmaz bir yıl geçirdi. Prime-time’da tüm yıl boyunca iki program vardı: MasterChef ve Survivor. Bu iki programın izleyicisi için spesifik özellikler söylemek mümkün değil, her yaştan, her yerden izleyicisi var. Bütün yıl içinde sadece bir dizi yayınlandı: Aşka Düşman. 4 bölüm sürdü, şaşırtmadı. Nazan Kesal gibi usta bir oyuncuyu neden sürekli bağırtarak oynatıyorlar anlamak mümkün değil. Kadın karakterleri güçlü göstermek aşka düşman etmekten de geçmiyor belli ki.
ATV sezonda 9 dizi yayınladı, bu dizilerden sadece Kuruluş Osman altıncı sezonuyla yayınlanmaya devam edecek. Ayfer Tunç’un yazdığı Aldatmak ikinci sezon sonunda, Kardeşlerim dördüncü sezon sonunda ekrana veda etti. Yaban Çiçekleri, Yıldızlar Bana Uzak ve Altın Kafes dizileri bu sezonun izlenmeyen ve kısa sürede biten dizileri oldu. ATV’nin izleyicisi çoğunlukla genel izleyici, bu sebeple aile hikayelerinin en dramatik hali ekrana geliyor. Ama o izleyicinin en çok Kuruluş Osman’ı izlediğini de unutmayalım.
Sezonun en başarılı kanalı Show TV devam eden 3 dizisini 3 farklı yapım şirketine yaptırıyor. Bunu özellikle belirtiyorum, çünkü kanallar ve yapım şirketleri arasındaki ilişkiler bazen bir tekelleşme yaratabiliyor. Sandık Kokusu, Bahar ve Kızılcık Şerbeti yeni sezonda da devam edecek. Bahar ve Kızılcık Şerbeti dizileri kanalı reyting açısından yılın en başarılı kanalı yaptı. Ne Gemiler Yaktım, Arak (Kara) dizileri kanalın en az izlenen ve kısa sürede biten dizileri oldu. Aile dizisi toplam 30 bölüm sürdü ama reytinglerde hep ortalama seviyede ilerledi. İki yıldız isme rağmen -Serenay Sarıkaya ve Kıvanç Tatlıtuğ- hikaye sevilmeyince izleyici ekran karşısına geçmedi.
Kanal D’de üç sezondur devam eden Yargı dizisi final yaptı, 18 sezondur devam eden Arka Sokaklar devam kararı aldı. İnci Taneleri kanalın en yüksek reytingli dizisi oldu. Taş Kağıt Makas da ortalama bir reytingle devam kararı aldı. Üç Kız Kardeş üçüncü sezon sonunda final yaptı, Senden Önce üç bölüm sonra final yaparak son üç sezonun en erken biten dizisi oldu. Dilek Taşı gerçekten bir dönem dizisi olsaydı, Bir Derdim Var bu kadar didaktik olmasaydı izleyicisi çok olabilirdi ama düşük reytingle bittiler.
Star TV bu sezonun reytingler açısından en hüsrana uğrayan kanalı oldu. Çöp Adam, Sakla Beni, Yan Oda dizileri bitti. Kanalın tüm dizilerini OGM yapıyor, hikayelerin danışmanı Gülseren Budayıcıoğlu. Sanırım psikolojik hikayeleri izlemekten, aile içi kavgalardan ve dengesiz ilişkilerden bıktık. Geçen sezonun en yüksek reytingli dizilerinden biri olan Yalı Çapkını bu sezonu 2.5 reytinglere düşerek kapattı ve buna rağmen kanalın yeni sezona devam edecek tek dizisi. Dizinin genç izleyicisi sosyal medyada senaryoya kızarak içerik yaratmaya devam ediyor. Yeni sezonda da tek bir yapım şirketiyle devam etme kararı olacak mı bilmiyorum ama bu yılın en kötü karnesini Star TV aldı.
Now TV sezonda en çok dizi siparişi veren kanal olma özelliğini korudu. Kızıl Goncalar dizisiyle ekrana cesur bir hikaye taşıdı, RTÜK’ten cezayı da aldı elbette. Kader Bağları, Adım Farah, Bambaşka Biri, Kopuk, Korkma Ben Yanındayım, Şahane Hayatım, Gaddar dizileri bitti. Hudutsuz Sevda, Yabani, Kirli Sepeti ve Kızıl Goncalar dizileri yeni sezonda devam edecek. TRT’den sonra en fazla diziyi yeni sezona taşıyan kanal Now TV. Devam eden dizilerin yapım şirketleri farklıymış gibi gözüküyor ama Kızıl Goncalar’ın yapımcısı Gold Yapım dışında diğer diziler aynı grup yapım şirketi sayılabilir.
Televizyon ekranında yine bir sürü dizi başlamış ve bitmiş. Biten diziler izlemek istemediğimiz, ilgimizi çekmeyen hikayeler olabilir. Ama işin diğer yüzünü unutmayalım. Biten diziler aylarca hazırlık yapmış, hazırlık yaparken belki ücret almamış yüzlerce insanı işsiz bırakıyor. O zaman set çalışanları örgütlenerek haklarına sahip çıksın, biz izleyiciler de bize saygı gösteren, yeni, klişeleri yeniden üretmeyen diziler izlemek için ekran başında olalım. Herkese iyi bayramlar ve iyi seyirler dilerim.