Trump'ın enerji politikası topa tutuluyor

DUVAR -  ABD Başkanı Donald Trump'ın Obama'nın iklim değişikliğiyle mücadele planını iptal etmesinin yankıları sürüyor. Dünya Kaynakları Enstitüsü'nden (WRI ) tarafından yapılan açıklamaya göre, Donald Trump'ın temiz enerji yerine kömürü desteklemeye karar vermesinin ardında Energy and Consumer Impacts of EPA’s Clean Power Plan (Çevre Bakanlığı'nın Temiz Enerji Planı'nın Enerji ve Tüketici Üstündeki Etkileri) başlıklı bir rapor olduğu iddia ediliyor. Independent gazetesinin haberine göre kömür endüstrisi tarafından fonlanan danışmanlık  şirketi Nera tarafından hazırlanan rapor, 2031 yılına kadar  karbon emisyonlarında yüzde 36-37'lik bir düşüş yaşanacağını kabul ediyor ama 2033 yılı itibarıyla bunun tüketicilerin elektrik faturalarına yönelik 64 ila 79 milyar dolarlık ek bir mali yük getireceğini iddia ediyor. Buna karşılık olarak, WRI uzmanı Noah Kaufman elektrik faturalarının yükseleceğine dair herhangi bir sağlam veri bulunmadığına dikkat çekiyor. WRI Direktörü  Andrew Steer ise emisyonların artmasının insan sağlığı ve ekonomiye yönelik olumsuz etkilerinin getireceği mali yüke dikkat çekiyor .

'TRUMP'IN PLANI ÇILGINCA VE ZALİMCE'

Geçen yılın Kasım ayında BM için yazdığı Küresel Isınma Raporu yayınlanan  Tom Crowther ise Trump'ın planını çılgınca ve zalimce olarak nitelendiriyor. Crowther, Trump'ın yeni planının istihdam değil işsizlik yaratacağını belirtiyor. Crowther, kömür sektörünün 200 bin'den daha az yeni iş olanağı yaratacakken güneş, rüzgar, biyoyakıt sektörlerinin ise 650 binden daha  iş olanağı yarattığına dikkat çekiyor.

Trump'a yönelik en dikkat çekici eleştirilerden biri de Demokrat Parti'nin eski başkan aday adayı Bernie Sanders'tan geldi. Sanders, Exxon Mobil'in "Obama'nın temiz enerji  politikasını" terk etmeyin uyarısından sonra kömürcülerin iklim değişikliğini daha iyi anladığını ifade etti.    Halihazırda Vermont senatörü olan Bernie Sanders, twitter hesabında  dünyanın en büyük petrol şirketinin küresel ısınmayı devlet başkanından daha iyi anlamasının acıklı olduğunu yazdı. Exxon Mobil, uyarı mektubunu Beyaz Saray'a geçen hafta göndermişti.

Termik santrallerin görünmeyen maliyeti hesaplandı

Araştırmacı ve ekonomist Bengi Akbulut’un, termik santrallerin yapım bilançolarını ortaya koyabilmek için  alternatif bir maliyet hesabı sunan “Termik Santrallerin Maliyeti-  Alternatif Bir Değerlendirme” adlı çalışması Ekoloji Kolektifi tarafından yayınlandı. Yapılması gündemde olan 5 termik santral projesinin incelendiği çalışmada, uluslararası literatür baz alınarak, bu proje alanlarında çevre ve ekosistem üzerinde yarattıkları “görünmeyen” maliyetler hesaplandı.

5 TERMİK SANTRALDE GİZLİ MALİYET 15,6 MİLYON TL 

The Value of the World’s Ecosystem Services and Natural Capital (Ekosistem Faaliyetleri ve Doğal Sermaye'nin Değeri ) adlı çalışmadan da yararlanan Bengi Akbulut, alım gücü paritesini baz alarak bu projelerin arazi kullanımı üzerinden hektar başına çevresel maliyetlerini ortaya çıkardı.

Çalışmanın sonuçları, CENAL Entegre Enerji Santrali, SOCAR Power Termik Santrali, HEMA Termik Santrali, DOSAB Buhar ve Enerji Üretim Tesisi ve SANKO Gölbaşı Termik Santrali’nin sadece arazi kullanımı üzerinden proje döngüleri boyunca en az 15.6 Milyon Türk Lirası “gizli” maliyet yaratacağını gözler önüne serdi.

Bu maliyetler, ilgili termik santrallerin kurulacağı bölgelerdeki ormanlık, tarım ve denizler ve kıyısal alanlarının barındırdığı doğal varlıklar üzerinden ekosistem hizmet değerlerini kapsıyor. İlgili termik santrallere kömür teşvikleri üzerinden yılda yaklaşık 725.3 Milyon TL da kamu desteği sağlanıyor. Kamu tarafından teşvik edilen bu termik santrallerin yarattığı bu hasarların telafisi, doğa, yerel halk ve kamu tarafından yükleniyor.

İlgili 5 termik santralin sunduğu Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) süreçlerinin de incelendiği çalışmada, sunulan ÇED raporlarındaa, başta ekosistem faaliyetlerinin ekonomik değerini  ve kamu teşvikleri olmak üzere birçok sosyal, çevresel etkinin, bu etkilerin yarattığı ekonomik maliyetlerin yansıtılmadığını da ortaya çıkarıyor.

Kaz Dağı kömüre karşı bir araya geldi 

Türkiye’nin oksijen deposu ve dünyada başka hiçbir yerde bulunmayan canlılara ev sahipliği yapan Kazdağı’na yapılmak istenilen yılda 3,5 milyon kömür tüketecek Çırpılar Termik Santrali Projesi’ne karşı yüzlerce kişi hafta sonunda Çanakkale’nin Küçükkuyu ve Yenice ilçelerinde dünyayla eş zamanlı olarak ‘Kömürden Kurtul, Geleceği Kurtar!’ sloganıyla bir araya geldiler

15 Mayıs 2016 tarihinde, tüm dünyada 5 kıta ve 13 ülke ile eş zamanlı olarak Türkiye’nin dört bir yanından katılımla Aliağa’da binlerce kişi kömüre hep bir ağızdan dur demişti. Fosil Yakıt Karşıtı İnisiyatif tarafından ‘Kömürden kurtul, geleceği kurtar!’ sloganıyla düzenlenen bu büyük buluşma sadece Türkiye’de yaklaşık 10 milyon insana ulaşmıştı. Tüm dünyada giderek yok olmaya yüz tutan fosil yakıt sanayine karşı düzenlenen ‘Break Free ’ (Özgür Ol) hareketinin bir parçası olarak; bu sene de Mart ayı boyunca Tekirdağ, Aliağa, Adana, Ankara, Zonguldak, Bursa ve Çanakkale gibi pek çok farklı ilde yüzlerce kişi termik santrallere karşı eylemlere katıldı.

DÜNYADA DÜŞÜŞE GEÇMİŞ OLAN KÖMÜR DÜNYAYI YAKMASIN

Coal Swarm, Sierra Club ve Greenpeace tarafından hazırlanan ‘Yükseliş ve Çöküş 2017: Küresel Kömürlü Termik Santral Kapasitesi Takip ve İzleme’ adlı rapor tüm dünyada kömür yatırımlarının artık gerilemekte olduğunu açıkça gözler önüne seriyor. Rapor, küresel çapta kömürlü termik santral yatırımlarına ilişkin olarak, tüm inşaat öncesi planlama faaliyetlerinde yüzde 48, inşaata başlanan proje sayısında ise yüzde 62 oranında düşüş olduğunu ortaya koyuyor. Sadece Çin’de, geçen yıl verilen termik santral lisans sayısında yüzde 85 azalma görüldü ve 2016 yılında 100'den fazla termik santral projesi iptal edildi. ABD ve Avrupa’da ise özellikle ömrünü tamamlayarak kapanan termik santraller dikkat çekiyor.

Trakya zehire karşı direniyor

Türkiye'de ise 2010 - 2016 yılları arasında 20 GW kömürlü termik santral projesi iptal edildi. Bu rakam, Türkiye'nin toplam kurulu gücünün dörtte birine denk geliyor. Ayrıca rapor, Türkiye'nin 66.8 GW kapasiteli kömürlü termik santral planladığını ancak inşa halindeki kapasitenin ise 2.6 GW düzeyinde kaldığını ortaya koyuyor.

Tüm dünyanın artık vazgeçmekte olduğu bir elektrik üretme biçimi olmasına rağmen Çanakkale’de şu anda zaten çalışmakta olan 3 tane ve inşaat haline olan 2 tane kömürlü termik santral ve başta Biga yarımadası olmak üzere Çanakkale’ye yapılması planlanan toplam 14 tane termik santral projesi bulunuyor.

Ocak ayında da Çanakkale’ye bağlı Yenice İlçesinin Çırpılar Köyü yakınlarında Taşzemin A.Ş. tarafından yapılması planlanan ve resmi belgelere göre 90 adet futbol sahası büyüklüğünde bir alanın külle kaplayacak olan toplam 200 MW kurulu güce sahip santrale izin verilmemesi için tüm Türkiye çapında sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar tarafından sosyal medya ve basında da geniş yer bulan #Kazdağıhepimizin kampanyası yürütülmüştü.

Soğutma için 3,5 milyon metreküp su çekilerek Çanakkale’nin, Gönen ve Bandırma gibi önemli ilçelerin içme ve sulama suyunun tükenmesine, bölgede yetiştirilen kapya biberi, Kalkım çileği gibi ürünlerin de yok olmasına neden olacak olan projenin yapılmaması için cumartesi günü Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği’nin etkinliğinde ‘İklim için Harekete Geç’ ve pazar günü de Çanakkale’nin Yenice ilçesinde İda Dayanışma ve Yeşil Yenice Derneği’nin çağrısıyla bir araya gelen yüzlerce kişi ‘Kazdağı Kömür Solumasın’ ve ‘Kömürden Kurtul Geleceği Kurtar’  sloganlarıyla bir araya geldi.

Daha önce Agonya Ovasındaki 72 köy muhtarının 65’inin imzaladığı itiraz dilekçelerini bölgeyi temsilen Çevre Bakanlığına vermiş olan Kayatepe eski muhtarı Hüseyin Soylu ‘Toplantı ertelendi diye biz mücadelemizi ertelemeyeceğiz. Proje iptal edilene kadar mücadeleye devam edeceğiz. Biliyoruz, Türkiye’nin oksijen deposu Kaz Dağları Milli Parkı’nın hemen yamacına yapılması planlanan bu termik santralden çıkacak olan zehirli gazlar, hem bölgenin eşsiz doğal güzelliklerine zarar verecek hem de Çanakkale ve Balıkesir’de yaşayan bizlerin havasını solunmaz hale getirecek’ dedi.