Tesla’nın gizli deneyleri

Ross Pomeroy *

Bilim ve teknoloji meraklıları, Nikola Tesla’yı, zekâ ve özveriyi delilik mertebesinden yalnızca bir adım mesafede harmanlayan, benzersiz bir Amerikalı mucit olarak hatırlar. 1856 yılında günümüzün Hırvatistan’ında dünyaya gelen ve daha sonra göç ederek ABD vatandaşı olan Tesla, alternatif akım temelli bir indüksiyon motoru icat etti ve tüm dünyaya ücretsiz elektrik sağlamak amacıyla alternatif akımın kullanımına öncülük etti.

Günümüzde Nikola Tesla’ya ilişkin anılar unutulup gitmiş olsa da 1899 yılında, 43 yaşında ve iddialı bir fikre sahip, görkemli bir düşünce adamıyken, hayâlini gerçekleştirebilmek için New York’un hareketli sokaklarındaki evini terk etti ve batıya, Colorado’ya doğru gitti. Burada, dönemin meşhur milyoner işadamı John Jacob Astor’dan (daha sonra şöhretini batan Titanik'ten ötürü yitirecekti) 30 bin dolar destek alarak, akkor yerine, soğuk flüoresan ampullerin öncüleri olan “soğuk ışık” ampulleri tasarlanmasına öncelik verdi. Ya da en azından, Astor’a böyle söyledi...

KABLOSUZ ELEKTRİK AKTARIMI DENEYLERİ

Gerçekteyse, Tesla, dünyanın kendi yapısını da kullanacak biçimde, kablosuz elektriği hiçbir kayıp olmaksızın uzun mesafeler arasında iletebileceğini düşünüyordu. Bu hayâlini gerçekleştirmek için, El Paso Elektrik Şirketi’ne ücretsiz elektrik vereceği vaadiyle, havanın daha ince ve iletken olduğu Colorado Yaylası’ndaki yüksek irtifalı ve elverişli bir ortama gitti. Tesla, halka açık ve ahşaptan inşa edilmiş bir deney istasyonu inşa etti ve çitleri “GİRİLMEZ” tabelalarıyla donattı. İstasyondan gökyüzüne doğru, tepesindeki büyük bakır topu destekleyen 142 metrelik bir direk yükseliyordu. Bakır topun içinde, o güne dek üretilmiş en büyük Tesla bobini vardı; çapı yaklaşık 15 metre olan elektrik yüklü bir canavara benziyordu.

Yaklaşık dokuz ay boyunca, bu istasyonda deneyler gerçekleştirdi.

Wardenclyffe’te bulunan Tesla Bilim Merkezi’nin Başkanı Jane Alcorn verdiği bir röportajda bu çalışmaları, “Açık alanda asılı ampullerin bulunduğu bir deney hazırladı ve ampulleri 15 metrekare telle çevirdi; tellerin kapladığı bölgede bir elektriklenme alanı yaratıp ampullerin aydınlanması için güç iletti” diye anlatıyor.

Tesla, topraklanmış ahşap deney istasyonunun sınırları içinde, büyüteç vericisini ve Tesla bobinini, kablosuz elektrik iletimine izin vereceğini düşündüğü Dünya’nın bilinen direnç frekansına ayarlamaya çalıştı. Bilindiği kadarıyla, laboratuvarın etrafında yıldırım topları görülmesi ender bir olay değildi. Bir gece, anteniyle uzaydan radyo sinyalleri aldığını dahi düşündü.

YAPAY YILDIRIMLAR

Tesla, istasyonun dışındaki metal direk aracılığıyla yapay yıldırımlar üretti. En büyük yıldırımı yaklaşık 41 metre uzunluğundaydı ve ortaya çıkan gök gürültüsünün on beş kilometre öteden işitildiği bildirilmişti. Bu olay esnasında, Colorado Springs’in tamamında elektrik şebekesi çöktü ve El Paso Electric Company’nin malzemeleri ağır hasar gördü. Akabinde, ücretsiz elektrik projesi de suya düştü.

Tesla, Ocak 1900’de gezegen üzerindeki herhangi bir yere, havadan bol miktarda ve ucuza elektrik iletebileceğini öne sürdüğü Colorado Springs’teki deneylerini bitirdi.

Maalesef, Tesla’nın kendi detaylı notalarında dahi bu projesinde başarılı olduğuna ilişkin herhangi bir kanıt yok.

MIT Fizik Bölümü Başkanı Peter Fisher, bir söyleşide, “Gerçekten bir şeyler başarmak üzere olduğunu düşünüyordu” diyor ekliyordu: “Sanırım kendini kandırıyordu. Tesla, kendi döneminde, bir şeyi tanıtmak için herhangi bir kanıt bulduğunda bunu tüm dünyaya anlatmak noktasında çok hızlı davranması gerektiğini düşünen bir anlayıştan geliyordu ve karşıt görüşlerle ilgilenmiyordu.”

Tesla’nın Colorado Springs’teki gizemli laboratuvarı 1904 yılında yıkıldı. Dünya genelinde kablosuz güç aktarımına ilişkin hayâliyse asla gerçekleştirilemedi.

Yazının aslı Real Clear Science sitesinde yayınlanmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)