Teyit inceledi: İran'da gökten balık yağdığını gösteren video gerçek mi?
İran’da çekildiği iddia edilen videonun gökten balık yağdığı anları gösterdiği iddia edildi. Teyit, söz konusu iddiaya inceledi.
DUVAR - İran'da gökten balık yağdığı iddialarına ilişkin video hem Türkiye’deki hem de uluslararası medya kuruluşlarında yer buldu. Videonun gerçekmiş gibi aktarıldığı bu haberlerde görüntüleri doğrulayan herhangi bilgi yer almıyor.
Teyit.org'un konuyla ilgili incelemesi şöyle:
Sıradışı görünen çoğu videoda gerçekler aslında gözümüzün önünde oluyor. İpuçları bazen belirgin bazense detaylarda gizlenmiş olabiliyor.
Bu videoda önce doğrudan fark edilen tuhaflıklara bakalım.
En dikkat çekici durumlardan biri şoförlerin tepkisizliği. Trafiğe çıkacağınız sıradan bir günde gökyüzünden balık yağmasını beklemezsiniz. Dolayısıyla böyle bir durumla karşılaştığınızda muhtemelen aracınızı olağan biçimde sürmeye devam edemezsiniz. Bu durum kişiden kişiye değişse de görüntüdeki araç şoförlerinin hiçbirinden tepki gelmemesi dikkat çekici.
Bir diğer detay da balık yağmurundan araçların “nasiplerini almalaları”. Zira görüntüde yer alan arabaların hiçbirine gökten düşen balıklar denk gelmiyor.
Gökten düşen balıkların büyüklükleri, bütünlüklerini korumaları ve hepsinin hareket ediyor olması da hayli tuhaf.
Peki tüm bunlar tesadüf olabilir mi? Gelin videonun bir de detaylarına bakalım.
MONTAJLANARAK OLUŞTURULMUŞ
İddia videosunu yavaşlatarak dikkatle incelediğimizde görüntülerin montajlanarak oluşturulduğunu anlıyoruz. En göze çarpan detay gökten düşen balıkların aniden kaybolup yeniden ortaya çıkmaları.
Gökyüzünden düşen balıklar sadece birden kaybolup tekrar belirmiyor. Mesela videonun başında beyaz aracın arkasında yerde üç tane balık olduğunu görüyoruz. Görüntüde buraya bir balığın düşmekte olduğu anlar var. Fakat yere yaklaşan balık birden ortadan kayboluyor. Yerdeki balık sayısında ise bir değişiklik olmuyor. Yani düşen balık adeta “hiçliğe” karışıyor.
Beyaz aracın arkasındaki üç balığa odaklanmaya devam edelim. Videonun başında gördüğümüz bu balıkların olduğu kısım dokuzuncu saniyeden itibaren yeniden kadraja giriyor. Fakat bu kez başta görülen balıkların yerlerinde olmadıklarını fark ediyoruz.
Tüm bu detaylar videonun montajlanarak oluşturulduğuna işaret ediyor.
Videonun kaynağı da ilgi çekici. Video ilk olarak 3 Mayıs’ta @mahi_kadeh isimli bir Instagram hesabı tarafından paylaşılmış. Profili incelediğimizde profilin balık satışı yapan bir balıkçı hesabı olduğunu anlıyoruz. Kullanıcı, paylaşımına “Şu anda Yasuj’da balık yağmuru var. Evet var! Sipariş vermek için WhatsApp’ten bizimle iletişime geçin” notunu düşmüş.
Yani videonun reklam amacıyla hazırlanmış olma ihtimali yüksek. Teyit, kullanıcıyla iletişime geçti ancak henüz bir yanıt alamadı.
BBC’nin İran muhabiri Ghoncheh Habibiazad sosyal medya hesabında videonun montajlanarak oluşturulduğunu belirten bir paylaşım yapmış.
İranlı teyitçilerin de videonun montaj olduğunu belirten bir paylaşımları var. Açık kaynaklarda da böyle bir olayın İran'da yaşandığına dair güvenilir bir kanıta rastlanmıyor.
Daha önce de İran’da yaşanan benzer bir olay Teyit’in radarına takılmıştı. Gökyüzünden patlıcan yağdığını gösteren videonun montaj olduğu ortaya çıkmıştı. Videoyu hazırlayan kişi o videodan esinlenmiş olabilir.
İddia videosundaki fantastik olmasa da “gökten balık yağması” olayı daha önce farklı yerlerde yaşanmış. 2014’te Sri Lanka’da, 2021’de ABD’nin Texas eyaletinde ve 2023’te Avustralya’da yaşanan olaylar bunlardan bazıları. Olaylar çevre sakinlerinin kuvvetli yağmur sonrası sokaklarda küçük balıklar bulmaları şeklinde yaşanmış.
Bu olayların arkasında kuvvetli fırtınalar var. Bilim insanları deniz ya da göller üzerinde oluşan kuvvetli hortumların küçük nesneleri bir vakum gibi çekerek gökyüzüne çıkarabileceğini ifade ediyor. Gökyüzünde rüzgarla savrulacak küçük balık ya da kurbağa gibi ufak canlıların rüzgarın etkisini kaybetmesiyle yeryüzüne düşmeleri mümkün.
(HABER MERKEZİ)