Trump'tan ilk kararlar: ABD'de doğan bebeklere vatandaşlık yok, Kongre baskını sanıklarına af

DUVAR - ABD Başkanı Donald Trump, Capitol One Arena’da ilk başkanlık kararnamelerini imzalamasının ardından gittiği Oval ofiste de başkan olarak yeni kararnamelere imza attı.

6 OCAK AFFI

Trump, seçim kampanyaları sırasında dile getirdiği vaadini tutarak, 6 Ocak Kongre baskını olaylarına karışmakla suçlanarak yargılanması devam eden veya ceza almış yaklaşık 1600 kişi için af kararnamesi çıkardı. 6 Ocak olaylarıyla ilgili suçlanan kişiler için “Bunlar rehine” diyen Trump, kararnameyi imzalarken “Açıkçası, bu geceden itibaren dışarı çıkmalarını umuyoruz" dedi.

Trump’ın af çıkardığı mahkumlar arasında 22 yıl hapis cezası alan Proud Boys adlı grubun lideri Enrique Tarrio da bulunuyor. 42 yaşındaki Tarrio, Kongre baskınındaki rolü nedeniyle kışkırtıcı komplo ve diğer suçlardan yargılanarak 22 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Tarrio, 6 Ocak baskını davalarında en uzun hapis cezası alan kişi olarak kayıtlara geçmişti.

AMERİKA'DA DOĞAN ÇOCUKLARA VATANDAŞLIK YOK

Trump, annesi babası vatandaş olmayıp ABD’de doğan çocuklara vatandaşlık hakkı tanıyan uygulamayı da sonlandırdı.

İmza sırasında bir gazetecinin, Anayasa'nın 14. Ek Maddesindeki “ABD sınırları içinde doğan her kişi ABD vatandaşıdır” hükmünce bu kararnamenin yasal engellerle karşılaşabileceğini hatırlatması üzerine Trump, "Haklı olabilirsiniz ama bizim de itirazlara karşı iyi gerekçelerimiz var.” şeklinde cevap verdi.

AMERİKA, DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜN'DEN ÇIKIYOR

Trump, Birleşmiş Milletler kuruluşu olan Dünya Sağlık Örgütü'nden (DSÖ) ABD’nin çekilmesini öngören başkanlık kararnamesini imzaladı.

Başkanlık kararnamesinin metninde, ABD'nin çekilmesinin nedenleri olarak "örgütün Wuhan, Çin ve diğer küresel sağlık krizlerinden kaynaklanan Kovid-19 salgınını kötü yönetmesi, acilen ihtiyaç duyulan reformları benimsememesi ve DSÖ üye devletlerinin uygunsuz siyasi etkisinden bağımsızlığını gösterememesi" gösterildi.

Metinde ayrıca DSÖ'nün ABD'den "haksız yere ağır ödemeler talep etmeye devam ettiği" belirtildi.

PARİS İKLİM ANLAŞMASI'NDA ÇEKİLME

ABD Başkanı’nın imzaladığı kararnameler arasında Paris İklim Anlaşması'ndan çekilme kararnamesi ve anlaşmadan çekildiklerine dair Birleşmiş Milletler'e iletilecek mektup da yer aldı. 

Hatırlanacağı gibi Trump ilk döneminde de bu anlaşmadan çekilmiş, ABD, Joe Biden yönetimindeyken tekrar anlaşmaya dahil olmuştu. İklim krizinin tam ortasında ABD tekrardan bu anlaşmadan çekilmiş oldu.

TİKTOK YASAĞINA ERTELEME

Başkan Donald Trump, TikTok'a yönelik yasağın uygulanmasını 75 gün ertelemek için bir kararname imzaladı; ancak yasa pazar günü yürürlüğe girdi. Bu nedenle kararnamenin geçerli olup olmayacağı belirsiz.

ELON MUSK VE HÜKÜMET VERİMLİLİĞİ BAKANLIĞI

Tesla CEO'su Elon Musk, Trump yönetiminin yeni kurduğu Hükümet Verimliliği Bakanlığı'na başkan olarak atandı. Musk, konuşmasında Trump'ın zaferini şu sözlerle övdü: “Bu sıradan bir zafer değil, medeniyetin geleceği için bir dönüm noktası. Amerikan ayarlanabilirliği bu başarının anahtarı oldu.”

GÜNEY SINIRINDA 'ACİL DURUM' İLANI

Yemin töreninde yaptığı konuşmada Meksika'dan göçü engelleme sözü veren Trump, bu kararnameyle Savunma Bakanlığı’na ve İç Güvenlik Bakanlığı’na (DHS), sınıra daha fazla kaynak ve personel tahsis etme yetkisi verildi. Ayrıca, Ulusal Muhafızlar ve Hazır Yedek Kuvvetler, sınır güvenliğini sağlamak üzere görevlendirildi. Trump, bu kararın gerekçesini, “Amerika’nın egemenliği saldırı altında. Sınırlarımızın bütünlüğüne yönelik bu tehdit, ulusumuz için ciddi bir tehlike oluşturuyor” sözleriyle açıkladı. Yürütme emri, sınırda bulunan personelin güç kullanma politikalarının revize edilmesini de içeriyor. Trump, sınır duvarının tamamlanması için ABD Savunma Bakanlığı kaynaklarının ve silahlı kuvvetlerin devreye alınacağını duyurdu.

MEKSİKA KÖRFEZİ 'AMERİKA KÖRFEZİ' OLACAK

Trump ayrıca, Meksika Körfezi ve Denali Dağı'nın isimlerini değiştirmek için de kararname imzaladı. Meksika Körfezi, 'Amerika Körfezi' olarak yeniden isimlendirilecek ve Barack Obama döneminde Denali Dağı olarak değiştirilen dağın ismini eski haline döndürülecek.

TOPLUMSAL CİNSİYET KİMLİKLERİ ARTIK TANINMAYACAK

Trump, imzaladığı başka bir kararname ile cinsiyet kimliklerinin tanınmasını sonlandırmak için de ilk adımı attı. Federal kurumların 'toplumsal cinsiyet' ve 'toplumsa cinsiyet kimliği' kullanımını iptalini öngören kararnameyi imzaladı. 

ABD'nin 'kadın' ve 'erkek' olmak üzere yalnızca 2 cinsiyeti tanıyacağı belirtilen kararnamede, 'kadınların aşırılıkçı cinsiyet ideolojisinden korunması ve biyolojik gerçeğin ilk haline getirilmesinin' hedeflendiği ifade edildi.

Kararnamede, federal hükümetin "toplumsal cinsiyet (gender)" ifadesi yerine "biyolojik cinsiyet (sex)" kelimesini kullanmasının amaçlandığı, pasaport, vize gibi resmi evraklarda cinsiyetin "doğru belirtilmesi gerektiği" kaydedildi. Eski ABD Başkanı Joe Biden, 2022'de ABD vatandaşlarının pasaportlarında cinsiyet kısmında "X" ifadesinin kullanılabilmesine ilişkin karar almıştı

KÜBA'NIN 'TERÖR' STATÜSÜNÜN GERİ GETİRİLMESİ

Trump, Joe Biden yönetiminde imzalanan kararnameyi iptal ederek Küba'yı "teröre destek veren ülkeler" listesine ekledi. 

Bunun üzerine, Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel, X hesabından yaptığı paylaşımla Trump'ın bu kararına tepki gösterdi. Canel, "alay ve istismar" şeklinde nitelendirdiği bu eylemi, "ABD hükümetinin listelerinin ve tek taraflı baskı mekanizmalarının itibarsızlığını teyit ettiğini" ifade etti.

YASADIŞI İSRAİLLİ YERLEŞİMCİLERE YAPTIRIMLAR KALDIRILDI

Trump, ikinci başkanlık döneminin ilk gününde, Biden yönetiminin "Batı Şeria'da güvenliği zedeleyen aşırılıkçı Yahudi yerleşimcilere yaptırım öngören" kararnamesini da kaldırdı. Söz konusu kararnamelerden birinde Biden, işgal altındaki Batı Şeria'da Filistinlilere şiddet uygulayan yasadışı İsrailli yerleşimcilere yaptırım uygulanmasını öngörüyordu.

YAPAY ZEKA DÜZENLEMELERİNİN İPTALİ

Yapay zekanın kötüye kullanımı önlemek için eski başkan Biden tarafından imzalanan, önde gelen yapay zeka geliştiricilerinin ürünlerinin güvenliği ve emniyeti hakkında federal düzenleyicilerle veri paylaşmasını gerektiren uygulama da kaldırıldı. 

DIŞ YARDIMLAR ASKIYA ALINDI

Trump ayrıca, başkanlık görevine başlamasının hemen ardından dış yardımlara yönelik bir kararnameye imza attı. Kararnamede, bu programın, ülke çıkarlarıyla uyumlu olmadığı ifade edildi.

Bu doğrultuda, ABD'nin dış kalkınma yardımı programlarından sorumlu tüm bakanlık ve kurumların, dış ülkelere yapacağı ödemeleri keseceği belirtilen kararnamede, programın ABD dış politikasıyla uyumunun değerlendirilmesi için 90 günlük inceleme süresi başlatıldığı kaydedildi.

ABD'nin dış kalkınma yardımları, diğer ülkelere yapılan ekonomik, sosyal, teknik ve insani yardımları kapsıyor.

(DIŞ HABERLER SERVİSİ)