DUVAR - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), nisan-haziran dönemine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH-büyüme) verilerini açıkladı. GSYH ikinci çeyrekte cari fiyatlarla 1 trilyon 581 milyar 120 milyon TL oldu. Kişi başı gelir ise gerilemeye devam ederek 8 bin 597 dolara indi.

TÜİK verilerine göre Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21,7 büyüdü. Beklenti yüzde 21,8'di. GYSH bir önceki çeyreğe göre ise yüzde 0.9 arttı.

AA Finans'ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistler, Gayrisafi Yurt içi Hasıla'nın (GSYH) 2. çeyrekte yüzde 21,8 artmasını bekliyordu. Ekonomistlerin 2021 yılı büyüme beklentilerinin ortalaması ise yüzde 8,1 olarak gerçekleşti. Türkiye ekonomisi, 2021'in ilk çeyreğinde yüzde 7 büyümüştü.

SANAYİ İKİNCİ ÇEYREKTE YÜZDE 40 BÜYÜDÜ

TÜİK'in açıkladığı verilere göre en fazla büyümeyi hizmetler sektörü sağladı. Hizmetler yüzde 45,8, sanayi yüzde 40,5, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 32,4, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 32,3, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 25,3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 8,5, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 3,7, inşaat yüzde 3,1 ve tarım, ormancılık ve balıkçılık yüzde 2,3 arttı. Finans ve sigorta faaliyetleri ise yüzde 22,7 azaldı.

 Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,9 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2021 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 21,9 arttı.

GSYH YÜZDE 52,4 ARTTI

Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2021 yılının ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 52,4 artarak 1 trilyon 581 milyar 120 milyon TL oldu. GSYH'nin ikinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 188 milyar 566 milyon olarak gerçekleşti.

Yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları, ikinci çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 22,9 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 4,2, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 20,3 arttı.

Mal ve hizmet ihracatı, yılın ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 59,9, ithalatı ise yüzde 19,2 yükseldi.

İşgücü ödemeleri, 2021 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 36,1, net işletme artığı/karma gelir ise yüzde 78,2 arttı. İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 37,0 iken bu oran 2021 yılında yüzde 32,9 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 42,8'den yüzde 49,8'e çıktı.

MOODY'S BEKLENTİSİ YÜZDE 6

Öte yandan uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's Türkiye'nin 2021 yılı büyüme tahminini yüzde 6'ya yükseltti. Moody's mayıs ayında yayımladığı raporda Türkiye ekonomisinin 2021'de yüzde 5 büyüyeceğini öngörmüştü. Raporda, devam eden küresel ekonomik toparlanma ve aşılamadaki ilerleme sayesinde turizm sektörünün Türkiye ekonomisindeki büyümeyi desteklediği ifade edildi.

Geçen yılki güçlü kredi büyümesinin devam eden etkisinin ve baz etkisinin de büyümede rol oynadığına vurgu yapılan raporda, sıkılaşan finansal şartlar, bu yıl kredilerdeki büyümenin geçen yıldan çok daha düşük bir seviyede kalması ve ısrarcı şekilde yüksek seyreden enflasyon nedeniyle büyüme ivmesinde gelecek çeyreklerde yavaşlama beklendiği de belirtildi.

Moody's, Küresel Makro Görünüm 2021-22 raporu ağustos sayısında ayrıca çoğu G-20 ekonomisi için enflasyonun 2021'de yüksek kalmasının, 2022'de ise düşmesinin beklendiğine işaret edildi. Raporda, geçen yıl yüzde 3,2 daralan G20 ekonomilerinin 2021'de yüzde 6,2 ve 2022'de yüzde 4,5 büyümesinin tahmin edildiği aktarıldı.

KİŞİ BAŞI GELİR 8 BİN 597 DOLARA GERİLEDİ

Öte yandan Yıllık verilere dayalı olarak hesaplanan bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), zincirlenmiş hacim endeksiyle 2020 yılında bir önceki yıla göre yüzde 1,8 arttı. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2020 yılında bir önceki yıla göre yüzde 16,9 artarak 5 trilyon 46 milyar 883 milyon TL oldu. Gayrisafi yurt içi hasılada en yüksek payı 2020 yılında yüzde 19,1 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, yüzde 12,4 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde7,9 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi. Yıllık gayrisafi yurt içi hasılada en düşük pay hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.

Kişi başına GSYH (gelir), 2020 yılında cari fiyatlarla 60 bin 525 TL, ABD doları cinsinden 8 bin 597 dolar oldu. Kişi başı gelir 2019 yılında 52 bin 316 TL, ABD doları cinsinden 9 bin 213 dolardı. Bu rakam 2018 yılında 9 bin 693 dolar, 2017 yılında ise 10 bin 597 dolardı. (EKONOMİ SERVİSİ)