Turizmci sezon, depremzede kalacak yer derdinde

ANTALYA - Maraş ve Hatay merkezli, 11 şehirde etkili olan depremlerde yüz binlerce kişi evsiz kaldı. Evsiz kalanlar depremzedelerin bir kısmı YKY yurtlarına bir kısmı da Ege ve Akdeniz bölgesindeki otellere yerleştirildi. Ancak turizm sezonun başlamasıyla depremzedelerin de otellerdeki kalış süresi doldu.

Depremzedeler otelden sonra nereye gideceklerini bilemezken turizmciler de yetkililerden hem depremzedeleri hem de otelcileri mağdur etmeyecek bir çözüm üretmesini istiyor.

DEPREMZEDELER İSTİHDAM EDİLECEK

Maraş depremleri sonrası Antalya’ya 150 binden fazla depremzede geldi. Şu an otellerde bulunan depremzede sayısı 10 binin altında. Kalan depremzedeler de sezonun başlamasıyla bulundukları otellerden çıkmak durumunda.

Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED), depremzedelerin otellerde ağırlandığı Antalya’da geri dönüşlerin başladığını, sezonun açılmasıyla birlikte depremzedelerin öğrenci yurtlarına, çadır ve konteyner kentlere geçiş sürecinin başladığını duyurdu. Yapılan açıklamada, sezonda otellerde çalışmak isteyen depremzedeler için istihdam planlamaları yapıldığı belirtildi. Otellerde kalan depremzedelerin bir kısmı, yaşayacakları yeni adreslere taşındı. Hala Antalya’daki otellerde kalmaya devam eden depremzedelerin yer değişikliğinin de kentteki otellerin doluluk oranlarının yükseleceği 15 Nisan’a kadar tamamlanması bekleniyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tahminlerine göre, Türkiye’nin turizm destinasyonları bu yıl 60 milyon turist ağırlamaya hazırlanıyor. Bu yıl turistlerin tatil yapacakları otel tercihlerinde belirleyici unsurlardan biri de deprem dayanıklılığı. Bu nedenle, tesislerin afete dayanıklılığı, otel yönetimlerinin destinasyon tanıtım stratejilerinde yer bulmaya başladı.

‘DEPREMZEDE MİSAFİR SAYIMIZ 10 BİNİN ALTINA DÜŞTÜ’

Turizm sezonu başlarken bölgedeki durumu ve depremzedelere yönelik planlamaları aktaran Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Kaan Kavaloğlu, şunları söyledi: “Depremlerden sonra büyük bir koordinasyon içindeydik. Antalya, afet koordinasyon merkezi oldu. Şehre 23 Şubat itibarıyla 154 bin depremzede geldi. Alanya, Manavgat, Serik, Kemer ve Antalya merkezde oluşturulan afet merkezlerinin içerisinde konaklama birimleri oluşturduk ve depremzedeleri buralara yerleştirdik. 15 Mart’ta 83 bine düşen depremzede misafirlerimizin sayısı, 21 Mart’ta 10 binin altına düştü. Bir araştırma yaparak az hasarlı ya da hasarsız olan yerleri tespit edip bazı depremzedelerimizi oralara yerleştirdik. Bazılarının ailelerinin yanına gitmesini sağladık. Bir kısmı da lojmanlarda konaklamaya devam etti. Depremzedelerden ya da devletten para aldığımızı düşünenler oldu ama hiç ödeme alınmadı. Bu süreçte her şey gönüllülük esasına göre yapıldı.”

‘YAZ AYLARI DOLU GEÇECEK’

Turizm sezonu hazırlıklarından da bahseden Kavaloğlu, “Konaklama alanında ülke genelinde toplam 1 milyon 800 bin yatak kapasitemiz var. Yeni yatırım belgesi alınanlarla birlikte bu kapasiteye 200 bin yatak daha eklenecek. Belediye belgeli tesislerin de Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlanması ile birlikte sayımız, 400 bin yatak daha artacak ve 2 milyon 400 bin yatak kapasitesine ulaşacağız. Son yıllarda pandemi, Rusya-Ukrayna Savaşı ve afetlerle birlikte çok sayıda kriz atlattık. 2023’ün yaz sezonundan beklentimiz yüksek. Tesislerimiz yaz aylarını çok yoğun geçirecek. Gelen rezervasyonlara göre, bahar ayları durgun olsa da hazirandan itibaren yaz ayları boyunca doluluk oranlarımız çok iyi gözüküyor. Veriler, geçen seneye göre yüzde 50 artıda olduğumuzu gösteriyor” dedi.

‘YOL BULUNMAZSA HER İKİ CEPHEDE DE BÜYÜK MAĞDURİYET YAŞANACAK’

Deprem mağdurları için uygun barınma koşullarında yerlerin temininin devlet tarafından bir an önce yapılması gerektiğini belirten Turizm İşçileri Sendikası Genel Başkanı Ümit Akduman, konuyla ilgili şunları söyledi: “Otel işletmecileri, depremzedelerin güvenli yerlere yerleştirmesi için bir çözüm arayışı içinde. Devletten şimdiye kadar bir açıklama gelmedi. Turizmciler bu konuda endişeliler. Onların önceden hazırladıkları sezon programları var. Yeni sezon için iş başı yapacak kişilerle görüşüldü, bütün hazırlıklar yapıldı. Personeli istihdam etmek ve para kazanmak zorundalar. Depremzedeler de meçhul bir geleceğe doğru gün sayıyorlar. Onlar da tedirgin. Yol bulunmazsa her iki cephede de büyük mağduriyet yaşanacak.”

15 NİSAN’DAN SONRA NE OLACAK?

Depremzedeler mağdur edilmeden bir çözüm bulunmasını isteyen Akduman, “1 Nisan’da başlayan turizm sezonu dolayısıyla bu haftadan itibaren birçok otel sezona kapılarını açıyor. Otel dolulukları bu iki hafta içinde hızla yükseleceği için tesislerde misafir edilen depremzedeleri 15 Nisan’dan sonra konaklatmayı sürdürmek mümkün olmayacak. Devletin bu konuyla ilgili bir hazırlığı var mıdır, bilmiyoruz. Depremzedelerin durumlarının ne olacağı ve bu konuda nasıl bir yol izleneceği ile ilgili kimse bir şey bilmiyor. Toplumu bu konuda bilgilendirmeleri lazım. Bir an önce açıklama yapılıp yüreklere su serpilmesi gerekiyor” diye konuştu.

'ÇÖZÜM BULUNMASI LAZIM'

Antalya şehir merkezinde otel işleten İlhan Atalay, odalarının tamamını depremzedelere açtıklarını belirterek, gıda ihtiyacının da Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) tarafından karşılandığını söyledi. Atalay, “Bu koşulları gücümüz yettiğince sürdürdük. Biz de elimizi taşın altına koyduk. Bundan sonra sezon başlıyor, ne yapılacak bilmiyoruz. Konaklama işletmeleri olarak ortak sorunumuz rezervasyonlarımız var oda sayılarımız sınırlı. Tesisler aldıkları misafirin çıkmasını isteyemez. Çözüm bulunması lazım” ifadelerini kullandı.

‘MECBUREN MEMLEKETE DÖNDÜK’

Depreme Malatya’daki evinde yakalanan Leyla Gür, Antalya’daki bir otelde yaklaşık 20 gün kaldıktan sonra ailesiyle birlikte Malatya’daki bir konteyner kente yerleştirildiklerini anlattı. Gür, 6 Şubat’tan itibaren yaşadıklarını şöyle anlattı: “Malatya’da kar vardı. Arabada ısınalım dedik, yakıt bitti. Yenisini alabileceğimiz hiçbir yer bulamadık. Orada beş aile perişan olduk. İmkân çıkınca Antalya’ya geçtik. Bir süre başımızı sokacak bir yerimiz oldu. Bilmiyorum, bundan sonra ne yapacağız, nasıl bir yol çizeceğiz, yaşama yeniden tutunabilecek miyiz? Bunların hepsi soru işareti. Malatya’ya geri dönmek çocuklarla zordu. Psikolojimiz çok bozuldu. O yüzden acaba Antalya’da bir hayat kurabilir miyiz diye bir araştırma yaptık. Kiralık ev için 10-12  bin lira istediler. Mümkün değil ödeyemeyiz. Öyle olunca mecburen memlekete döndük. Malatya’ya geldiğimizden beri babam yoğun bakımda. Çok zor günler geçiriyoruz.”

‘ARTIK ORADA HİÇBİR ŞEYİMİZ KALMADI’

Hatay’ın Kırıkhan ilçesinde yıkılan evlerinin enkazında kızını, damadını ve iki torununu kaybeden 71 yaşındaki Mehmet Hasırcı, bir süre Antalya’daki bir otelde kaldıktan sonra kalış süresinin dolmasıyla Uşak'ta yaşayan kızının yanına gitti. Bu süreçte yaşadıklarını paylaşan Hasırcı, “Depremden sonra ailemizi mezarlığa defnettik. Antalya’ya doğru öyle yola çıktık. Artık orada hiçbir şeyimiz kalmadı. Antalya’da bir otelin lojmanına yerleştirdiler bizi. Bize bu imkânı kim sağladıysa sağ olsun. Bir aya yakın kaldık. Antalya’yı gezdim, 10 bin liranın altında kiralık ev yok. Eşim Hatay’a dönmek istiyordu, ‘Çadır kuralım gerekirse’ diyordu. Ama orada şartlar çok ağır, kızımızın yanına Uşak’a geldik.”