Trump fildişi kulesinde yapayalnız
25 Mart günü ABD Kongresi’nde sonuçları itibariyle tarihi bir gün yaşandı. Çiçeği burnunda Başkan Donald Trump, seçim süreci boyunca eleştirdiği ve iptal etme sözü verdiği Obamacare (sosyal sigorta sistemi) yasasına ilişkin oylamada kendisine oy vermeye Cumhuriyetçi senatörler nedeniyle ilk büyük yenilgisini aldı.
Michael D’Antonio*
Kudretli insanlara hayranlık duyan yeni başkan, Birleşik Devletler Temsilciler Meclisi'ni kontrol eden Cumhuriyetçiler üzerinde güçlü bir pozisyon kazanmaya çalışıyor. Donald Trump, 247 Cumhuriyetçi'ye Obamacare'in (Obama döneminde yürürlüğe giren sosyal güvenlik sisteminin) yürürlükten kaldırılacağını ve Trumpcare ile değiştirileceğini, aksi takdirde sonraki adaylık seçimlerinde tasfiye edileceklerini açıkladı.
Trump, Cumhuriyetçi senatörleri yeterince harekete geçiremeyince başka bir tehditte daha bulundu: Bana oy verin, yoksa sağlık reformuna dair başka bir seçenek elde edemezsiniz.
Cumhuriyetçiler, Capitol (Beyaz Saray) bodrumunda oylama öncesi duygusal bir konsensüs toplantısı yaptılar. Toplantıdan ayrılırken birçoğu katıldıkları en etkileyici toplantılardan birisi olduğunu söyledi. Ancak, Meclis Başkanı Paul Ryan kısa bir açıklama yapmanın ötesine geçen açıklamalar yaptıktan ve gazetecilerin sorularını yanıtsız bıraktıktan sonra yenilginin ilk işaretleri ortaya çıkmıştı.
BİLDİĞİ YÖNTEMLER İŞE YARAMIYOR
Her zamanki anlaşma yöntemini uygulayan Trump, daha sonra zorlu seçenek olan politik müzakere yolundan kaçtı. Beyaz Saray sözcüsü Sean Spicer, ortada bir “B planı” olmadığında ısrar ederek bir zafer öngörüyordu. Ryan kendi evini düzene sokmaya çalışırken Başkan, Beyaz Saray'ın dışında park edilmiş büyük bir traktöre tırmanmış, onu süren heyecanlı bir çocuğun korna çalışını andırır bir biçimde davrandı. (Birkaç hafta sonraysa pek mutlu görünmüyordu.) Tüm bu güven ifadelerine rağmen, Washington'u yöneten Cumhuriyetçiler asla Trumpcare'in arkasında birleşemedi. Daily Beast’in bildirdiği kadarıyla, oyların kullanılmasından saatler önce, yönetimden sızan gizli bilgilere dayanarak konuşan yetkililere göre (başdanışman Steve Bannon) Meclis’teki genel sağlık sigortası sistemine muhalif olanların bir listesini yaptırmasını istedi ve cezalandırılmalarına karar verdi.
‘SERT ADAMIN’ ÇARESİZ HALLERİ
Bu son ‘sert adam’ taktiği başarısız olduğunda, Trump ve Ryan frene bastı ve restleşme oylamasını iptal etti. CNN ve diğer haber kanalları bu bozgunu gerçek zamanlı olarak bildirmiş ve her iki adamsa aşağılanmış ve küçük düşmüştü.
Hiç kimse, Trump'un ilk büyük yasama girişiminde bir karmaşa bulutu içerisinde çöküşünü gördüğüne şaşırmamalı. Devasa egosununun büyüklüğü bir yana, Donald Trump'ın sahip olduğu hayat deneyiminden edindiği hiçbir şey, gerçekte onu Birleşik Devletler Başkanı olarak görev yapmaya hazırlamadı.
Bu durum, başkanlık geçiş döneminde ülkeyi bir araya getirmenin imkânsızlığını kanıtladı. Yemin töreninde bulunan kalabalığın büyüklüğünden, son seçimlere ilişkin yapıldığı iddia edilen büyük seçmen dolandırıcılıkları söylentilerine kadar her konuda yalan ve çarpıtmalar ifade etmeye başladığı zaman, durum iyice belirginleşti.
Trump’ın başkanlığına ilişkin en dikkat çekici şey, onun farklı olacağına dair beklentimizdir.
Trump herhangi bir şey yapmaya başlamadan önce henüz olmayan başarılarından ötürü övündüğü süreçte, kendisini bozulma ve aldatmaya eğilimli genç bir adam gibi göstermiş oldu. Her biri gerçek yönetim yetenekleri gerektiren karmaşık işletmelerin dahil olduğu dört büyük iflas yaşamış olmasına karşın, Trump ısrarla büyük bir şirket yöneticisi olduğunu iddia etti.Aslında, ailenin sahip olduğu şirketleri bir kral gibi yöneten başarılı bir girişimciydi. O Patron’du ve onunla hemfikir olmayan insanlar, kapının nerede olduğunu biliyordu. Obamacare'in vazgeçilmezlerinden biri olan ve Başkan Trump açısından Obamacare'in önüne çıkardığı diğer bir sorun ise, Kongre’de kimseyi işten atamamasıydı.
Gerçekten de sadece seçmenler Temsilciler Meclisi üyelerinin işine son verebilir ve en son anketlere bakılırsa, seçmenlerin çok az bir kısmı Trumpcare'i beğenmiştir. Belki de faturanın 24 milyonluk kısmını, beğenmediği sağlık sigortası kapsamından çıkaracaktı. Ya da belki gebelik bakımı, ilaç yardımı ve zihinsel sağlık da dahil olmak üzere tüm bu politikaları yasa kapsamından çıkarmak istiyordu.
SEÇMENLER DE HUZURSUZ
Her iki yılda bir yeniden seçilmek zorunda kalacak olan meclis üyeleri bunu anladılar ve kızgın seçmenlerle yüzleşmekten ve destek oranı yüzde 37 olan bir başkanla anlaşmış olmaktan korkuyorlardı.
Trump'un yasa tasarısı konusundaki geri çekilme hamlesi göründüğü kadar kötü; dakikalar ve saatler geçtikçe daha da kötü görünüyor ve yenilginin Trump imajıyla oluşturduğu zıtlık da gerçekten dikkat çekici. Mevzu bahis olan, kendisini benzersiz yeteneklerin dinamik bir örneği olarak oldukça beğenen bir adam. Seçim kampanyası boyunca Amerika'nın sorunlarını “Sadece ben çözebilirim” diyordu.
Kişisel görüşünce, önceleri kendisine muhalif olan tüm vali ve yasa koyucular, Başkan Obama gibi kaybeden ve başarısız insanlardı. Tabii ki 2016'da Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adaylığına talip olan diğerlerinin çoğu, yarışa başlamadan önce yönetim konusunda başarılıydılar. Ancak, ‘kaybeden’ Obama'nın sağlık sisteminin yasalaşma sürecini nasıl idare ettiğini de unutmayın.
Trump’a gelince; sıraya girip kendisinin ilk büyük yasal mevzuatını çıkarmaya çalıştığında olanlara ne söylemeli, beceriksiz biri gibi mi görünüyor?
YENİ BİR YOL ARAYACAK
Öncelikle, Trump'ın yasama sisteminin nasıl işlediğine ilişkin bir görüş sahibi olmadığı ve muhtemelen yasa yapıcıları görmezden geldiği ifade ediliyor. İkincil olarak, seçim bölgelerinde güçlü birer politik etken olan yüzlerce Kongre üyesiyle baş etmeye uygun bir önderlik tarzına sahip değil. En son ve önemlisiyse Başkan Johnson'a, Reagan'a ve Clinton'a saygı duyan ve onları takdir eden diğer başkanların karakterine sahip olmadığı görülüyor.
Trump ve Ryan'ın ortaya koyduğu kof yasa tasarısı ve oy isteme konusundaki yetenek yoksunluğu, ciddi bir inanç taşımadıklarını da gösteriyor.
Bundan sonra ne olur? Eğer bugüne kadarki sürece bakılırsa, Trump kendisi hariç herkesi suçlayacaktır. Ryan, genelde isim vermeden konuşan idarecilerin gazetecilere verdiği rakamlar nedeniyle bir dizi suçlamaya katlanmak zorunda kalacaktır.
Neticede, belki bir müddet daha sonra -ve hırçın itirazlarına rağmen- Trump tekrar deneyecek. Sorun şu ki; Kongre, Trump'ın her zaman uyguladığı baskı yoluyla yönlendirilmeye izin vermeyeceğini ortaya koymuş oldu. Ve Trump henüz başka bir yol daha bildiğini göstermedi.
* Orijinali CNN International'da yayınlanmıştır (Çeviri: Tarkan Tufan)