Türkiye'de 6 senede et fiyatı yüzde 406 arttı, et ithalatı başladı

DUVAR - Türkiye'de et fiyatları, son yıllarda ciddi artış gösterdi. Ulusal Kırmızı Et Konseyi'nin (UKON) açıkladığı fiyatlara göre,  karkas et fiyatları kilogram başına Ocak 2017'de 25.04 TL iken Ocak 2023'te 126.87 TL'ye yükseldi. Böylece altı yılda yaşanan artış yüzde 406'yı buldu. 

Fiyatlardaki yükseliş, et ithalatını gündeme getirdi. Bu kapsamda Macaristan'dan 5 bin canlı hayvan sipariş edildiği ve ilk partinin dün Edirne'ye getirildiği belirtildi.

'BAŞKA ÜLKELERİN ÇİFTÇİLERİNİ DESTEKLEMEKTEN VAZGEÇELİM'

Habertürk'ün haberine göre, et ihalesi kasım ayında yapıldı. Merkez Bankası'nın dövize müdahalesini andıran şekilde yetkilendirilen Et ve Süt Kurumu'ndan dün şu açıklama geldi: "Et ve süt piyasalarını düzenleme ve dengeleme amacı ile Kurumumuz için gerekli olan yetki ve görevlendirmeler yapılmıştır. Üreticilerimizi ve tüketicilerimizi korumak amacı ile et piyasası düzenli olarak takip edilmektedir. Kırmızı ette arz güvenliğinin sağlanması ve fiyat istikrarı hususunda gerekli tedbirler alınmaktadır. Et ve Süt Kurumu satış mağazaları ve Tarım Kredi Birlik Marketlerde ekonomik fiyatlarla yeterli düzeyde ürün arzı için gerekli olan tedarik süreçleri tamamlanmıştır. Ayrıca, ihtiyaç olması durumunda üreticilerimizin üretim maliyetleri göz önünde bulundurularak piyasaya taze karkas et satışı yapılacaktır. Kamuoyuna saygı ile duyurulur."

CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, konuyla ilgili, Edirne Ticaret Borsası’na ait mezbahanın önünde açıklama yaptı. Gaytancıoğlu şu ifadeleri kullandı: "5 bin hayvanı Macaristan’dan ithal etmeye başladılar. Edirne’de Ticaret Borsası’nın mezbahasında Et Süt Kurumu kesimleri yapacak. 5 bin hayvanın ilk partileri geldi. Bu hayvanlar biraz sonra kesime gidecekler. Kesildikten sonra da Tarım Kredi Market’lerde ve Et Süt Kurumu’nun mağazalarında; et, kıyma kuyrukları olmasın diye, piyasaya arz edilecekler ama başka ülkelerin çiftçilerini desteklemekten vazgeçelim. Kendi çiftçi, besicimize destek verelim. Çünkü Türkiye hayvancılığı bitiyor."

Sektörde konuşulanlara göre; Macaristan'dan 5 bin hayvan ithalatının ardından Ramazan ayına kadar Brezilya'dan da 15 bin hayvanın ithal edileceği belirtiliyor.

'FİYATLARIN UCUZLAYACAĞINI DÜŞÜNMÜYORUM'

Ulusal Kırmızı Et Konseyi'nin (UKON) açıkladığı fiyatlara göre; karkas et fiyatları kilogram başına Ocak 2017'de 25.04 TL iken Ocak 2023'te 126.87 TL'ye yükseldi. 6 yılda yaşanan artış yüzde 406'yı buldu. Bu karkas et, kasaplık işlem gördükten sonra sofralara 200 TL üzerinden ulaşıyor. Çünkü karkas etin yüzde 60'ından kemiksiz et elde ediliyor.

Türkiye'de et ithalatı 2018'de zirveye yükseldi, 1 milyar 768 milyon dolarlık canlı hayvan ithalatı gerçekleştirildi. İlerleyen yıllarda kademe kademe düşen ithalat, 2022'nin ilk 11 ayında 118 milyon dolar ile en düşük seviyeye geldi. 2023'ün başında başlayan ithalatın yıl sonunda ne kadarlık rakama ulaşacağı merak konusu.

Et ithalatının gündeme gelmesinin ardından Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (Tüsedad) Başkanı Sencer Solakoğlu, ithalatın yerli üreticiyi zarara soktuğunu belirtmişti. Solakoğlu, şu ifadeleri kullanmıştı: "Biz bunu çok yanlış buluyoruz. Kaldı ki, karkas eti pahalıya alıp yurt içinde sübvanse edip satmak fizibil olmayacaktır. Dolayısıyla fiyatların da ucuzlayacağını düşünmüyorum. Çünkü yurt dışındaki fiyatlar da Türkiye'deki fiyatların altında değil. Yani yerli üreticiyi önce iflas ettirip ondan sonra hayvan kalmadığı için ya da et kalmadığı için ithalat yapıp yurt dışındaki çiftçiyi desteklemenin hiçbir devlet tarafından doğru bir politika olabileceğini düşünmüyorum." 

Türkiye'de üreticilerin yüzde 70'i çok küçük hayvan sermayesiyle çalışmalarını sürdürüyor. İşletmelerin yüzde 51,69'u 1-5 hayvanlık kapasiteye sahip. 6-9 hayvana sahip olan işletmeler yüzde 19,80'lik bölümü oluşturuyor. Yani yüzde 70'in üzerindeki işletme 1-9 baş hayvanla üretim yapıyor.